|
|
WEZEP
Afkorting: |
Wz |
|
Maatschappij: |
Nederlandsche
Spoorwegen (NS) |
Type: |
Standaardtype
Vierlingsbeek |
Architect: |
W.B. Kloos |
Bouwjaar:
|
1957 |
Gesloopt |
2002 |
Baanvak: |
Amersfoort-Zwolle |
|
|
|
|
Het
duurde bijna een eeuw tot Wezep een volwaardig stationsgebouw kreeg,
nog geen 45 jaar later was deze alweer verleden tijd. Dat is heel
in het kort (en vooral: heel kort door de bocht genomen!) de geschiedenis
van dit station. Maar daarmee worden zowel het station als het dorp
Wezep ernstig tekort gedaan
Tegenwoordig is Wezep met ruim 13.500 inwoners veruit de grootste
plaats van de geneente Oldebroek, maar opmerkelijk genoeg ontstond
het dorp zoals we het nu kennen in feite pas na de Tweede Wereldoorlg.
Ten tijde van de aanleg van de spoorlijn Utrecht-Kampen (tussen 1863
en 1865) was Wezep een klein gehucht, gelegen op zo'n acht kilometer
van het toen nog veel grotere Oldebroek. Niettemin kreeg Wezep al
in 1863 een eigen halte. Die stond op dezelfde plek als het huidige
station, bij de kruising met de oude weg tussen Kampen en Heerde.
Veel meer dan een perronnetje was het trouwens niet. Maar met de komst
van het spoor begon (langzaam) de ontwikkeling van Wezep tot dorp,
het zou echter nog tot ver in de twintigste eeuw duren tot die groei
pas echt op gang kwam
Die eerste halte kreeg vanaf 1870 een zeer eenvoudig haltegebouwtje,
bestaande uit een loketje en een wachtruimte. in 1910 werd dit bouwwerk
vervangen door wederom een eenvoudig gebouw, maar dan wel één
met wat meer uitstraling. Opmerkelijk genoeg was dat gebouween "tweedehandsje",
het stond eerder op een landbouwtentoonstelling in Zeist. Naast het
haltegebouw stond een tweede gebouwtje, dat in stijl- en regelwerk
was uitgevoerd. Alhoewel het ogenschijnlijk een tijdelijke oplossing
leek, zouden die twee bouwwerkjes er ruim 46 jaar blijven staan. Dat
is zelfs iets langer dan het latere stationsgebouw
Op 2 december 1957, meer dan negentig jaar nadat de eerste halte gereedkwam,
werd dan eindelijk een volwaardig stationsgebouw in gebruik genomen.
Het was een standaardgebouw van het type Vierlingsbeek. Eenzelfde
type gebouw was enige maanden tevoren bij het Almelose station De
Riet gebouwd, nog wat eerder kwam al het stationsgebouw van Vierlingsbeek
-waarna de serie is vernoemd- gereed. Ten opzichte van de twee eerder
gereedgekomen gebouwen waren wat wijzigingen doorgevoerd. De belangrijkste
was was het ontbreken van de betonportalen, bij dit gebouw lagen de
betonnen liggers op gemetselde penanten. Ook werd het gebouw voor
het eerst van een brede schoorsteen voorzien, waardoor het uiterlijk
wat minder elegant werd. Wat uiteraard wel bleef was het "Kwaaitaal-dak".
Qua indeling was het gebouw een spiegelbeeld van het stationsgebouw
van Almelo de Riet, in Wezep waren de twee uitbouwen dus aan de rechterkant.
De opkomst van de kaartjesautomaat luidde ook voor het stationsgebouw
van Wezep het begin van het einde in. Nadat in 1997 de loketfunctie
was opgeheven kwam het gebouw leeg te staan. Ondanks het feit dat
het daarna nog enige tijd als galerie heeft dienstgedaan viel het
gebouw in 2002 ten prooi aan de slopershamer. |
Boven:
Het stationsgebouw van Wezep werd in het voorjaar van 2002 gesloopt,
het was toen al geruime tijd dichtgetimmerd en verwaarloosd. Het
huidige station is dan ook niet veel meer dan twee perrons en
een paar abri's. Op de plek waar vroeger het stationsgebouw stond
is nu slechts een overdekte kaartautomaat, een informatiebord
en een fietsenstalling. Het stationsgebouw had een nogal opmerkelijke
ligging, namelijk van het dorp afgewend. De reden hiervoor was
waarschijnlijk puur praktisch; het stond bij het perron waarvandaan
de meeste reizigers vertrokken en dat was -en is nog altijd- die
voor de richting Zwolle (spoor 1). Het kleine pleintje voor het
station kreeg enige jaren geleden een opknapbeurt. Daarbij werd
het trottoir in een kleurig patroon gelegd. Een motorzaagkunstenaar
maakte het bijzondere "plaatsnaambord", helemaal aan
de rechterkant.
