Wie op dit moment (oktober 2019) op station Driebergen-Zeist moet zijn komt terecht in een enorme bouwput. Al enkele jaren wordt hier gewerkt aan een compleet nieuw station en het oplossen van een verkeersknelpunt daar direct naast. Het oude exemplaar is inmiddels volledig gesloopt, waarmee een einde kwam aan een uniek station.
Want uniek, dat was station Driebergen-Zeist zeker. Van de Nederlandse stations met een dubbele plaatsnaam was het één van de weinige fie ook echt in de beide plaatsen stond. Het grootste deel bevond zicht in de vroegere gemeente Driebergen-Rijssenburg, dat inmiddels is opgegaan in de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De twee perrons lagen echter voor een deel in de naburige gemeente Zeist. Overigens zijn de beide plaatsen waarnaar het station is vernoemd nog altijd op ruime afstand. Landelijke bekendheid kreeg het station in de jaren vijftig, vanwege de goede koffie en de unieke manier waarop deze op het perron werd geserveerd. Niet zelden gebeurde het dat de trein iets te vroeg op het station aankwam en vervolgens iets te laat vertrok. Zodoende kon er meer koffie worden verkocht. Berucht was het station echter ook, vanwege de lucht die de naastgelegen vleeswarenfabriek Gevato nogal eens verspreidde…
Station Driebergen-Zeist bestaat al sinds 1844. Het ligt aan de "Ehijnspoorweg", de spoorverbinding tussen Amsterdam en het Duitse Elten, via Utrecht, Arnhem en Zevenaar. In de loop van de tijd veranderde het station meerdere keren van naam. In de beginjaren heette het eenvoudigweg Driebergen, rond 1864 werd dit gewijzigd in Zeist-Driebergen. Aan het begin van de twintigste eeuw werd het weer Driebergen, Zeist had toen een eigen station gekregen. In 1948 werd de stationsnaam nog één keer veranderd, nu in het huidige Driebergen-Zeist. Het station van Zeis was toen trouwens allang weer opgeheven. Als straks het nieuwe station gereed komt zal dit alweer het vierde exemplaar zijn, het allereerste tijdelijke haltegebouwtje meegerekend. Het eerste echte stationsgebouw kreeg het station in 1864, dit gebouw zou er -zij het in een later gewijzigde vorm- bijna een eeuw blijven staan. Rond 1900 werd het toenmalige stationsgebouw uitgebreid, kwam er een monumentale luchtbrug naar het tweede perron en kreeg dat perron een bijzondere overkapping. Vanaf het einde van de jaren vijftig begon de ombouw naar het derde station. Dit was het station dat onlangs werd gesloopt, het kwam in 1962 gereed en was een ontwerp van de architecten K. van der Gaast en M.W. Markenhof. Bij dat nieuwe stationsgebouw werd de loopbrug vervangen door een tunnel. Deze werd doorgetrokken naar de andere zijde van het emplacement, waar een aparte ingang (aanvankelijk zelfs met een eigen loket) werd gebouwd. Helaas zou dit station het aanzienlijk minder lang uithouden dan haar voorganger, na 55 jaar viel het begin oktober 2017 ten prooi aan de slopershamer.
De bouw van het nieuwe station valt samen met een totale reconstructie van het hele stationsgebied. Directe aanleiding vormde de naastgelegen overweg in de Hoofdstraat, dat al vele jaren een verkeersknelpunt was. deze zal worden vervangen door een onderdoorgang, waarbij de weg tevens zal worden verbreed. De overweg aan de andere kant van het station (aan de Odijkerweg) is inmiddels opgeheven. Daarnaast zal het spoor op dit deel van het traject viersporig worden genaakt. De twee perrons, die het station nu nog heeft, worden vervangen door één centraal eilandperron. Om deze vanaf de straat te kunnen bereiken wordt het complete gebied om het station afgegraven, zodat de sporen ogenschijnlijk hoger komen te liggen. Ook komt er een nieuw busstation, krijgt het station een ruime fietsenstalling en is er inmiddels een riante parkeergarage gerealiseerd. Als alles volgens planning verloopt zal het nieuwe station in 2021 gereedkomen. De wijzigingen hebben echter ook een keerzijde; zoals het er nu naar uitziet zullen er in de nabije toekomst geen intercity's meer stoppen op dit station…

Boven: Her stationsgebouw, enkele jaren voordat het werd gesloopt. Het gebouw viel vooral op door de afgeschuinde wanden, al zijn die op deze foto niet zo goed te zien. Ook opvallend waren de vrij hoge, gemetselde toren en de brede dakstroken. Dat aan onderhoud niet veel meer werd gedaan is op deze foto uit 2015 helaas ook te zien...

