ZOETERMEER OOST
| Afkorting: | Ztmo | |
| Maatschappij: | Nederlandse Spoorwegen (NS) | |
| Architect: | J. Bak | |
| Bouwjaar: | 1966 | |
| Gesloopt | 2008 | |
| Baanvak: | Den Haag Centraal - Gouda | |
| Ooit was
Zoetermeer de plaats met de meeste treinstations in ons land, namelijk veertien
stuks. Het overgrote deel hiervan lag aan de Zoetermeer Stadslijn, die aan het
einde van de jaren zeventig van de twintigste eeuw werd aangelegd. Die tijd is
allang voorbij, in 2006 ging de Zoetermeerlijn verder als metroverbinding, waardoor
Zoetermeer in één klap twaalf treinstations verloor. Tegenwoordig
telt de stad drie spoorwegstations, waarbij het derde exemplaar gedeeld wordt
met de naastgelegen gemeente Lansingerland. Van de drie stations is Zoetermeer
Oost het oudst. Anders dan de stationsnaam wellicht doet vermoeden is dit het
oorspronkelijke station van deze Zuid Hollandse forenzenstad. Over de stationsnaam
gesproken; al drie keer werd de naam gewijzigd, het laatst gebeurde dit in 1973.
Het kreeg toen haar huidige naam Zoetermeer Oost, omdat op hetzelfde moment één
kilometer westwaarts een nieuw station Zoetermeer werd geopend. Minstens zo opvallend
is het feit dat dit station al drie keer werd gesloten en even zo vaak weer werd
heropend. Een opmerkelijk station dus, al is de huidige halte een kale, tochtige,
naargeestige en -dankzij de pal naast het station gelegen snelweg A12- een nogal
lawaaiige plek. Het huidige Zoetermeer ontstond ergens in de twaalfde eeuw. Samen met het naastgelegen Zegwaard waren het nederzettingen die vanuit de veenontginningen waren ontstaan (een soort veenkolonie avant-la-lettre). Beiden groeiden al snel aan elkaar, waardoor een dubbeldorp ontstond: Zoetermeer-Zegwaard. In 1870 kregen de twee plaatsen een gezamenlijk station aan de nieuwe spoorlijn Den Haag - Utrecht, welke werd aangelegd door de Nederlandsche Rhijnspoorweg Maatschappij (NRS). Het station -dat bij opening de naam "Soetermeer-Zegwaard" droeg- werd gebouwd nabij een spoorwegovergang aan de doorgaande weg richting Delft, op het grondgebied van de toenmalige gemeente Zegwaard. Het station kreeg een volwaardig stationsgebouwtje, ontworpen door architect A.W. van Erkel. Van een eilandstation was toen trouwens nog geen sprake, het stationsgebouw stond toen nog naast de spoorbaan. Erg lang heeft dat stationsgebouw trouwens niet bestaan, op 4 februari 1905 ging het door een felle brand verloren. Korte tijd later begon de bouw van het tweede station, dat in 1907 gereed kwam. Ditmaal werd het een eilandstation, waarbij zowel het perron als het stationsgebouw via de nabijgelegen overweg waren te bereiken. Het tweede stationsgebouw viel vooral op door haar brede, ver uitkragende dak, welke tevens een perronluifel was. Overigens werd niet alleen het station volledig vernieuwd, bij het station werden twee seinhuizen en nieuwe dienstwoning gebouwd. Hoewel het station ook wel de nodige reizigers vervoerde lag het accent aan het begin van de twintigste eeuw vooral bij het goederenvervoer. Dit werd versterkt toen rond het jaar 1900 vlakbij het station een zuivelfabriek werd opgericht. Het reizigersvervoer viel blijkbaar tegen, mogelijk speelde de grote afstand tussen het station en de twee dorpskernen (ruim een kilometer) hierbij een rol. Hoe het ook zij, in 1938 werd het station opgeheven. Die sluiting bleek echter allesbehalve definitief, want tijdens de Tweede Wereldoorlog was het station onder de naam "Zoetermeer" weer in de dienstregelingen opgenomen. Die heringebruikname was trouwens maar van korte duur, in 1945 sloot het station voor de tweede keer. In 1951 besloot men het station toch nog een nieuwe kans te geven. Zonder succes, amper een jaar later werd het andermaal gesloten. Aan het begin van de jaren zestig werd Zoetermeer door de toenmalige regering aangewezen als groeikern. Het werd een snelgroeiende satelietstad van Den Haag. Voor de NS waren deze ontwikkelingen reden om het oude station Zoetermeer nieuw leven in te blazen, in 1965 werd de halte voor de derde keer heropend. Aanvankelijk stond er een tijdelijk stationsgebouwtje, maar een jaar later werd deze vervangen door een definitief exemplaar. Evenals haar voorganger werd ook dit station een eilandstation, waarbij het stationsgebouw (ongeveer) op dezelfde plek werd gebouwd als het eerdere exemplaar. Het derde stationsgebouw werd ontworpen door architect J. Bak, voor wie dit zijn eerste stationsontwerp was. Het bestond -net als het vorige gebouw- uit twee losse bouwdelen, die middels brede luifels waren verbonden. In het voorste gebouw was een plaatskaartenkantoor annex wachtruimte, in het kleinere gebouwtje daarachter waren toiletten en dienstruimten. Ondanks het feit dat het station nu wel levensvatbaar was bleek het niet erg gunstig te liggen ten opzichte van de nieuwbouwwijken, die vooral in westelijke richting werden gebouwd. In 1973 werd daarom ten westen van het station een nieuw "hoofdstation" voor Zoetermeer gebouwd. De naam van dit station werd vervolgens gewijzigd in "Zoetermeer Oost", de derde -en vooralsnog laatste- naamswijziging. Het stationsgebouw werd in een later stadium voorzien van bruine tegels aan de buitenzijde. Vermoedelijk gebeurde dit aan het einde van de jaren tachtig. Het station behield tot het begin van de huidige eeuw haar loket, daarna kwam het leeg te staan. Begin 2008 viel het ten prooi aan de slopershamer. Vermeldenswaardig is nog het feit dat dit station enkele jaren geleden nog op de nominatie stond om voor de vierde keer te worden opgeheven. De opening van het nieuwe station Lansingerland-Zoetermeer leek aanvankelijk te betekenen dat er geen ruimte in de dienstregelingen meer was voor station Zoetermeer Oost. Al snel werd die ruimte wel gevonden, "Zoetermeer Oost" kan gewoon blijven bestaan... | 
 |
 | |
 Bron:
Stationsweb.nl |
 Bron:
Stationsweb.nl |
| |
 |  |
 |
 |
|
|
versie: 23-02-2023