Vlaardingen Oost 1/2

[ Home ] [ Terug naar periode 1945-1965 ] [ Vorige station ] [ Volgende station ] [ Volgende pagina ]

VLAARDINGEN OOST


Afkorting:	Vdo
Maatschappij:	Nederlandsche Spoorwegen (NS)
Architect:	K. van der Gaast
Bouwjaar:	1956
Baanvak:	Schiedam - Hoek van Holland

De meeste grotere plaatsen hebben meer dan één station, een dergelijk extra station wordt ook wel een nevenstation of voorstadhalte genoemd. Dergelijke stations staan normaal gesproken in de schaduw van het hoofdstation, al kunnen ze wel degelijk uitgroeien tot stations van belang. In Vlaardingen staat echter een nevenstation dat dagelijks (iets) meer reizigers verwerkt dan het centrumstation. Strikt genomen is Vlaardingen Oost het belangrijkste treinstation van de "haringstad". Maar dat zal niet lang meer duren… 2017 wordt een interessant jaar, het is dan precies een eeuw geleden dat dit station haar huidige naam kreeg. Maar het wordt ook het jaar waarin Vlaardingen Oost ophoudt te bestaan als treinstation. De spoorlijn waaraan deze ligt wordt namelijk binnenkort omgebouwd tot metrolijn, iets dat elf jaar geleden ook al gebeurde met de Hofpleinlijn en de Zoetermeerlijn. Vlaardingen Oost zal hierbij "gewoon" blijven bestaan, zij het dan als metrostation. Het huidige station werd in1956 in gebruik genomen en was een ontwerp van K. van der Gaast. De geschiedenis van het station gaat echter veel verder terug. Vlaardingen Oost ligt aan de Hoekse Lijn, de spoorlijn tussen Schiedam en Hoek van Holland die tussen 1891 en 1893 in gebruik werd genomen. Die spoorlijn werd primair aangelegd als onderdeel van een internationale verbinding tussen Engeland en Duitsland, waarbij in Hoek van Holland een directe aansluiting met de bootdienst was. Maar ook de steden Maassluis en Vlaardingen profiteerden van de spoorlijn, Vlaardingen kreeg bij de opening van de spoorlijn al meteen twee stations. Dat tweede station werd ten oosten van de stad gebouwd, op het grondgebied van de toenmalige buurgemeente Vlaardinger Ambacht. Aanvankelijk werd het Schiedamsche Dijk genoemd, en was in die beginjaren niet veel meer dan een stopplaats. Maar in 1908 werd de halte Schiedamsche Dijk een volwaardig station, een eilandstation met op het perron een eenvoudig stationsgebouw. Dat stationsgebouwtje was een eenvoudig, houten bouwwerk. Het deed sterk denken aan dat van het allang verdwenen Utrechtse station Biltstraat. Rond 1910 vonden enkele grenscorrecties plaats tussen de twee gemeenten, waardoor het station nu definitief op het grondgebied van Vlaardingen kwam te staan. Wellicht werd mede om die reden in 1917 de naam van het station gewijzigd in Vlaardingen Oost. Overigens stond dat eerste station ten oosten van het huidige exemplaar, aan de andere kant van wat nu de mr. L.A. Kerpenweg is. Alhoewel Vlaardingen in de eerste plaats een haven- en industriestad is ontwikkelde deze zich in de loop van de twintigste eeuw steeds meer als forenzenplaats, waarbij de uitbreiding aanvankelijk in oostelijke richting was. De elektrificatie van de Hoekse Lijn, die al in de jaren dertig was voltooid, zorgde voor een groeiend aantal treinbewegingen. De naast het station gelegen overweg vormde daardoor een steeds groter wordend obstakel. Ook kon het oude stationnetje het sterk groeiend aantal reizigers niet meer aan en was dringend vervanging toe. Daarom werd het in het midden van de jaren vijftig vervangen door een tijdelijke halte, terwijl tegelijkertijd de overweg werd vervangen door een onderdoorgang en er een nieuw station werd gebouwd. Het spoor hoefde hierbij niet of nauwelijks verhoogd te worden, al bij de aanleg van het spoor werd deze op een waterkering gelegd. Het nieuwe station Vlaardingen Oost schoof iets naar het westen op, naar de andere kant van de weg. Het viaduct werd extra breed uitgevoerd, zodat hier het perron op kon liggen. Het nieuwe station werd in het voorjaar van 1956 in gebruik genomen.
	Boven: Het huidige station Vlaardingen Oost werd in 1956 in gebruik genomen en was een ontwerp van K. van der Gaast. Dit stationsgebouw was de eerste in een serie gebouwen van Van der Gaast die -hoewel verschillend- wel sterke overeenkomsten hebben. Denk hierbij aan de geelkleurige bakstenen en de brede geribbelde dakranden en luifels. Ook de zogenoemde "Kwaaitaal elementen", die Van der Gaast voornamelijk voor de plafonds gebruikte, waren hier voor het eerst aanwezig. Zowel het stationsgebouw als het perrongebouw zijn aan de buitenzijde nog nagenoeg helemaal in originele staat.


