Home ] Terug naar de eerste pagina ] Vorige pagina ] [ Volgende pagina ]
   
 
MAASTRICHT

 

De stationshal

Decoraties: J. Schouten (glas-in-lood vensters -origineel-)
  C. Eyck (glas-in-lood vensters -1949-)
  E. Bellefroid (Tegeltableau "Sphinx")
   
   

De stationshal is in één woord samengevat: indrukwekkend. Het was destijds de grootste stationshal die tot dan toe werd gebouwd. Nog altijd is het één van de grootste van het land. De hal lijkt door Berlage te zijn ontworpen. De vele bogen, de rechthoekige glas-in-loodvensters en -bovenal- de plafondconstructie doen sterk denken aan de Amsterdamse Beurs van Berlage.
De hal verkeert nog bijna helemaal in de originele staat, en dat is op zich al een bijzonderheid. Ook de indeling is nog altijd hetzelfde en op de wel heel erg felle verlichting na lijkt alles nog helemaal authentiek. Toch is dit niet zo…
Neem nu de schitterende en monumentale glas-in-lood vensters boven de hoofdingang. De 22 magnifieke vensters bevatten de wapens van de elf provincies (ditmaal is er geen één overgeslagen…), van de stad Maastricht en van diverse Limburgse plaatsen waar deze stad een spoorwegverbinding mee heeft. Deze vensters zijn niet de originele vensters, maar dateren uit 1949. De oorspronkelijke vensters, ontworpen door Jan Schouten, zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan. Glaskunstenaar Charles Eyck kreeg na de oorlog opdracht om de nieuwe vensters te ontwerpen en hij liet zich inspireren door het gegeven dat de belangrijkste Limburgse spoorlijnen aan het einde van de jaren veertig zouden worden geëlektrificeerd. De 23 gemeentewapens zijn dan ook van de plaatsen die langs de "onder de draad te brengen" spoorlijnen (Maastricht-Heerlen, Maastricht-Weert en Heerlen-Sittard) liggen. De wapens van plaatsen als Tegelen, Swalmen en Simpelveld ontbreken dan ook, maar ook naar het wapen van Eysden zal men tevergeefs zoeken. Deze spoorlijn werd immers pas in 1986 geëlectrificeerd.
Hoe de originele vensters van Schouten eruit hebben gezien is niet bekend, maar wat wel vaststaat is dat dit veel minder uitbundig geweest moet zijn. Er zijn trouwens nog wel een paar authentieke vensters van Schouten te vinden. Deze zijn te zien in de noordelijke gevel, boven de bogen richting de kopsporen en in de gevel boven de toegang naar het langsperron en de luchtbrug. Wellicht waren de grote venster boven de ingang ook in deze stijl…
Nog wel helemaal authentiek is de vloer van de stationshal. Deze wordt dan ook gekoesterd en zorgvuldig onderhouden. Men gaat hier zo ver in, dat vloerdelen van -gesloopte of verbouwde- delen van het gebouw bewaard zijn gebleven. Mocht er vloertegels in de stationshal beschadigd raken, deze vervangen kunnen worden door authentieke tegels die nu nog op voorraad liggen. Dit betekent trouwens niet dat de tegels al worden vervangen als er slechts een hoekje van af is gebroken.

Boven: De imposante stationshal is één van de grootste van ons land. Door de enorme hoogte, de hal is meer dan 15 meter hoog, lijken de afmetingen nog enigszins mee te vallen. Deze foto dateert inmiddels alweer van zo'n tien jaar geleden. Inmiddels is er al wel weer wat veranderd. Zo is -onder andere- de verlichting vernieuwd, en dat is niet bepaald een verbetering te noemen. (vergelijk de foto met die op pagina 1)
 
 
Onder: De 22 grote glas-in-lood vensters zijn de absolute blikvangers van de stationshal. In diezelfde gevel zijn nog vier kleinere vensters te zien en ook langs de gevels richting de kopperrons en de langsperrons zijn glas-in-lood vensters te zien. In totaal telt het stationsgebouw 33 van dergelijke siervensters.
 
Onder: De stationshal in Maastricht doet wel wat denken aan de Berlagezaal in de Amsterdamse Beurs van Berlage. Of deze ook daadwerkelijk model heeft gestaan is mij niet bekend, maar de overeenkomsten zijn duidelijk.duidelijk.
foto: J. Derwig, www.beursvanberlage.nl
 
 
 
 
 

Onder: In de gevel boven de ingang zijn niet minder dan 22 grote en 4 kleinere glas-in-lood vensters te bewonderen. Naast de thema's "handel", "verkeer" en "spoorwegen" zijn de wapens van de 11 provincies en van 24 gemeenten, die langs de geëlectrificeerde spoorlijnen liggen, aangebracht. Net als bij de provinciewapens aan de buitenzijde ontbreekt ook hier een wapen, namelijk het gemeentewapen van Echt. In plaats daarvan is een blanco wapenschildje* met daarop de volgende tekst: "Bij gelegenheid van de elektrificatie der hoofdlijnen in Limburg werden op 12 mei 1949 deze ramen door de bevolking en bedrijfs-groepen aan de NS aangeboden. Mei 1949. vervaardigd door Charles Eyck, atelier Flos te Steyl".


Langs de wapens van Zuid-Holland, Noord-Holland, Limburg, Maastricht, Friesland en Groningen is de volgende tekst te lezen: "Wij moeten hetgeen wij te doen hebben begrijpen als een onmisbaar onderdeel van het geheel en dankbaar aanvaarden dat ons dit is opgedragen."
 
 
 
 

 

 

  Free counter and web stats versie: 12-01-2011