|
|
ZWOLLE
VEERALLEE
Afkorting: |
Zlv |
|
Maatschappij: |
Nederlandsche
Spoorwegen (NS) |
Type: |
Standaardtype
Velsen Zeeweg |
Architect: |
W.B. Kloos |
Bouwjaar:
|
1959 |
Gesloopt |
2000 |
Baanvak: |
Zwolle-Kampen |
|
|
|
|
Al sinds
jaar en dag is het Kamperlijntje -de onlangs geëlektrificeerde
spoorverbinding tussen Kampen en Zwolle- uniek in ons land, met alleen
een begin- en een eindstation. Daar komt te zijner tijd verandering
in, in Zwolle zal (ooit) de nieuwe halte Stadshagen in gebruik worden
genomen en heeft de Blauwvingerstad voor het eerst sinds 1970 weer
een tweede station. Het vorige nevenstation van Zwolle stond ook aan
de Kamperlijn. Het stond ooit aan de Rieteweg, vlakbij het kruispunt
met de Willemskade en op amper 600 meter afstand van het hoofdstation
van Zwolle. Een treinreiziger die vanuit Kampen wil overstappen op
de trein naar Roosendaal loopt op station Zwolle al een groot deel
van diezelfde afstand
Om te kunnen begrijpen waarom die twee stations zo dichtbij elkaar
lagen moeten we zo'n 200 jaar terug in de tijd. Zoals wellicht bekend
ligt Zwolle niet aan de IJssel maar aan het Zwarte Water. Al sinds
de veertiende eeuw droomde de stad van een rechtstreekse verbinding
met de IJssel, maar het zou nog tot 1819 duren voordat dit een feit
was. In dat jaar werd de Willemsvaart in gebruik genomen, een kanaal
van enkele kilometers lang tussen de oude binnenstad en de rivier.
Aan het begin van de twintigste eeuw ontstond in het gebied ten noordwesten
van dat kanaal een nieuwe woonwijk, het Veeralleekwartier. Aanvankelijk
lag die nieuwe wijk nogal geisoleerd, ze werd in die beginjaren zelfs
niet eens tot Zwolle gerekend. Omwille van het scheepvaartverkeer
kende de Willemsvaart namelijk nauwelijks bruggen. Wie in die tijd
vanuit het Veeralleekwartier naar het station wilde gaan moest eerst
naar de Singelgracht lopen, daar lag namelijk de dichtstbijzijnde
brug over het kanaal. Aan dat isolement leek een einde te komen dankzij
de aanleg van een nieuwe tramlijn tussen Zwolle en Blokzijl. Bij Zwolle
zou die tramlijn parallel aan de Kamperlijn worden aangelegd en het
was de bedoeling om het eindstation bij het treinstation te bouwen.
Dit werd echter tegengewerkt, zodat het tramstation noodgedwongen
aan de overkant van het Willemsvaart kwam. Zodoende werd in 1914 het
tramstation Zwolle Veerallee in gebruik genomen. Het duurde dan ook
niet lang voordat de roep klonk om bij het tramstation ook een halte
voor de trein te realiseren. Het zou nog tot 1927 duren voordat deze
een feit was. Zeven jaar later kwam er trouwens een einde aan de tram
naar Blokzijl, ze werd vervangen door een bus.
Station Veerallee, nu dus alleen een treinhalte bleef wel bestaan
en kreeg in 1959 zelfs een nieuw stationsgebouw. Het was een standaardstationsgebouw
van het type Velsen Zeeweg, waarvan er een jaar eerder al twee (Velsen
Zeeweg en Koudum-Molkwerum) gereed waren gekomen. Ten opzichte van
het stationsgebouwtje van Koudum-Molkwerum was de belangrijkste wijziging
het ontbreken van de twee grote vensters in de straatgevel. De schoorsteen
werd daarentegen wel overgenomen.
Het nieuwe stationsgebouwtje heeft slechts elf jaar als zodanig dienstgedaan.
Al voordat het werd gebouwd was besloten tot de aanleg van een nieuw,
en vooral breder kanaal tussen de Zwolse binnenstad en de IJssel.
Het Zwolle-IJsselkanaal, zoals die vaarweg werd genoemd, kwam in 1964
gereed. De Willemsvaart kwam hierdoor te vervallen en werd tussen
de Koningin Wilhelminastraat en de Singelgracht zelfs gedempt. Een
direct gevolg hiervan was dat station Veerallee haar bestaansrecht
verloor, in 1970 werd het dan ook opgeheven. het voormalige stationsgebouwtje
bleef vervolgens nog lange tijd bestaan. Ze bleef zelfs bij de NS
in gebruik, het werd onderkomen van een hobbyclub. Helaas viel het
gebouw in het jaar 2000 alsnog onder de slopershamer. Er is tegenwoordig
maar heel weinig dat nog aan het vroegere station herinnerd, alleen
de knik in de Rieteweg is nog een duidelijke aanwijzing
|
Boven:
Het stationsgebouwtje van de voormalige halte Veerallee, hier
op een foto uit 1997. Dit gebouw was de derde uit een serie van
vier gebouwen en werd in 1959 om gebruik genomen. Het zou slechts
elf jaar dienstdoen, in 1970 werd station Veerallee opgeheven.
Het voormalige stationsgebouwtje bleef hierna nog bijna dertig
jaar op dezelfde plek staan, maar werd in februari 2000 alsnog
gesloopt...
|
|
Onder:
Een plattegrondje met daarop het zuidelijke deel van de binnenstad
en het stationsgebied van Zwolle, zoals het er aan het einde van
de 19e eeuw uitzag. De Willemsvaart (1) lag ten westen
van het station (2). Om vanuit het gebied ten westen van
dat kanaal naar het station te komen moest men gebruik maken van
de brug (3) die bij de Singelgracht was gebouwd, de spoorbrug
(4) was immers niet voor het overige verkeer toegankelijk.
De halte Veerallee (5) lag overigens net buiten het kaartje
.
|
|
|
|
|
|
Onder
(beide afbeeldingen): Het eerste stationsgebouw was dat van
het gelijknamige tramstation, dat pal naast de Kamperlijn
stond. de tramverbinding tussen Zwolle en Blokzijl was eigendom
van de Spoorweg-Maatschappij Zwolle Blokzijl, een wat misleidende
naam voor een trambedrijf, en was tussen 1914 en 1934 in gebruik.
Nadat de tram in 1934 door de bus werd vervangen bleef het
vroegere tramstation in gebruik, nu als treinstation. Het
stationsgebouw stond echter wel opvallend ver van het perron,
zeker nadat de tramrails waren verwijderd. (foto rechtsonder).
In 1959 werd het station rigoureus verbouwd en kreeg het haar
tweede en laatste stationsgebouwtje. Overigens is er nog altijd
in Vollenhove een wat kleinere en eenvoudiger versie van dat
eerste stationsgebouwtje te bewonderen...
.
|
|
|
|
|
|
|
versie: 18-09-2018 |