VEENENDAAL - DE KLOMP
| Afkorting: | Klp | |
| Maatschappij: | Nederlandse Spoorwegen (NS) | |
| Architect: | C. Douma | |
| Bouwjaar: | 1962 | |
| Gedeeltelijke sloop: | 2011 | |
| Baanvak: | Utrecht-Arnhem | |
| Bijzonderheid: | Staat grotendeels in de provincie Gelderland en deels in de provincie Utrecht | |
| Dit station
is één van de drie stations dat de naam Veenendaal draagt en is
qua reizigersaantallen veruit de grootste van de drie. Het verwerkt dagelijks
zelfs meer reizigers dan de beide andere Veenendaalse stations (Centrum en West)
bij elkaar opgeteld. En dat terwijl het station niet eens in de gemeente Veenendaal
staat. Sterker nog: voor het overgrote deel staat het station niet eens in de
provincie Utrecht! Station Veenendaal - de Klomp staat in het dorpje De Klomp, een plaatsje van nog geen vijfhonderd inwoners dat tot de Gelderse gemeente Ede behoort. Het was ooit het allereerste station van Gelderland en heeft een geschiedenis die teruggaat tot 1845. Maar al voor de komst van het spoor was in deze omgeving al een stopplaats voor diligences, waar de paarden werden gewisseld, Ook was er een herberg. Het station ligt aan de "Rhijnspoorweg", de spoorwegverbinding tussen Amsterdam en het Duitse Elten, via Utrechr, Arnhem en Zevenaar. Het werd in het voorjaar van 1845 in gebruik genomen, gelijktijdig met het spoor naar Utrecht. Er werd toen al volop gewerkt aan het gedeelte naar Arnhem, dat nog in datzelfde jaar gereedkwam. Gedurende die lange tijd is het station zeker drie keer van naam veranderd. De halte -van een echt station was aanvankelijk nog nauwelijks sprake- begon ooit onder de naam Veenendaal, dat toen nog een kleine, maar wel opkomende industrieplaats was. Deze werd in 1886 gewijzigd in Veenendaal - de Klomp, nadat het dorp een eigen, beter gelegen station had gekregen. Kennelijk zorgde die naam nogal eens voor verwarring, want in 1918 werd deze gewijzigd in simpelweg De Klomp. Toen na de Tweede Wereldoorlog het station in Veenendaal werd opgeheven kreeg station De Klomp haar "oude" naam weer terug. Dat bleef ook zo toen Veenendaal en Rhenen weer opnieuw in het spoorwegnet werden opgenomen. Een echt stationsgebouw was er in die begintijd niet, in feite deed een wat groot uitgevallen dienstwoning als zodanig dienst. De Nederlandsche Rhijnspoorweg Maatschappij (NRS), van wie de spoorlijn was, sprak zelf over een "directiekeet". Overigens werd die "keet" in de loop van de tijd wel uitgebreid en uitgebouwd, zo kwamen er betere wachtruimten en meer ruimten voor het personeel. In 1924 werd aan de perronzijde een grote uitbouw geplaatst, waar vanuit de seinen en wissels werden bediend. Die erker vormde ook de basis voor het huidige, tweede stationsgebouw. Nadat het oorspronkelijke bouwwerk tijdens de tweede wereldoorlog zwaar beschadigd was geraakt werd deze aanvankelijk nog provisorisch opgelapt. Maar aan het begin van de jaren zestig was de tijd rijp voor een nieuwe accommodatie. Deze werd ontworpen door de toen nog jonge architect C. Douma. Het was de eerste van een zeer lange reeks stations die deze architect gedurende een periode van een kwart eeuw zou gaan ontwerpen. Nu gaat het verhaal dat Douma bij het tekenen van dit specifieke gebouw zou zijn geassisteerd door K. van der Gaast, of dit echt waar is heb ik niet kunnen achterhalen. Wel een feit is dat het gebouw ontstond in een periode dar de NS moest bezuinigen. Wellicht was dit dan ook de reden waarom die uitbouw bewaard moest blijven. Het gebouw is eenvoudig van opzet en bestaat uit twee delen; aan de rechterkant het hoofddeel met daarin de loketruimte en wachtgelegenheid. Dit bouwdeel valt aan de buitenzijde vooral op door de forse gemetselde schoorstenen, en het brede dak. Het lagere en iets smallere deel was oorspronkelijk een goederenloods en was ooit veel langer dan nu het geval is. Het vernieuwde station werd eind 1962 in gebruik genomen. In de jaren daarna onderging het station nog wat wijzigingen. Zo werd in het midden van de jaren zestig het emplacement sterk vereenvoudigd en verviel aan het begin van de jaren zeventig de bediening van de seinen en wissels vanuit het stationsgebouw. Toch had het station gedurende lange tijd een nogal onopvallend bestaan, waarbij het voornamelijk door stoptreinen werd aangedaan. Vanaf het einde van de jaren negentig gingen er ook sneltreinen stoppen. Het bleek de opmaat naar een forse opwaardering van station, aan het begin van deze eeuw. Overigens werd in diezelfde tijd de loketfunctie opgeheven en kwam het gebouw deels leeg te staan… Als eind 2006 de dienstregeling voor het daaropvolgende jaar volledig op de schop gaat krijgt station Veendaal-de Klomp veel meer treinverkeer te verwerken. Vanaf dat moment gaan tussen Utrecht en Arnhem in beide richtingen vier intercity's per uur rijden , waarvan er twee op dit station gaan stoppen. In de jaren ervoor was het station hier al op voorbereid. Zo werden de perrons verlengd en in het vroegere plaatskaartenkantoor kwam een Kiosk. Het aantal parkeerplaatsen werd eveneens fors uitgebreid en het station kreeg een P&R - status. Ook kreeg de nabijgelegen snelweg A12 een extra afrit met daar aan gekoppeld een rechtstreekse route naar het station, zodat deze als transferium kan functioneren. De fietsenstalling, die tot dan toe in de voormalige goederenvleugel zat, kreeg een nieuwe, beter zichtbare plek naast het stationsgebouw. dit betekende echter wel het einde van een aanzienlijk deel van datzelfde gebouw, in 2011 werd namelijk de vleugel grotendeels gesloopt. En dan is er -tot slot- nog iets opmerkelijks; ondanks het feit dat er tegenwoordig uitsluitend intercity's stoppen is het officieel geen intercitystation... |
 .
 |
 (Ansichtkaart)
|
 |
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
versie: 14-10-2019