[ Home ] [ Terug naar periode 1900-1920 ] [ Vorige station ] [ Volgende station ] [ Volgende pagina ]
   

 

ROOSENDAAL

   
   
   
Afkorting: Rsd
Maatschappij: Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (Staatsspoor)
Architecten: D.E.C. Knuttel en G.W. van Heukelom
Bouwjaar: 1907 (gedeeltelijke herbouw: 1949)
Status: Rijksmonument
   
   
   
Op 4 november 2007 was het precies 100 jaar geleden dat het enorme stationscomplex van Roosendaal in gebruik werd genomen. In Roosendaal werd dit gevierd, maar het was wel een feest met een bijsmaakje. Als in het najaar van 2012 het nieuwe HSL-traject in gebruik wordt genomen is het definitief gedaan met het internationale treinverkeer dat Roosendaal aandoet. Het enige wat dan nog overblijft is de stoptrein Roosendaal-Antwerpen. Als belangrijk internationaal (grens)station heeft Roosendaal geen toekomst meer, maar gelukkig wel een blijvend rijk verleden.
De geschiedenis van station Roosendaal gaat terug tot 1854, als in dat jaar de spoorverbinding Antwerpen-Moerdijk gereedkomt. Bij Roosendaal komt een zijverbinding richting Breda. Hiermee had Roosendaal meteen twee primeurs te pakken: het was het allereerste spoorwegknooppunt van ons land en het was de eerste spoorwegverbinding met België.
De betekenis als belangrijk grensstation groeit en in het begin van de 20ste eeuw wordt besloten een nieuw stationscomplex te bouwen, dat iets noordelijker ligt dan het oude station. Het zal het laatste stationsgebouw worden dat door een gerenommeerd (Rijks)bouwmeester werd ontworpen. Het stationsgebouw is een ontwerp van Rijksbouwmeester D.E.C. Knuttel. Het grote stationscomplex van Roosendaal bestond verder uit een douanegebouw, perrongebouwen, een stationspostkantoor, diverse seinhuizen goederenloodsen en twee locomotiefloodsen. Deze zijn allen door G.W. van Heukelom ontworpen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte het station echter bij een bombardement zwaar beschadigd en moest het gedeeltelijk worden gesloopt. Architect Van Ravensteyn ontwerpt een nieuw, veel kleiner, ingangsgebouw dat tegen het resterende gedeelte wordt aangebouwd.
De jaren vijftig en zestig vormen de hoogtijdagen van Roosendaal als internationaal knooppunt met treinverbindingen zoals de "Edelweiss" naar Zurich, de "Ile de France" en de "Eloile du Nord" naar Parijs en natuurlijk de bekende "Benelux"-treinen naar Brussel Zuid. Toch begint, halverwege de jaren zestig, langzaam maar zeker het verval. Doordat de paspoortcontrole steeds vaker in de trein gebeurde was het tijdrovende oponthoud op het grensstation verleden tijd. Dit betekende wel dat de grote visitatiezaal, waar alle grenscontroles plaatsvonden, niet langer meer nodig was en daarmee -in feite- de letterlijke betekenis van "grensstation" ophield.
Vanaf de jaren zeventig verdwijnen langzaam maar zeker de internationale verbindingen. In 1974 werd de "Edelweiss"-verbinding ingekort en vertrok nu vanuit Brussel in plaats vanuit Amsterdam. De "Ile de France" verdween in de jaren tachtig en de "Etoile du Nord" werd uiteindelijk in 1996 vervangen door de Thalys, die niet eens meer in Roosendaal stopt. Inmiddels is het HSL-traject in gebruik genomen en is het definitief gedaan met het internationale treinverkeer dat Roosendaal passeert. De laatst overgebleven internationale treinverbinding dat Roosendaal nog aandeed, de intercity Amsterdam Centraal - Brussel-Zuid (de voormalige Beneluxtrein), had eigenlijk al vanaf 2007 moeten gebeuren, maar door allerlei vertragingen duurde dit uiteindelijk tot december 2012. Overigens was Roosendaal in 2007 en 2008 wel weer (tijdelijk) een internationaal overstapstation geworden: de Benelux-treinen hadden in die tijd nogal eens te kampen met storingen. Niet zelden werden reizigers naar Brussel met een dubbeldeks-intercity naar Roosendaal vervoerd, alwaar ze moesten overstappen op een Belgische trein. De oude storingsgevoelige locomotieven van de Benelux-trein werden vervangen, maar ook dat gaf aanvankelijk nogal wat problemen. De laatste jaren van haar bestaan reed de Beneluxtrein echter weer als vanouds, haar laatste dienst tegemoet…
Boven: Het enorme stationsgebouw van Roosendaal. Qua gevellengte (meer dan 190 meter) is dit het op één na grootste stationsgebouw van ons land. Het is een blijvende herinnering aan de tijd dat Roosendaal een belangrijk grensstation was.
 
Onder: Dat Roosendaal een belangrijk internationaal station is geweest is nog altijd aan het stationsgebouw te zien. Op zeven fraaie tegeltableaus staan de wapens van diverse Europese landen die, door middel van een wereldbol met elkaar worden verbonden. Per tableau zijn dit twee landen.
 
 
Onder: Roosendaal kent maar twee perrons met drie perronsporen, maar deze hebben wel een enorme lengte. De perronoverkappingen zijn zo'n 400 meter lang. Ze behoren daarmee tot de drie langste van Nederland, alleen de overkappingen in Haarlem (470 meter) en 's-Hertogenbosch (450 meter) zijn langer.
Onder: Voorgoed verleden tijd (in ieder geval als het aan de NS ligt): de intercity Brussel-Zuid - Amsterdam Centraal staat op 20 februari 2010 op spoor 3b te Roosendaal gereed voor vertrek richting Dordrecht. Het bekende geel-rood van de beneluxtreinen van weleer is inmiddels vervangen door het bonte kleurenschema van NS-Hispeed. Op dat moment werden deze treinen getrokken door nieuwe locomotieven van het type TRAXX-F140MS2 (in Nederland en Duitsland ook wel "E186" en in België "serie HLE 2800" genoemd). Deze hebben de oude Belgische loc's vervangen omdat die de laatste jaren steeds storingsgevoeliger werden. De voormalige beneluxtrein reed voor het laatst op 8 december 2012. De volgende dag werd deze vervangen door de nieuwe Fyra, die vanaf dat moment op het nieuwe HSL-traject ging rijden. Met alle gevolgen van dien, want de nieuwe V250-treinstellen blijken erg storingsgevoelig te zijn. En dat terwijl de Fyra een stuk duurder is dan de vertrouwde beneluxtrein. Bovendien moet er ook nog verplicht gereserveerd worden, iets wat vroeger niet nodig was. In Roosendaal gaat ondertussem nog maar één stoptrein per uur naar Antwerpen. Roosendaal is geen internationaal spoorknooppunt meer...
 
  
 
Onder: Minstens zo imposant is het enorme emplacement. Het vervult nog altijd een belangrijke functie in het (internationale) goederenvervoer.
 
 

[ Volgende pagina ]

 

 

  Free counter and web stats versie: 14-12-2012