|
|
Bijzondere
perronoverkappingen
Architect: |
A.H.
van Rood |
|
Bouwjaar: |
1915-1916 |
Gedeeltelijke
sloop: |
1984-1985 |
|
|
|
|
Het
eerste wat de aankomende reiziger van het station in Maastricht te
zien krijgt zijn de perronoverkappingen. Wie niet beter weet zal bij
de eerste aanblik op de wat grauwe, dikke betonkolommen een beetje
afknappen en vermoeden dat deze pas veel later tegen het stationsgebouw
zijn geplaatst. Het tegendeel is echter het geval; de perronoverkappingen
zijn helemaal origineel en horen het zo bij het station als de trapgevels
en de toren!
Voor het eerst werd gewapend beton gebruikt, en dat maken deze kappen
uniek. De grauwe, dikke en hoekige kolommen lijken eerder uit de wederopbouwperiode
te komen, maar in werkelijkheid werden ze toch echt al in 1915 vervaardigd.
De overkappingen werden niet door architect Van Heukelom ontworpen,
maar door ingenieur A.H. van Rood. Het was het allereerste ontwerp
van deze jonge civiel ingenieur, die destijds nog maar net zijn opleiding
had afgerond. Van Rood werkte overigens maar kort voor Staatsspoor,
waarvoor hij -naast deze perronoverkappingen- ook enkele dienstwoningen
ontwierp. Hij was ooit de allereerste architect die zich ging specialiseren
in industriële ontwerpen, waarbij hij met name elektriciteitscentrales
ontwierp. Zijn grootste, en meest toonaangevende project was Hoogovens,
waarvoor hij het complete fabriekscomplex bedacht en uitwerkte.
Terug naar de Maastrichtse perronoverkappingen, die -zoals gezegd-
bestaan uit dikke, vierkante betonnen kolommen waarop flauw hellende
kappen van hout rusten. Het gebruik van beton in perronoverkappingen
is overigens zeldzaam. Het bekendst zijn ongetwijfeld de markante
betonnen "vlinderkappen" van het Rotterdamse Centraal Station,
die -helaas- op dit moment één voor één
gesloopt worden. Een ander voorbeeld van het gebruik van beton is
te vinden in Tilburg, waar de bijzondere overkapping rust op betonnen
kolommen. Ook de betonnen plaat over de sporen van Den Haag Centraal
zou je als overkapping kunnen zien, ware het niet dat dit slechts
het dek van een busstation is.
Terug naar het Maarstrichtse station. Oorspronkelijk telde het acht
kopsporen, drie kopperrons en slechts één langsperron.
Het eerste kopperron was aanzienlijk breder, hiervandaan vertrokken
de meeste internationale treinen. De vroegere visitatieruimte en de
kantoren van de Marechaussee en de Douane lagen dan ook min of meer
in het verlengde van dit perron. In 1984 onderging het station een
grootscheepse verbouwing. Hierbij werd een nieuw eilandperron aangelegd,
waardoor het eerste perron kwam te vervallen. Deze werd vervolgens
opgebroken om plaats te maken voor een nieuw busstation. Ook ontstond
er ruimte voor een parkeerterrein. Van de acht kopsporen bleven er
uiteindelijk slechts vijf over. Tijdens diezelfde verbouwing kreeg
het station een nieuwe luchtbrug. Ditmaal gelegen in het verlengde
van de hoofdingang en nu juist wèl uitgevoerd als perronviaduct.
Helaas zijn zowel de overkapping op het eilandperron en de luchtbrug
in een typische jaren tachtig-stijl gebouwd, waardoor het totaal niet
bij de rest van het station past. Nog erger is de nieuwe ingang aan
de Meerssenerweg, die onlangs werd opgeleverd. Een verschrikkelijke
grote groene doos. Qua comfort is de nieuwe toegang ontegenzeggelijk
een enorme verbetering, maar de uitvoering ervan had best wel anders
gekund
|
|
Boven:
De perronoverkappingen verdienen speciale aandacht. Voor het eerst
werd hierbij gebruik gemaakt van gewapend beton. Let ook op de
opvallende curve in het perron links.
|
|
|
Onder:
Hier is duidelijk te zien dat de overkapping bijna net zo lang
is als het oorspronkelijke perron. De perrons zijn inmiddels een
flink stuk verlengd, de overkappingen behielden hun (overigens
al heel respectabele) lengte.
|
|
|
|
|
|
Onder:
De diverse veranderingen aan het Maastrichtse station, samengevat
in één foto. In de periode 1984-1985 werd het station
flink onder handen genomen. Het emplacement kreeg een nieuw eilandperron,
compleet met overkapping. Ook kwam er een nieuwe luchtbrug en
kreeg het station een ingang aan de Meerssenerweg. In 2009 werd
deze ingang vernieuwd en "verpakt" in een grote, groene,
glazen doos. Zowel de perronoverkapping en de luchtbrug als de
nieuwe ingang passen totaal niet bij het station.
|
Onder:
Architect Van Rood is tegenwoordig een vrij onbekende architect.
Zijn bekendste ontwerp is de Rotterdamse Koninginnebrug, hier
deels te zien. Op de achtergrond domineren de markante heftorens
van de beroemde vroegere spoorbrug.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
versie: 6-01-2011 |