Home ] Terug naar de eerste pagina ] Vorige pagina ] [ Volgende pagina ]

   
 
HAARLEM

 

De stationshal

     
     
Decoraties: D.A.N. Margadant (reliëfs)
J.L.L. Schouten (glas-in-lood vensters)
  D.J.P. de Ruiter (tegeltableaus)
  Jac. P. van den Bosch (plafondbeschilderingen)
   
       
       

Een mooie binnenkomer, letterlijk en figuurlijk, is de grote stationshal. Ondanks de diverse moderniseringen en verbouwingen heeft de hal nog veel van haar oorspronkelijke karakter behouden. De grote halfronde vensters domineren de stationshal. Eenmaal in de hal is pas goed te zien dat op het grote halfronde glas-in-lood venster, boven de ingang, stadswapens zijn afgebeeld van diverse plaatsen waarmee Haarlem een (H.IJ.S.M.-) spoorverbinding heeft (of heeft gehad). Naast de wapens van Amsterdam, Rotterdam, Alkmaar en Den Helder staan ook de wapens van Roosendaal, Leeuwarden (via de bootverbinding Enkhuizen-Stavoren) en Oldenzaal (via de Den Haag-Twente verbinding). Merkwaardig genog ontbreken de wapens van Zandvoort en IJmuiden (Velsen).
De halfronde vorm van de glas-in-lood vensters ziet men in de hal diverse keren; boven de (voormalige) loketfronten, boven de huidige kaartjesafdeling, boven de ingang en boven de ingang van de reizigerstunnel.
De wanden van de stationshal bestaan (net als de achtergevel van het stationsgebouw) uit lichte verblendstenen. Aan beide zijwanden is een groot tegeltableau aangebracht. Op het tegeltableau aan de linkerzijde (de westelijke wand) wordt de industrie uitgebeeld in de vorm van een smederij. Het tableau aan de oostelijke wand symboliseert de landbouw. De tableaus zijn met een breedte van bijna 6 meter (5.85 meter om precies te zijn) en een hoogte van 3,20 meter zo'n beetje de grootste tableau's die in een Nederlands spoorwegstation te vinden zijn. Ze zijn ontworpen door D.P.J. de Ruiter, destijds werkzaam bij de firma Rozenburg uit Den Haag. Deze beroemde aardewerk- en plateelfabriek vervaardigde overigens alle tegeltableaus van het Haarlemse station. In grote tegenstelling tot de kleurige tableaus, die op de perrongebouwen te vinden zijn, zijn die in de stationshal in een groene monochrome kleur. Met een roodbruine rand overigens.
Bijzonder fraai is het plafond in de hal. De schitterende houten constructie doet denken aan het plafond van de Bavo-kerk, in het centrum van Haarlem. Let ook eens op die prachtige kraagstenen, waar het houten plafond op rust. Ze zijn afgewerkt met fraaie bloemmotieven, Jugendstil ten voeten uit!
De laatste verbouwing van de stationshal vond enige jaren geleden plaats. Daarbij werd, onder andere, nieuwe verlichting geïnstalleerd. De hal baadt nu weliswaar in een zee van licht, maar overdaad schaadt. Bovendien verdienen de strak vormgegeven lichtarmaturen niet bepaald de schoonheidsprijs.
Oorspronkelijk telde de stationshal twee loketfronten die zich in de zijwanden bevonden. Rechts van de ingang, in de oostelijke wand, bevonden zich tot voor kort, de loketten voor het binnenlands vervoer. In de westelijke wand was vroeger de bagage-afdeling en waren er de loketten voor het buitenlands vervoer. Later werden de bagage-loketten vervangen voor een reisbureau en een grenswisselkantoor. Een echt internationaal station is Haarlem overigens nooit geweest. Hoewel vele internationale treinen -zoals de "Etoile du Nord", "Edelweiss" en "Ile de France"- dagelijks Haarlem passeerden, stopte alleen de "Beneluxtrein" naar Brussel op het station. Na de ingebruikname van de Schiphollijn en de westelijke ringspoorbaan rond Amsterdam kwam ook hieraan een einde. Sindsdien trekken de internationale treinen alleen nog door Haarlem als de Schiphollijn tijdelijk buiten gebruik is.
De loketten buitenland en het reisbureau werden halverwege de jaren negentig opgeheven. Sindsdien is hier de AKO gevestigd. De oostelijke lokkettenwand is sinds 2003 buiten gebruik. Van de acht loketten, die de stationshal ooit telde, zijn er slechts drie overgebleven. Deze overgebleven lokketten bevinden zich tegenwoordig in een aparte ruimte naast de stationshal. De stationshal wordt tegenwoordig gedomineerd door kaartjesautomaten.

Boven: De stationshal lijkt op het eerste gezicht niet zo groot, maar dat is schijn. Let ook op de schitterende plafondconstructie.
 
Onder: Het glas-in-loodvenster bevat de volgende wapens (van links naar boven en naar rechts, dus met de klok mee):
Rotterdam, Roosendaal, Den Helder, Alkmaar, Amsterdam, Enkhuizen, Leeuwarden, Oldenzaal en Amersfoort. In het midden het wapen van Haarlem.
 
Onder (beide foto's): In de stationshal zijn schitterende tegeltableaus te zien.
(meer over de tegeltableaus van station Haarlem op pagina 12)
 
 
Haarlem_hal.JPG (55277 bytes)
Links en onder: De stationshal rond 1977 (boven) en in 2001 (links). De verschillen zijn duidelijk te zien. De verlichting is anders en de loketten zijn gemoderniseerd. De grootste verandering is echter de verplaatsing van de AKO van een wat rommelige aanbouw achterin de hal naar de zijkant van de stationshal, waar zij een plekje kreeg op de plaats waar vroeger de loketten "buitenland" te vinden waren. Wat mij betreft hadden de lichtarmaturen uit de jaren vijftig behouden mogen blijven. Vergeleken met de huidige "bouwlampen" paste de oude verlichting beter bij de hal, maar dat is een kwestie van smaak…De lokettenwand is inmiddels verdwenen. Enkele jaren geleden werd een nieuw plaatskaartenkantoor ingericht in de ruimte achter de voormalige lokettenwand. Het aantal loketten werd daarbij teruggebracht tot drie...drie...

 

 

 

  Free counter and web stats versie: 5-11-2008