.
|
|
|
|
|
|
|
Onder
(beide afbeeldingen): Het stationsgebouw leek op het eerste
gezicht sterk op dat van station Almelo de Riet, maar dan
in spiegelbeeld. Maar er waren meer verschillen. Voor het
eerst werd een brede schoorsteen gebouwd. Deze was drie
keer zo breed en fungeerde daardoor meer als een verhoogd
en gesloten geveldeel. Een ander verschil was dat er geen
betonportalen werden gebruikt, in plaats daarvan rustten
de betonnen liggers op penanten. Op de foto rechts is dit
goed te zien. Onder de vensters waren de gevels in tegelverband
gemetseld, dus met de stenen recht op elkaar. Dit gebouw
was de eerste van drie geheel identieke gebouwen, de andere
twee werden bij de stations Doetinchem West en Kerkrade
Centrum gebouwd. Het stationsgebouw van Doetinchem is als
enige van de drie overgebleven...
.
|
|
|
|
|
|
|
Onder:
Het in 2002 gesloopte stationsgebouw was feitelijk het eerste,
en ook meteen laatste, echte stationsgebouw. Daarvoor moest men
het met eenvoudige haltegebouwtjes doen. Zo stond er tussen 1910
en 1957 dit wat merkwaardige houten bouwwerkje. Eén jaar
voordat dit gebouwtje in Wezep werd neergezet stond het op een
landbouwtentoonstelling in Zeist. Het zou bijna 47 dienstdoen,
waarmee dit het haltegebouwtje was dat het langst heeft bestaan.
Het gebouw op de achtergrond, waarvan alleen een deel van het
dak te zien is; staat er trouwens nog altijd...
.
|
Onder:
Een kijkje vanaf het eerste perron. Dit is ongeveer dezelfde plek
als de foto elders op deze pagina. Het station heeft twee perrons.
Die liggen al sinds mensheugenis in een bajonetligging, dus schuin
tegenover elkaar met daartussenin de Stationsweg. In tegenstelling
tot wat gebruikelijk is zijn in Wezep de perrons vóór
de overweg geplaatst. Om te voorkomen dat de overweg bij stoptreinen
onnodig lang dicht blijft is deze voorzien van een zogenoemd stop-doorsysteem,
waarbij de overweg pas kort voor vertrek van de betreffende sprinter
dichtgaat. In geval van een storing kan de overweg zelfs handmatig
worden gesloten. Dit gebeurt dan middels het -inmiddels klassiek
ogende- blauwe bedieningskastje, rechts op de foto.
.
|
|
|
|
|
Onder:
Nogmaals het eerste perron, nu gezien in westelijke richting.
De brede bovenleidingportalen doen vermoeden dat daar goederensporen
hebben gelegen. Dit is niet helemaal waar, op de plek waar nu
een parkeerterrein is was vroeger laad/losperron. Het grootste
deel van het emplacement bevond zich aan de andere kant van het
reizigersperron, waar nu een transportbedrijf zit was ooit een
militaire losplaats. Ooit waren er twee kazernes in Wezep, waarvan
er één nog altijd in gebruik is. Er waren ook enkele
bedrijven met een eigen spooraansluiting, één daarvan
was het Centraal Aardappel Bedrijf (het huidige Celavita). Het
goederenvervoer werd aan het begin van de jaren zeventig gestaakt,
later dat decennium werden alle goederensporen opgeruimd...
.
|
Onder:
Een blik op het tweede perron, hier stoppen de Sprinters voor
de richting Amersfoort en Utrecht. Net als op de vorige foto is
ook hier goed te zien dat het station in een bocht ligt. Aan de
rechterkant is een restant van het voormalige fabrieksgebouw van
ABEX uit 1953 te zien, waar -onder andere- betonplaten voor de
bouw werden gemaakt. De fabriek, die ook een eigen spooraansluiting
had, sloot in 1974. De laatste jaren was het gebouw een bedrijfsverzamelpand,
maar het lijkt er sterk op dat het einde in zicht komt. Momentheel
zijn er namelijk vergevorderde plannen om het gebied als woonwijk
in te richten. Dit zal vrijwel zeker het einde van dit gebouw,
met haar markante gebogen dakdelen, betekenen...
.
|
|
|
|
|
versie: 16-07-2018 |