DEN
HAAG LAAN VAN NOI
(Laan van Nieuw Oost Indië)
 | ||
| Afkorting: | Laa | |
| Maatschappij: | Nederlandse Spoorwegen (NS) | |
| Architect: | C. Douma | |
| Bouwjaar: | 1978 | |
| Verbouwd: | 2006 | |
| Dit station
is zowel qua omvang als reizigersaantallen het derde van Den Haag, na Centraal
en Hollands Spoor. Het is een wat merkwaardig station, dat tegenwoordig zowel
door de trein, de tram als door de metro wordt gebruikt. Van de zes perronsporen
worden alleen de sporen 3 tot en met 6 voor het treinverkeer gebruikt. Ook opvallend
is de naam van het station; Laan van Nieuw Oost Indië. Die wordt officieel
afgekort tot Laan van NOI, maar dit zorgt wel eens voor verwarring. Ik heb zelfs
wel eens de naam "Laan van Noi" -dus fonetisch uitgesproken- gehoord... Dit toch wel bijzondere station bestaat sinds 1907, maar de voorgeschiedenis ervan gaat veel verder terug. Al in 1843 was op deze een halte, nabij een tolweg tussen Den Haag en Voorburg (de latere Laan van Nieuw Oost Indië"). Dat juist op deze plek een stopplaats kwam was te danken aan een bewoner van een nabijgelegen buitenplaats, die tevens eigenaar was van de tolweg. Hij wist bij de HIJSM (die de spoorlijn Amsterdam - Leiden - Den Haag bouwde en exploiteerde) te bedingen dat bij de genoemde weg een dergelijke voorziening zou komen. Uiteraard was zo'n halte in een -toen nog- onbebouwd gebied niet levensvatbaar en in 1864 werd de stopplaats "Nieuw Oosteinde" opgeheven. Maar als aan het begin van de twintigste eeuw de lokaalspoorlijn tussen Den Haag en Scheveningen Kurhaus wordt aangelegd is diezelfde omgeving een snelgroeiende woonwijk. In 1907 kwam er daarom een nieuw station, dat de naam "Laan van Nieuw Oost Indië" kreeg. Die naam werd dus nog niet vooraf gegaan door de stadsnaam Den Haag. Wellicht had dit te maken met het feit dat tijdens de aanleg van de spoorlijn de geplande halte nog op het grondgebied van de toenmalige gemeente Voorburg stond. Kort voor de ingebruikname van de spoorlijn vond een kleine grenscorrectie plaats, waardoor de halte Laan van Nieuw Oost Indië wél in de gemeente 's-Gravenhage kwam te liggen. Nog altijd staat het station bijna letterlijk op de gemeentegrens… Voor de bouw van de Z.H.E.S.M.-spoorlijnen naar Scheveningen en Rotterdam moest de Oude Lijn worden opgehoogd, waardoor de spoorlijn naar Rotterdam Hofplein onderlangs kon kruisen. De perrons van station Laan van Nieuw Oost Indië hebben dus altijd al op een hoge spoordijk gelegen. Het haltegebouwtje stond echter op straatniveau, via een tunneltje konden de drie perrons worden bereikt. Dat stationsgebouwtje was een wat kleinere en eenvoudiger variant van het vroegere stationsgebouw van station Leidschendam-Voorburg, welke werd ontworpen door architect J.J.L. Bourdrez. Deze architect ontwierp trouwens de meeste stationsgebouwen voor de Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg-Maatschappij. Zoals al aangegeven telde het station destijds drie perrons, waarbij het middelste een eilandperron was. Hierop stond een perrongebouwtje. De halte Laan van Nieuw Oost Indië bleef tot halverwege de jaren zeventig in haar oorspronkelijke vorm bewaard. Maar de bouw van het nieuwe Haagse Centraal Station, met daarbij een verbindingsboog vanuit de richting Leiden, de aanleg van de Zoetermeerlijn én de komt van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid luidde een grootschalige ombouw van station Laan van Nieuw Oost Indië in. Allereerst werden er twee extra sporen aangelegd en kwam er een vierde perron. Het oude haltegebouwtje stond in de weg en moest worden gesloopt. Er voor in de plaats kwam een nieuwe entree, waarbij de loketruimte, trap naar het nieuwe eerste perron en de perronluifel tot één geheel werden samengebracht. Hierdoor was een behoorlijk entreegebouw ontstaan. Overigens werden ook de overige perrons van een overkapping voorzien. Begin 1978 werd het vernieuwde station in gebruik genomen, enkele maanden later werd de stationsnaam gewijzigd in Den Haag Laan van NOI. Als zessporig treinstation heeft het slechts 27 jaar dienstgedaan. Zoals ongetwijfeld wel bekend werden in 2006 de Zoetermeerlijn en de Hofpleinlijn door de NS afgestoten, waarna ze werden omgebouwd tot metrolijnen. Ook station Den Haag Laan van NOI moest worden omgebouwd, waarbij het meest in het oog springend de perrons langs de sporen 1 en 2 zijn. Vanwege de verschillende typen materieel dat hier stopt hebben deze perrons verschillende hoogten. Dat geldt ook voor het westelijke eilandperron (spoor 2/3), dat nu over de gehele lengte in tweeën is gesplitst. Het was trouwens niet de enige verbouwing, enkele jaren eerder werd het station van liften voorzien. Ook kreeg een deel van het gebouw haar -inmiddels kenmerkende- groene beglazing. Een loket heeft het station allang niet meer, al sinds jaar en dag is er een Kiosk. In de nabije toekomst staan er opnieuw grote veranderingen voor zowel het station als de directe omgeving op stapel. Het voormalige ministerie van Sociale Zaken staat op de nominatie te worden gesloopt om plaats te maken voor twee woontorens. Het station moet "een volwaardig knooppunt" worden. Alsof ze dat nog niet was… |
 |
 |
 |
| |
 |  |
 |
 |
 Bron:
Wikimedia
Commons | |
|
|
versie: 22-04-2023