In 2009 is het 125 jaar geleden dat Hoorn op het spoorwegnet werd aangesloten en het station in gebruik werd genomen. Het stationsgebouw is een bijzonder gaaf voorbeeld van een neorenaissance bouwstijl. Zelden werd een middelgroot stationsgebouw zó uitbundig gedecoreerd. Het is met recht één van de hoogtepunten van de laat-negentiende eeuwse stationsarchitectuur in Nederland. Mede dankzij het station kwam de stad uit een diep dal en kreeg het een belangrijke regionale functie.
Ooit was Hoorn een machtige handelsstad, maar in de negentiende eeuw was daar weinig meer van over. Als rond 1860 de spoorlijn Amsterdam-Den Helder wordt aangelegd, hoopt men in Hoorn dat er vanuit Alkmaar een verbinding naar hun stad komt. Het zou echter nog tot 1875 duren voordat besloten wordt om ook Hoorn op het spoorwegnet aan te sluiten. Niet door een spoorverbinding met Alkmaar, maar met Amsterdam.
Op 20 mei 1885 werd de lijn Zaandam-Hoorn in gebruik genomen en werd het nieuwe station van Hoorn geopend. En wat voor een station…
Het stationsgebouw is vermoedelijk een ontwerp van M.A. van Wadenooijen en is een navolging van het stationsgebouw van Delfzijl. Maar in grote tegenstelling tot dit toch wel wat sobere stationsgebouw werd Hoorn rijkelijk gedecoreerd. Onder de dakranden zijn opvallende friezen aangebracht. Boven elke deur is een fraai bewerkte fronton. De zijgevels zijn versierd met fraaie muurankers en Op de voor- en zijgevels van het gebouw staan niet minder dan zestien obeliskjes. Overigens zijn deze obeliskjes niet origineel.
Oorspronkelijk had het middendeel vier fraaie dakkapellen. Boven de ingang was deze het fraaist afgewerkt en bevatte de stationsklok. Helaas werden ze, ergens in de jaren zestig, verwijderd.
Het stationsgebouw is, zoals gezegd, één van de eerste (én één van de gaafste) voorbeelden van een stationsgebouw in een neorenaissance bouwstijl. En dat terwijl het Hoorn van die tijd een "dode stad aan de Zuiderzee" werd genoemd….
In 1887 werd de lokale spoorlijn naar Medemblik in gebruik genomen en werd Hoorn een spoorwegknooppunt. Maar de, zo gewenste, spoorwegverbinding met Alkmaar liet nog een tijd op zich wachten. Het zou nog tot 1898 duren voordat deze spoorwegverbinding Hoorn-Heerhugowaard-Alkmaar een feit was.

Boven: Het bijzonder fraai gerestaureerde stationsgebouw. Alleen jammer van die moderne dakkapellen.

Onder: Het stationsgebouw, zoals het er in de jaren vijftig uitzag. De originele dakkapellen op het middendeel zijn nog aanwezig. Op de linkervleugel zijn inmiddels ook diverse dakkapellen geplaatst.

Onder: Ook de perronkap is volledig gerestaureerd. De daklichten (op deze foto niet zichtbaar) zijn waarschijnlijk al veel eerder aangebracht, maar werden tijdens de renovatie niet verwijderd.

Onder: Het eilandperron werd in het midden van de jaren vijftig aangelegd. De perronkap is een ontwerp van K. van der Gaast. Hij ontwierp ook de voetgangersbrug (op de achtergrond zichtbaar).

Onder: De moderne stationshal.

Onder: De zijgevel is rijkelijk versierd, met muurankers en een fraai bewerkte obelisk als gevelbekroning. Het meest in het oog springend is de gevelplaat met daarop de stationsnaam. Een schoonmaakbeurtje zou overigens geen kwaad kunnen...

Volgende pagina