|
|
De
stationshal
Decoraties: |
J. Schouten (glas-in-lood vensters -origineel-) |
|
|
C. Eyck (glas-in-lood vensters -1949-)
|
|
E. Bellefroid
(Tegeltableau "Sphinx") |
|
|
|
|
De stationshal is in één woord
samengevat: indrukwekkend. Het was destijds de grootste stationshal
die tot dan toe werd gebouwd. Nog altijd is het één
van de grootste van het land. De hal lijkt door Berlage te zijn
ontworpen. De vele bogen, de rechthoekige glas-in-loodvensters en
-bovenal- de plafondconstructie doen sterk denken aan de Amsterdamse
Beurs van Berlage.
De hal verkeert nog bijna helemaal in de originele staat, en dat
is op zich al een bijzonderheid. Ook de indeling is nog altijd hetzelfde
en op de wel heel erg felle verlichting na lijkt alles nog helemaal
authentiek. Toch is dit niet zo
Neem nu de schitterende en monumentale glas-in-lood vensters boven
de hoofdingang. De 22 magnifieke vensters bevatten de wapens van
de elf provincies (ditmaal is er geen één overgeslagen
),
van de stad Maastricht en van diverse Limburgse plaatsen waar deze
stad een spoorwegverbinding mee heeft. Deze vensters zijn niet de
originele vensters, maar dateren uit 1949. De oorspronkelijke vensters,
ontworpen door Jan Schouten, zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog
verloren gegaan. Glaskunstenaar Charles Eyck kreeg na de oorlog
opdracht om de nieuwe vensters te ontwerpen en hij liet zich inspireren
door het gegeven dat de belangrijkste Limburgse spoorlijnen aan
het einde van de jaren veertig zouden worden geëlektrificeerd.
De 23 gemeentewapens zijn dan ook van de plaatsen die langs de "onder
de draad te brengen" spoorlijnen (Maastricht-Heerlen, Maastricht-Weert
en Heerlen-Sittard) liggen. De wapens van plaatsen als Tegelen,
Swalmen en Simpelveld ontbreken dan ook, maar ook naar het wapen
van Eysden zal men tevergeefs zoeken. Deze spoorlijn werd immers
pas in 1986 geëlectrificeerd.
Hoe de originele vensters van Schouten eruit hebben gezien is niet
bekend, maar wat wel vaststaat is dat dit veel minder uitbundig
geweest moet zijn. Er zijn trouwens nog wel een paar authentieke
vensters van Schouten te vinden. Deze zijn te zien in de noordelijke
gevel, boven de bogen richting de kopsporen en in de gevel boven
de toegang naar het langsperron en de luchtbrug. Wellicht waren
de grote venster boven de ingang ook in deze stijl
Nog wel helemaal authentiek is de vloer van de stationshal. Deze
wordt dan ook gekoesterd en zorgvuldig onderhouden. Men gaat hier
zo ver in, dat vloerdelen van -gesloopte of verbouwde- delen van
het gebouw bewaard zijn gebleven. Mocht er vloertegels in de stationshal
beschadigd raken, deze vervangen kunnen worden door authentieke
tegels die nu nog op voorraad liggen. Dit betekent trouwens niet
dat de tegels al worden vervangen als er slechts een hoekje van
af is gebroken.
|
|
Boven:
De imposante stationshal is één van de grootste
van ons land. Door de enorme hoogte, de hal is meer dan 15 meter
hoog, lijken de afmetingen nog enigszins mee te vallen. Deze foto
dateert inmiddels alweer van zo'n tien jaar geleden. Inmiddels
is er al wel weer wat veranderd. Zo is -onder andere- de verlichting
vernieuwd, en dat is niet bepaald een verbetering te noemen. (vergelijk
de foto met die op pagina 1)
|
|
|
|
|
Onder:
De 22 grote glas-in-lood vensters zijn de absolute blikvangers
van de stationshal. In diezelfde gevel zijn nog vier kleinere
vensters te zien en ook langs de gevels richting de kopperrons
en de langsperrons zijn glas-in-lood vensters te zien. In totaal
telt het stationsgebouw 33 van dergelijke siervensters.
|
|
Onder:
De stationshal in Maastricht doet wel wat denken aan de Berlagezaal
in de Amsterdamse Beurs van Berlage. Of deze ook daadwerkelijk
model heeft gestaan is mij niet bekend, maar de overeenkomsten
zijn duidelijk.duidelijk.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Onder:
In de gevel boven de ingang zijn niet minder dan 22 grote
en 4 kleinere glas-in-lood vensters te bewonderen. Naast de
thema's "handel", "verkeer" en "spoorwegen"
zijn de wapens van de 11 provincies en van 24 gemeenten, die
langs de geëlectrificeerde spoorlijnen liggen, aangebracht.
Net als bij de provinciewapens aan de buitenzijde ontbreekt
ook hier een wapen, namelijk het gemeentewapen van Echt. In
plaats daarvan is een blanco wapenschildje* met daarop de
volgende tekst: "Bij gelegenheid van de elektrificatie
der hoofdlijnen in Limburg werden op 12 mei 1949 deze ramen
door de bevolking en bedrijfs-groepen aan de NS aangeboden.
Mei 1949. vervaardigd door Charles Eyck, atelier Flos te Steyl".
|
Langs de wapens van Zuid-Holland, Noord-Holland, Limburg, Maastricht,
Friesland en Groningen is de volgende tekst te lezen: "Wij
moeten hetgeen wij te doen hebben begrijpen als een onmisbaar
onderdeel van het geheel en dankbaar aanvaarden dat ons dit is
opgedragen."
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
versie: 12-01-2011 |