Home ] Terug naar de eerste pagina ] Vorige pagina ] [ Volgende pagina ]

   
 
HAARLEM

 

Het ingangsgebouw (gebouw "A")

   
Architect: D.A.N. Margadant
Decoraties: D.A.N. Margadant (reliëfs)
  Jac. P. van den Bosch (belettering "HIJSM" en "HAARLEM")
Bouwjaar: 1907-1908
   
   
   
   

Het Haarlemse stationscomplex bestaat in uit zes afzonderlijke gebouwen die door middel van de perronkappen, perrons en tunnels aan elkaar gekoppeld zijn. Deze zes gebouwen worden in de regel aangeduid met de letters A tot en met F. Het belangrijkste gebouw -namelijk de hoofdingang (ook wel het "ingangsgebouw" genoemd)- wordt in de regel gebouw "A" genoemd, het uitgangsgebouw "B". Op het grote eilandperron vinden we, van west naar oost, de perrongebouwen "C" tot en met "F". Oorspronkelijk telde het station zeven gebouwen. Het oorspronkelijke uitgangsgebouw "G" aan het Kennemerplein (aan de achterkant van het station), is echter al lang geleden verdwenen.
Het belangrijkste van de twee stationsgebouwen is het ingangsgebouw (gebouw "A"). Het hoofdgebouw is, in verhouding tot het stationscomplex, opvallend klein. Het bestaat dan ook alleen uit een grote hal, het plaatskaartenkantoor en dienstruimten. Boven de ingang is een groot halfrond venster met daarin glas-in-lood ramen. Aan weerszijden van de ingang zijn twee, vrij plompe torens. Ook aan de achtergevel van het gebouw, aan de perronzijde, is een groot halfrond venster aangebracht. Ook in dit venster zijn glas-in-lood ramen aangebracht, maar deze zijn veel eenvoudiger uitgevoerd. De perrongevel is opgetrokken in lichte verblendsteen, die een gebroken witte kleur hebben.
Van een afstand lijkt het entreegebouw symmetrisch, maar dat is absoluut niet zo. Zo bevat het torentje aan het rechter uiteinde van het gebouw een kegelvormige spits, terwijl het torentje aan de linkerkant een piramidevormige top heeft. Bovendien staat dit torentje, in tegenstelling tot het rechter exemplaar, niet aan het uiteinde van het gebouw. In het rechter torentje is een uurwerk geplaatst, terwijl in het linker exemplaar deze ontbreekt. Het andere uurwerk bevindt zich in de toren die links van de entree staat. Het is ook wat hoger geplaatst. Die twee torens, links en rechts naast de entree, verschillen ook van elkaar. Naast het uurwerk is de linker toren ook voorzien van een zandstenen reliëf. Bovendien is de linkertoren iets hoger dan het exemplaar rechts.
Boven het halfronde venster is, zowel aan de voor- als aan de perrongevel, een zandstenen reliëf aangebracht. Aan de voorgevel zijn de letters "H.IJ.S.M." geflankeerd door twee kastanjebomen, aan de perrongevel staat de stationsnaam terzijde gestaan door twee wapens. Het lettertype op de tableaus werd ontworpen door Jac. Van de Bosch, het overige bedacht architect Margadant zelf.
De bouwstijl van het station wordt nogal eens "Berlagiaans" genoemd, naar de wereldberoemde architect H.P. Berlage. En dat is niet ten onrechte; de bouwstijl van dit stationsgebouw (en ook dat van het later gebouwde Zandvoort) doet denken aan de Beurs van Berlage in Amsterdam. Of dit revolutionaire gebouw werkelijk als voorbeeld heeft gediend is niet helemaal duidelijk. Dat Berlage een groot voorbeeld voor architect Margadant was, is overduidelijk terug te zien! Toch zijn er wel duidelijke verschillen. Het grootste verschil tussen Berlage en Margadant is wel dat laatstgenoemde Jugendstil motieven uitdrukkelijk als decoratie gebruikte, terwijl Berlage deze -als het aan hem lag- bewust achterliet. Je zou zelfs kunnen zeggen dat Margadant deze twee verschillende stijlen (de Jugensstil en de Berlagestijl) heeft gecombineerd. En daar is hij fantastisch in geslaagd!

Boven: De imposante entree van station Haarlem.
 
Onder: Het entreegebouw vanaf de Jansweg.

 

Onder: Detail van één van de torens.

Onder: Reliëf boven de ingang. Het lettertype, dat in bijna alle reliëfs van het station voorkomt, werd ontworpen door Jac. van den Bosch.
 
 
Onder: Aan weerszijden van de stationsnaam zijn wapenschilden aangebracht. Aan de rechterkant het wapen van Haarlem. Welk wapen er aan de linkerkant afgebeeld staat is mij niet bekend, maar het is zeker niet het Rijkswapen.
   
   
Onder: De bestektekening van het ingangsgebouw. Op de tekening is goed te zien dat het gebouw wel symmetrisch lijkt, maar dit helemaal niet is. In grote tegenstelling tot veel andere historische stationsgebouwen is er aan de buitenkant van het gebouw (gelukkig) niets verbouwd of gesloopt.
 

 

 

  Free counter and web stats versie: 27-10-2008