VVan de acht drukste stations van ons land (Utrecht Centraal, Amsterdam Centraal, Rotterdam Centraal, Den Haag Centraal, Schiphol Airport, Leiden Centraal, Amsterdam Zuid en Eindhoven Centraal) zijn er maar liefst zes rechtstreeks vanaf station Weesp te bereiken. Alleen voor de bestemmingen Rotterdam en Eindhoven zal men een keer moeten overstappen. En dat voor een station waar uitsluitend sprinters stoppen. Station Weesp begon ooit als een vrij onbeduidende forenzen-halte, maar werd aan het einde van de vorige eeuw een belangrijk knooppunt. Toch laten de meeste treinen Weesp links liggen. En dat is eigenlijk best wel jammer, want het historische stadje is een bezoekje meer dan waard!
Het Noord Hollandse stadje Weesp licht aan de Vecht, zo’n 15 kilometer ten zuiden van Amsterdam. Het vestingstadje is vooral bekend van haar “Weesper Moppen” (een soort amandelkoekje) en het jaarlijkse Sluis- en Bruggenfeest. Enkele jaren geleden kwam de stad nog internationaal in het nieuws toen bij een grote brand de torenspits van de Laurentiuskerk werd verwoest. Sinds 2022 is Weesp geen zelfstandige gemeente meer, maar is het onderdeel van de gemeente Amsterdam. Iets wat inmiddels al door veel Weespers wordt betreurd…
Het is dit jaar (2024) exact 150 jaar geleden dat het eerste deel van de “Oosterspoorweg”, de spoorverbinding tussen Amsterdam en Zutphen, via Hilversum, Amersfoort en Apeldoorn in gebruik werd genomen en Weesp haar eerste station kreeg. Het oorspronkelijke station had een opvallend groot stationsgebouw, zeker gezien de grootte van het toenmalige stadje. Maar mede dankzij het spoor werd Weesp een forenzenplaats en in 1967 kreeg het station dan ook een nieuw stationsgebouw. Opnieuw een fors gebouw, compleet met uurwerktoren. Dat stationsgebouw markeerde het einde van een tijdperk. De spoorwegen verkeerden destijds financieel gezien in zwaar weer en dit had ook grote gevolgen voor de komende stationsprojecten. Tijdens de opening van het stationsgebouw sprak de toenmalige president-directeur van de NS de legendarische woorden: “Weesp is juist voor de bui binnen…”
De transformatie naar spoorknooppunt vond plaats in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw, dankzij de ingebruikname van respectievelijk de Flevolijn en de Schiphollijn. Het station kreeg daarbij twee eilandperrons tussen zes sporen, vier perronsporen en twee voor het doorgaande treinverkeer. Jarenlang was Weesp het overstapstation voor reizigers uit Flevoland die naar het Gooi of Utrecht reisden, of andersom. De in 2003 (?) gereedgekomen Gooiboog maakte hieraan een einde, maar nog altijd is Weesp een belangrijk overstapstation. Een aangekondigde verbouwing, waarbij het station nog eens twee extra sporen zou krijgen, is onlangs afgeblazen. In plaats daarvan wordt nu geprobeerd om het spoor “effectiever” te gaan gebruiken. Oftewel: er gaan nóg meer treinen (lees: intercity’s) door Weesp denderen. Om de overlast te verzachten worden extra geluidsschermen geplaatst. Het stationsgebouw is inmiddels al meerdere keren flink verbouwd, de laatste vond in 2013 plaats. In dat jaar kreeg het gebouw een opvallende, groene vliesgevel en werd de trap voor het gebouw een hellingbaan. Anno 2024 wordt het overgrote deel van het stationsgebouw als fietsenstalling gebruikt. Ook is er tegenwoordig een kleine “Huiskamer” te vinden.

|

Boven: Het stationsgebouw van Weesp kwam in 1967 gereed, en werd gebouwd naar een ontwerp van C. Douma. Met twee bouwlagen en een gevellengte van iets meer dan vijftig meter is dit het grootste stationsgebouw dat deze architect zou ontwerpen. Het was tevens het laatste kleinere station uit deze periode dat nog van een uiterst presentabel stationsgebouw werd voorzien. Had Weesp één of twee jaar later een nieuw stationsgebouw gekregen, dan had er ongetwijfeld een standaardgebouw gestaan. Dit gebouw is inmiddels al meerdere keren verbouwd. De laatste -en tevens de meest rigoureuze- vond plaats in 2013. Toen werd zo’n beetje de gehele bovenverdieping gestript. De grote betonnen trap langs de voorgevel werd vervangen door een hellingbaan. Tot slot kreeg het gebouw een groene, glazen vliesgevel. Deze werd wat naar voren geplaatst, zodat de hellingbaan nu inpandig is. Tegenwoordig is het gebouw grotendeels als fietsenstalling in gebruik. Loketten zijn er allang niet meer, wel is er nog een kleine gelegenheid voor versnaperingen. Opmerkelijk genoeg bevindt deze zich op de plek waar oorspronkelijk de fietsenstalling was…
.
|