|
|
MAASTRICHT
|
|
|
|
|
Afkorting: |
Mt |
Maatschappij: |
Maatschappij
tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (Staatsspoor) |
Architecten: |
G.W.
van Heukelom en A.H. van Rood |
Bouwjaar:
|
1912-1916 |
Status: |
Rijksmonument |
|
|
|
|
Het imposante station van Maastricht vormt
letterlijk en figuurlijk een hoogtepunt én sluitstuk in de
lijst met stationsontwerpen van G.W. van Heukelom. Het was weliswaar
niet zijn laatste stationsontwerp, maar het was wel "zijn"
laatste station dat gereed kwam. Het station is in meerdere opzichten
bijzonder. Allereerst het formaat; het is één van
de grootste stationsgebouwen in ons land. Ook de opzet is bijzonder:
het is een combinatie van een kopstation en een station met langssporen,
waarbij de kopsporen langs de zijgevel van het gebouwliggen. De
perronoverkappingen zijn zijn ook een bijzonderheid: ze zijn van
gewapend beton, de allereerste van ons land. En "last but not
least": het stationscomplex is nog in opmerkelijk gave staat
gebleven. Het station is uiteraard met haar tijd meegegaan, maar
veel van de oorspronkelijke opzet is nog bewaard gebleven. Denk
hierbij aan de enorme stationshal, het grootste deel van de perronoverkapingen
en de goederenloodsen en het witte seinhuis. Dit laatstgenoemde
monument is dan wel van later datum (1933), maar vormt ontegenzeggelijk
een onlosmakelijk deel van het stationscomplex. Ook het stationsgebouw
is grotendeels bewaard gebleven. Het was het grootste stationsgebouw
dat Van Heukelom zelfstandig heeft ontworpen.
Minstens zo interessant is de historie van het station. Of liever
gezegd van de stations, want dit huidige station -dat in 1915 in
gebruik werd genomen- is alweer het vierde station van de Limburgse
hoofdstad. Drie stations gingen haar voor en die drie stonden ook
nog eens op verschillende plaatsen!
Al van oudsher is Maastricht een internationaal station. Ooit kon
men hiervandaan in drie verschillende richtingen naar het buitenland
reizen. In de eerste acht jaar had Maastricht zelfs uitsluitend
spoorverbindingen met België (Hasselt en Luik) en Duitsland
(Aken). Pas in 1865 kreeg Maastricht een spoorverbinding met de
rest van Nederland, als in dat jaar de spoorlijn Maastricht-Roermond-Venlo
wordt geopend.
Het is nog altijd een grensstation, al zijn de uitgebreide douane-faciliteiten
inmiddels verdwenen. De spoorwegverbinding met Aken, waarmee het
in 1853 allemaal mee begon is alweer bijna twintig jaar verleden
tijd en de eerste spoorlijn naar België (richting Hasselt)
is zelfs al veel langer ter ziele. De verbinding met Luik bestaat
echter nog altijd, en sinds enkele jaren kan men nu vanuit Maastricht
ook rechtstreeks naar Brussel. Maastricht is -net als Roosendaal-
niet alleen een Nederlands, maar ook een Belgisch station. Maar
nog meer dan in Roosendaal heb je in het station van Maastricht
het gevoel al een beetje in het buitenland te zijn.

|
|
Boven:
De imposante entree van het station van Maastricht, hier gezien
vanuit het tegenover het station gelegen hotel L' Empereur. Door
de trapgevels en de hoge toren (ook met trapgeveltjes!) heeft
het stationsgebouw een duidelijk eigen gezicht.
(zie ook pagina 6)
|
|
|
|
Onder:
De enorme hal van het station is de grootste voor-oorlogse stationshal
van ons land. Er is in de loop van de jaren wel het nodige aangepast
en gemoderniseerd, maar ondanks dat verkeert de hal nog voor een
groot deel nog in dezelfde staat als toen het gebouw werd opgeleverd.
Zo ligt hier bijvoorbeeld nog de originele vloer!
|
|
|
|
|
|
|
|
Onder:
De noordzijde van het station. Ooit telde het station acht kopsporen,
waarvan er nu nog vijf over zijn. De perronoverkappingen zijn
van gewapend beton. Het waren de allereerste betonnen perronoverkappingen
in Nederland.
|
Onder:
Helemaal aan het einde van perron 3 / 4b staat dit schitterende
seinhuis uit 1933. Deze voormalige Post T werd ontworpen door
S. van Ravesteyn. Van Ravesteyn ontwierp in de jaren twintig en
dertig diverse seinhuizen, meestal van beton, staal en glas. Dit
seinhuis is het enige exemplaar in haar soort dat bewaard is gebleven.
|
|
|
|
|
|
Onder:
Op de zijgevel van het stationsgebouw, tegenover de kopsporen,
is dit sectieltableau met het Rijkswapen te zien. Het geeft aan
dat in dit stationsgebouw ook rijksoverheidsinstellingen zetelden,
in dit geval de Koninklijke Marechaussee en de douane. Nog altijd
is Maastricht een belangrijk grensstation, maar uitgebreide controles
en visitaties vinden er allang niet meer plaats...
|
Onder:
Aan de achterzijde van het station is onlangs een nieuwe ingang
gebouwd, dat vooral heel erg groen is! Voor de reizigers is deze
droge entree en overdekte trap een grote verbetering, maar voor
het aangezicht van het station is het echter ronduit een aanfluiting
.
Dat gold overigens ook al voor de moderne loopbrug, die in de
jaren tachtig werd gebouwd.
|
|
|
|
|
|
versie: 16-09-2010 |