Dit station heeft in de afgelopen jaren een enorme gedaantewisseling ondergaan. Als één van de weinige stations in ons land had Coevorden nog haar klassieke, grotendeels nog originele, spooremplacement. Daarvan zijn slechts drie sporen overgebleven. Het vrijgekomen terrein wordt inmiddels volop "herontwikkeld". Jammer, want hierdoor is Coevorden -zoals zoveel andere kleinere stations- een wat anonieme halre geworden. Voor het goederenvervoer per spoor is de stad nog wel belangrijk, al laten de goederentreinen het station tegenwoordig (letterlijk) links liggen …
Coevorden is een vrij kleine stad in het zuidoosten van de provincie Drenthe, zo'n twintig kilometer ten zuiden van Emmen en bijna letterlijk op de grens met Duitsland gelegen. Het kent een lange, en ook zeer bewogen geschiedenis, die teruggaat tot vóór het jaar 1000. De "Ganzenstad", zoals de bijnaam van Coevorden luidt, ontstond ooit aan een handelsroute tussen Groningen en het Duitse Münster, op een zandrug in een (toen nog) uitgestrekt moerasgebied. De handelspost werd al snel een stadje. Coevorden was ooit de eerste -en gedurende lange tijd ook enige- plaats in Drenthe dat stadsrechten had. Men noemt Coeveorden nog wel eens "de enige echte stad van Drenthe", al is ze tegenwoordig allang voorbijgestreefd door plaatsen als Emmen, Assen, Hoogeveen en Meppel. Het is een echte vestingstad, de restanten ervan zijn nog altijd prominent aanwezig. Want de strategische ligging maakte het stadje welvarend, maar ook kwetsbaar. Diverse keren werd het met de grond gelijk gemaakt en even zo vaak weer herbouwd. Zo werd het stadje in 1592 door de Spanjaarden volledig platgebrand. Hierna werd een compleet nieuwe en planmatig gebouwde stad neergezet, met radiale straten vanaf een centraal gelegen marktplein. Tevens kreeg het een uitgebreid stelsel van vestingwerken. Vanaf de achttiende eeuw werd Coevorden een tijdje garnizoensstad, maar een eeuw later brak een periode van verval aan. Pas nadat de vesting was opgeheven en deze voor het grootste deel was ontmanteld keerde het tij. Er kon nieuwe industrie komen, mede dankzij het graven van het Coevorden-Vechtkanaal en de komst van het spoor. Niet voor niets luidt het motto van het gemeentewapen: "Multis Periculis Supersum" (vele gevaren kom ik te boven)…
In 1905 werd Coevorden op het spoornet aangesloten, dankzij de ingebruikname van een lokaalspoorlijn naar Zwolle. In datzelfde jaar kwam ook het gedeelte tussen Coevorden en Stadskanaal, via Emmen en Gasseltenijveen gereed. De spoorlijn werd gebouwd door de Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij (NOLS), het station van Coevorden werd dan ook voorzien van een typisch NOLS-gebouw en wel één van het type eerste klasse. Daarvan zijn er slechts twee gebouwd. het gebouw leek sterk op de gebouwen van het type tweede klasse, waarvan nog exemplaren in Dalfsen, Mariënberg en Hardenberg te vinden zijn, maar was iets groter. De aanduiding |"eerste klasse" had dan ook eerder betrekking op het feit dat het station wat extra faciliteiten had, zoals een locomotievendepot. Dat Coevorden een wat groter en uitgebreider station kreeg had ongetwijfeld te maken met de aanstaande aanleg van een spoorlijn naar het Duitse Gronau, waardoor er wat uitgebreidere faciliteiten nodig waren. Dat bleek ook wel toende spoorlijn in 1910 Coevorden bereikte; het emplacement werd uitgebreid en er kwamen wat extra nevengebouwen, waaronder de bekende -en nog altijd bestaande- goederenloods annex douanegebouw. Coevorden was een internationaal station geworden.

Onder:: Het emplacement, zoals het er rond 2005 nog uitzag. Het aantal sporen is inmiddels teruggebracht tot slechts drie, twee perronsporen en één inhaalspoor. Ook kwam er een nieuwe verbindingsboog, zodat goederentreinen vanuit de richting Hardenberg rechtstreeks naar Laarwald kunnen rijden zonder eerst te moeten kopmaken in Coevorden…
.

Boven en onder: Het huidige stationsgebouw werd in 1976 in gebruik genomen en verving een aanzienlijk groter exemplaar. Het bestaat feitelijk uit een overdekte doorgang naar het perron, met links en rechts daarvan losse gebouwtjes. In het linker deel zat een kiosk, in het -aanzienlijk grotere- gedeelte aan de rechterkant waren de loketten en dienstruimten. De opzet doet enigszins denken aan het vroegere station Amsterdam Sloterdijk. Het "vouwdak" werd eveneens weer eens toegepast, zij het op veel kleinere schaal en in een vereenvoudigde vorm. Sinds kort heeft het gebouw weer haar originele donkere gevels terug, nadat deze jarenlang schuil gingen achter gevelbeplating. In de corridor is een plattegrondje van het achttiende eeuwse Coevorden te zien. (onder) Het was een echte vestingsrad, met een planmatige opzet. De vestingwerken zijn voor het overgrote deel verdwenen, zo staat het station ongeveer op de plek waar het meest westelijke bastion was. Tegenwoordig is de stad -terecht- trots op haar vestingverleden. Niet alleen middels deze kaart, maar ook door een imposant kunstwerk wordt hieraan uiting gegeven...
.