Onder: De "Zeister" kant van het station had een eigen entree, die toegang gaf tot de perrontunnel. Deze ingang kwam al in 1960 gereed, twee jaar eerder dan het stationsgebouw. Het bouwwerkje had een opvallende driehoekige plattegrond. Let ook op de bijzondere gevelversiering.
.

Onder: In de tweede helft van de jaren negentig werd bet station flink verbouwd. Daarbij werd het stationsgebouw uitgebreid met een lange fietsenstalling en een soort "eindgebouw", waarin een rijwielhandel zat. Ook wat dit de toegang tot de aangrenzende stalling.
.

Onder: Op de perrongevel van het onlangs gesloopte stationsgebouw was dit herinneringsreliëf te zien, waarop het stationsgebouw uit 1864 was afgebeeld. Het werd in 1963 op het gebouw aangebracht en was een geschenk van de "Algemeene Bond van Forenzen". Inmiddels is het reliëf veiliggesteld en zal straks een nieuw plekje krijgen in het toekomstige station.
.

Onder: De bijzonder fraaie, monumentale perronoverkapping op het (vroegere) tweede perron is een overblijfsel van het station uit 1864. De overkapping werd in 1901 gebouwd, vermoedelijk door het bedrijf A.J. Aangenendt uit 's Hertogenbosch. Inmiddels is de overkapping, welke een gemeentelijk monument is, gedemonteerd. Het zal worden opgeknapt en in een later stadium worden herbouwd, als onderdeel van een nog te bouwen perronbeschutting…
.

Onder: De vroegere overweg in de Hoofdstraat, direct ten oosten van het station. Decennialang was dit een berucht knelpunt, de weg is immers een belangrijke verbindingsroute tussen Driebergen-Rijssenburg en Zeist en ligt bovendien in het verlengde van de provinciale weg N225. Opmerkelijk is de schuine hoek waarin die weg het spoor kruist. Die hoek bleek bepalend te zijn geweest voor de vorm van het onlangs gesloopte station. Deze foto werd gemaakt in 2015, toen de overweg nog volop in bedrijf was. Inmiddels is hier een onderdoorgang, waardoor de files als gevolg van een gesloten overweg tot het verleden behoren. Ongeveer op deze plek stond trouwens ooit een bijzonder fraai seinhuis… (zie de volgende afbeelding)
.

Onder: Dezelfde overweg, maar dan gezien in tegenovergestelde richting. Op deze foto uit 1971 staat zonder twijfel het fraaiste seinhuis van ons land. Naar verluid was de bovenbouw (met het torentje ooit een tuinkoepel, afkomstig van het nabijgelegen landgoed Willinkshof. Het seinhuis heeft tot 1972 dienstgedaan, in dat jaar werd de beveiliging gemoderniseerd. Kort hierna werd de unieke seinpost gesloopt, omdat de weg moest worden verbreed. Dat zou in deze tijd ongetwijfeld anders zijn gegaan. Overigens gaat het verhaal dat het indertijd wel degelijk de bedoeling was de bovenbouw van de seinpost te bewaren, maar was er bij de afbraak iets misgegaan...
.

Onder: Op 24 juni 2018 leken de oude tijden weer even te herleven op dit station. Op de plek waar ooit een loopbrug heeft gestaan staat sinds enkele jaren weer een tijdelijk exemplaar. Deze was noodzakelijk geworden omdat de perrontunnel buiten gebruik was gesteld. De brug is een onderdeel van een tijdelijk station, het zal later weer worden verwijderd. "Hondekop"-treinstel 766, welke die middag het station voorbijreed, maakt het nostalgische plaatje compleet...
.

Onder: Direct ten noorden van het station, aan de Odijkerweg, stond ooit de roemruchte slachterij en vleeswarenfabriek Gevato. Het bedrijf werd in de jaren dertig van de vorige eeuw opgericht door de gebroeders Van Toorn, en telde ooit honderden medewerkers. Het had een eigen spooraansluiting én zelfs een eigen laad/losperron. De fabriek was berucht vanwege de doordringende stank, die ook op het station goed te ruiken was. Gevato hield in 1977 op te bestaan, op de plek van de vroegere fabriek staat nu een kantorencomplex.
.