	Onder: De geschiedenis van dit station gaat veel verder terug dan 1956. Al sinds 1891, het jaar waarin de spoorlijn Schiedam-Vlaardingen in gebruik werd genomen, is hier een halte. Aanvankelijk heette het Schiedamsche Dijk en lag het iets ten oosten van het huidige station, toen nog in de naburige gemeente Vlaardinger Ambacht. In 1908 werd de halte een volwaardig station. Het stationsgebouwtje was van hout en vrijwel identiek aan dat van het vroegere station Utrecht Biltstraat. Negen jaar later kreeg het station haar huidige naam. .



Onder: De achterzijde van het stationsgebouw, gezien vanaf het perron. Het spoor ligt wat hoger dan het straatniveau, dat is trouwens altijd al zo geweest. Het spoor ligt hier namelijk op een waterkering, die gelijktijdig met de spoorlijn werd aangelegd. Wellicht is dit dan ook de reden waarom de weg bij de nabijgelegen onderdoorgang iets onder het maaiveld ligt… .	Onder: Het hooggelegen perron met daarop het perrongebouw, hier gezien vanaf de Schiedamsedijk. Het perrongebouw is in werkelijkheid veel minder groot dan het op het eerste gezicht doet vermoeden. Een groot deel van het bouwwerk wordt namelijk ingenomen door de overdekte trap. Het hogere bouwdeel aan de linkerkant is de behuizing van de lift. Duidelijk te zien is dat het brede dak tevens een (bescheiden) perronluifel is… .


Onder: Vlaardingen Oost was ooit één van de eerste stations die een aparte toegang aan de achterzijde had. In een tijd waarin toegangscontroles werden uitgevoerd was dit vrij ongebruikelijk. Normaal gesproken was die controlepost vlakbij het loket, in dit station bevond deze zich in de trappartij naar het perron. Dat het station aan die kant een aparte toegang had is simpel te verklaren, veel van de dagelijkse reizigers waren (en zijn misschien nog wel) werknemers van het havengebied, direct achter het station. Aan het begin van deze eeuw werd de toegang om veiligheidsredenen afgesloten. .	Onder: Vanaf het perron een blik in de richting van de Vulcaanhaven, die pal achter het station ligt. Deze haven werd aan het begin van de twintigste eeuw aangelegd en is de grootste haven van Vlaardingen. In deze haven werd -onder andere- erts overgeslagen, aan de linkerkant zijn de twee grote ertskranen te zien. Deze monumentale kranen dateren uit de jaren vijftig en staan tegenwoordig in de Top 100 Nederlandse monumenten 1940-1958. Opmerkelijk genoeg hebben ze geen enkele monumentale status... .


Onder: Het spoorviaduct over de mr. L.A. Kesperweg, direct naast het stationsgebouw. Dit viaduct was de direct aanleiding voor de bouw van het nieuwe station, oorspronkelijk was hier namelijk een bewaakte overweg. Het is relatief breed, dit komt doordat het perron er ook op ligt. Om die reden wordt dit station nogal eens als het allereerste viaductstation beschouwd. Een mening die ik overigens niet deel. Let ook op de bijzondere betonnen wand, waarin diverse voorstellingen met betrekking tot Vlaardingen zijn verwerkt. Het werd ontworpen dioor de Vlaardingse kunstenaar G. van Brandwijk. .

	[ Volgende pagina ]

versie: 3-02-2017