Onder: Het eerste stationsgebouw van Coevorden was een typisch NOLS-gebouw. Het was een gebouw van het type eerste klasse, het enige andere gebouw van dat type werd in 1910 in Veendam gebouwd. De afbeelding toont het gebouw in haar oorspronkelijke gedaante, zonder pleisterlaag en zonder de later aangebrachte aanbouwen. Na de Tweede Wereldoorlog werd het grotendeels witgepleisterd. De pleisterlaag hielp maar tijdelijk, aan het begin van de jaren zeventig zag het er verlept en bouwvallig uit. Ook was het niet meer doelmatig, halverwege de jaren zeventig ging het dan ook tegen de vlakte...
.

Onder: Het eerste stationsgebouw van Coevorden was een typisch NOLS-gebouw. Het was een gebouw van het type eerste klasse, het enige andere gebouw van dat type werd in 1910 in Veendam gebouwd. De afbeelding toont het gebouw in haar oorspronkelijke gedaante, zonder pleisterlaag en zonder de later aangebrachte aanbouwen. Na de Tweede Wereldoorlog werd het grotendeels witgepleisterd. De pleisterlaag hielp maar tijdelijk, aan het begin van de jaren zeventig zag het er verlept en bouwvallig uit. Ook was het niet meer doelmatig, halverwege de jaren zeventig ging het dan ook tegen de vlakte...
.

Onder: Tot enkele jaren geleden was Coevorden één van de weinige stations dat nog een authentiek, uitgebreid emplacement had, al was het ooit nóg omvangrijker geweest. Jarenlang was Coevorden een station van belang, vooral voor het (internationale) goederenvervoer. Op de achtergrond is dan ook de voormalige goederenloods te zien, dat tevens douanekantoor was. deze monumentale loods uit 1910 verkeerde jarenlang in zo'n slechte staat dat sloop slechts een kwestie van tijd leek. Maar het liep uiteindelijk anders...
.

Onder: Een ander nevengebouw uit 1910 is inmiddels wel verleden tijd. Dit dienstgebouw stond aan de noordkant van het emplacement, niet ver van de goederenloods. Dit gebouw was jarenlang het domein van de mensen die in deze regio het spoor onderhouden. Er was een werkplaats, een magazijn, kantoren en uiteraard een kantine. Later werd het gebruikt door Structon en Protrail. Enkele jaren geleden ging het dienstgebouw tegen de vlakte. De platte aanbouw was trouwens van later datum...
.

Onder: Aan de Krimweg, even ten zuiden van het station, staat het voormalige stationsgebouw van de Dedemsvaartsche Stoomtramweg Maatschappij (DSM). Het werd gebouwd in 1897 en is daarmee feitelijk het oudste stationsgebouw van Coevorden. Het stond er al toen de spoorlijn nog aangelegd moest worden! De DSM was een trambedrijf met diverse lijnen in het moordoosten van Overijssel, het oosten van Drenthe en het uiterste zuidoosten van Groningen. Dit tramstation lag aan de lijn naar Zwolle, via Dedemsvaart en Balkbrug. Ook kon men hiervandaan met de tram naar Ter Apel. Vanaf 1937 kwam daar nog de tramlijn naar Assen bij, toen deze van concurrent EDS werd overgenomen. De tramlijn naar Ter Apel werd in 1940 geschrapt, de overige hielden het tot 1947 vol. Het vroegere tramstationsgebouw is een rijksmonument. Overigens staat even verderop aan diezelfde Krimweg de voormalige tramremise, het puntdak ervan is helemaal aan de linkerkant nog net te zien...
.

Onder: In Coevorden staat nóg een voormalig tramstation. Het is het vroegere stationsgebouw van de Eerste Drentsche Stoomtramweg Maatschappij (EDS). Dit was tussen 1922 en 1936 het eind punt van de tramlijn Assen-Coevorden, via Grolloo, Schoonoord en Dalen. Ook de EDS had een aantal tramlijnen, allen in Drenthe en een klein stukje zuidoostelijk Groningen (wederom: Ter Apel). De tramlijn naar Assen werd in 1918 in gebruik genomen en had aanvankelijk haar eindpunt aan de Looweg. Dit stationsgebouw kwam enkele jaren later gereed. Erg lang heeft het trouwens niet dienstgedaan. In 1936 werd EDS door concurrent DSM overgenomen en een jaar later werd de tramlijn doorgetrokken naar het DSM-station. Daarvandaan zou de tram naar Assen nog tien jaar blijven rijden...
.