[ Home ] [ Terug naar de eerste pagina ] [ Vorige pagina ]
   
 
MAASTRICHT

 

Post T

 
Architect: S. van Ravesteyn
Bouwjaar: 1932-1933
Gerestaureerd: 2003
Status: Rijksmonument
   
   
Tot slot nog één markant monumentje van het Maastrichtse station dat beslist niet onbesproken mag blijven: Post T, het vroegere seinhuis dat nog altijd een prominente plaats inneemt aan het einde van perron 3/4a. Deze opvallende witte seintoren lijkt niet echt bij het station te passen. Feitelijk klopt dit ook, maar dit betreft dan ook wel een heel bijzonder exemplaar.
Het werd rond 1933 gebouwd naar een ontwerp van S. van Ravesteyn. Van Ravesteyn ontwierp in de jaren twintig en begin jaren dertig uitsluitend onderstations en seinhuizen en dergelijke. Onbeduidende gebouwtjes op het eerste gezicht, maar door de opmerkelijke combinatie van strakke en toch sierlijke vormgeving maakte Van Ravesteyn hier wel naam mee als architect. Van de diverse betonnen seinhuizen die Van Ravestein in de jaren dertig ontwierp is dit het enige nog overgebleven exemplaar.
Vanwege de zeer beperkte ruimte werd het seinhuis hoog geplaatst op twee relatief smalle betonnen kolommen. De noordelijke kolom is massief, het zuidelijke exemplaar (richting het station) is daarentegen hol. Bovenop de kolommen rust een grote betonnen bak, waarin het tien ton zware bedieningstoestel staat. De ronde vensters zorgen ervoor dat de onderbouw niet al te massief oogt. Daarboven bestaat het seinhuis uitsluitend uit vensters, waardoor men een ongekend goed uitzicht had op het emplacement. Het dak is breed en heeft aan alle kanten een forse overstek. Alle wissels en seinen werden elektrisch bediend. In plaats van handels bestaat het bedieningstoestel uit stelknoppen en door de holle kolom liepen geen trekdraden, maar stroomkabels.
Het seinhuis heeft tot 1985 dienstgedaan. Tot die tijd bleef de klassieke beveiliging middels armseinen hier operationeel. Maastricht was hiermee één van de allerlaatste grote stations waar het treinverkeer nog volledig middels armseinen werd geregeld. Nadat de beveiliging was gemoderniseerd was het seinhuis overbodig en raakte het in verval. Bijna was het laatste nog overgebleven seinhuis van Van Ravesteyn ten prooi gevallen aan de slopershamer, zo rond de eeuwwisseling. Het was inmiddels zo zwaar verwaarloosd dat het bijna letterlijk op instorten stond. Gelukkig werd dit op het nippertje voorkomen en werd het seinhuis in 2003 volledig gerestaureerd. Daarbij werd ook het binnenste van het seinhuis niet vergeten. Het seinhuis was -en is nog steeds- helemaal compleet, zelfs het bedieningstoestel zit er nog altijd in. Alleen de stroomkabels naar de seinen en wissels zijn afgekoppeld. Het voormalige seinhuis Post T is inmiddels een rijksmonument. De seinen en wissels worden overigens nog altijd vanuit Maastricht bediend. Praktisch recht tegenover Post T staat de huidige Prorail treindienstleidingpost, waar vanuit nu het treinverkeer in heel Limburg en een deel van zuidoost Brabant wordt aangestuurd.
Boven: Het markante witte seinhuis, een ontwerp van architect Van Ravesteyn, is tegenwoordig een rijksmonument. Het seinhuis deed tot 1985 dienst, maar raakte daarna in verval. Het had dan ook maar weinig gescheeld of het unieke gebouwtje moest worden gesloopt. Het seinhuis is overigens nog helemaal compleet, zelfs het complete bedieningstoestel zit er nog in...
 
 
Onder: Een historisch plaatje en verschillende redenen. In 1980 reden er nog locomotieven uit de serie 1000 en het emplacement in Maastricht werd nog met armseinen beveiligd. Dit beeld is inmiddels allang verdwenen, alleen het seinhuis staat er nog. Hoewel..? Deze specifieke locomotief bestaat óók nog steeds. De 1010, want daar gaat het om, staat tegenwoordig sinds jaar en dag in het Spoorwegmuseum te Utrecht.
Bron: RailHobby (11-1985)
 
 
Onder: een ander voorbeeld van een markant seinhuis dat door Van Ravesteyn werd ontworpen was dit bijzonder sierlijk vormgegeven exemplaar, dat in Utrecht stond. Deze werd in 1938 gebouwd en stond destijds aan de noordzijde van het Centraal Station, ter hoogte van de huidige Leidscheveertunnel. Dit seinhuis deed dienst tot halverwege de jaren zestig. Aan het begin van de jaren zeventig -ongeveer gelijktijdig met de sloop van het oude Centraal Station- ging dit seinhuis tegen de vlakte.
Bron: Architectuur van deze eeuw
Onder: Een zeldzame foto van het interieur van Post T, uit de tijd dat het nog volop in functie was (ca. 1950). De seinen en wissels worden bediend door middel van een elektrisch stelknoptoestel van het type Bouman. Het Maastrichtse Post T was ooit het allereerste seinhuis in Nederland dat een dergelijk type bedieningstoestel gebruikte, later volgde nog een seinhuis in Haarlem (Post II, ten westen van het station aan de Kinderhuissingel) en ook in diverse seinhuizen op het emplacement Amsterdam Watergraafsmeer werden ze geïnstalleerd. Het Bouman-toestel in Maastricht bleef het langst in gebruik en is nog het enige toestel dat nog helemaal compleet is, én nog op haar originele plek staat. De foto is overigens een vergroting, vandaar de matige kwaliteit ervan.
(Mocht iemand betere foto's hebben, dan houd ik me graag aanbevolen!)
Bron: Verzonken spoor (G.H. Jansen)
 
 
Onder: En zo ziet zo'n Bouman-toestel er van dichtbij uit. Dit is overigens slecht een deel van een toestel en stond oorspronkelijk in Post T van het emplacement Watergraafsmeer, waar het tot de jaren tachtig in gebruik is geweest. Inmiddels heeft het toestel al jaren een vast plekje in de vroegere wachtruimte op het perron van station Simpelveld, waar het onderdeel uitmaakt van de museumcollectie van de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij.

 

 

  Free counter and web stats versie: 30-09-2011