[ Home ] [ Terug naar periode 1945-1965 ] [ Vorige station ] [ Volgende station ]
   

 

ALMELO DE RIET

Afkorting: Amri
Maatschappij: Nederlandsche Spoorwegen (NS)
Type: Standaardtype Vierlingsbeek
Architect: W.B. Kloos
Bouwjaar: 1957
Baanvak: Almelo-Hengelo
   
   
Ruim een jaar nadat in Vierlingsbeek het eerste naoorlogse stationsgebouw dat volgens een standaardontwerp werd gebouwd volgde in 1957 het tweede exemplaar, ditmaal in de Almelose wijk De Riet. Voor een beschrijving van dit basisontwerp van ingenieur W.B. Kloos zie ook de voorgaande pagina.
Het tuindorp De Riet is een stadswijk in het zuidoosten van Almelo, gebouwd aan het begin van de vorige eeuw. Het is een echte arbeiderswijk, indertijd vooral bedoeld voor de arbeiders van de Almelose textielfabrieken. Om die medewerkers naar de fabrieken te kunnen brengen kreeg de wijk al in 1926 een eigen halte aan de spoorlijn Almelo-Oldenzaal. Die halte lag op dezelfde locatie als het huidige station, aan weerszijden van de Rietweg en werd simpelweg "De Riet" genoemd. Bij die halte kwam al snel een klein, en zeer eenvoudig haltegebouwtje. Op het tweede perron, dat toen ook al in een bajonetligging -oftewel schuin tegenover het eerste perron- lag, werd een wachtruimte geplaatst. Kennelijk voorzag die halte in een behoefte, maar het zou nog tot de tweede helft van de jaren vijftig duren voordat de povere accommodatie zou worden vervangen door een volwaardig station. Mogelijk speelden de crisisjaren voor de Tweede Wereldoorlog, de Oorlog zelf én het herstel ervan hierbij een grote rol.
In het late voorjaar van 1957 werd de halte De Riet dan eindelijk opgewaardeerd tot station en kreeg het een volwaardig stationsgebouw. Zoals al aangegeven was dit eenzelfde type gebouw zoals eerder ook in het Noord-Brabantse Vierlingsbeek was gebouwd. Ten opzichte van dat stationsgebouw waren echter wel wat wijzigingen doorgevoerd. Zo was het plaatskaartenkantoor naar de linkerkant verplaatst. Hierdoor had het stationspersoneel een goed zicht op zowel de overweg als op het tweede perron. De twee uitbouwen waren nu tegenover elkaar in het plaatskaartenkantoor, waardoor het gebouw een T-vormige plattegrond kreeg. Ook de schoorsteen verhuisde naar de linkerkant. De wachtruimte, die nu in het midden was, werd wat kleiner. De bagageruimte, berging en toiletten waren nu aan de rechterkant. In feite was het gebouw een spiegelbeeld van dat van Vierlingsbeek, zij het met een andere indeling. Een ander verschil was dat bij dit gebouw de stationsnaam niet meer in losse letters op het dak was aangebracht. In plaats daarvan werd volstaan met een NS-logo…
Op het tweede perron staat een bijzonderheid, namelijk een overdekte wachtruimte die in dezelfde stijl als het stationsgebouw werd gebouwd. Zelfs het "Kwaaitaal-dak" en de wat uitgebouwde schoorsteen zijn prominent zichtbaar, evenals de betonportalen, die de basis van zowel het stationsgebouw als dit wachtlokaal vormen. Helaas werd enige jaren geleden de complete voorgevel verwijderd. De reden was puur om veiligheidsredenen; de ruimte bleek door zo'n beetje iedereen gebruikt te worden, behalve door treinreizigers. Inmiddels is ook de gemetselde schoorsteen verleden tijd…
Zoals bij zoveel kleinere stations heeft ook dit stationsgebouw haar oorspronkelijke functie verloren. Nadat in de tweede helft van de jaren negentig het loket werd opgeheven kwam het gebouw leeg te staan en ging de conditie ervan zienderogen achteruit. Rond de millenniumwisseling was het gebouw zelfs dichtgetimmerd en leek sloop slechts een kwestie van tijd te zijn. Maar het voormalige stationsgebouw kreeg een herbestemming en werd weer opgeknapt. Het werd ook uitgebreid, een groot deel van de voorgevel werd naar voren geplaatst. De vroegere ingang ging hierbij verloren, evenals de oorspronkelijke plattegrond van het gebouw. De trap voor het gebouw werd aanzienlijk smaller en in de blinde gevel van wat ooit de bagage afdeling was kwam een extra deur. Aan de perronzijde werd de deur juist weggehaald om een uitgifteloket te kunnen maken. Door die verbouwingen heeft het oudste, nog bestaande "Kloosje" nogal wat van haar glans verloren. De huidige wat meer ingetogen kleurstelling veranderd daar helaas niet zoveel aan. Het is dan ook extra zuur dat het stationsgebouwtje van Vierlingsbeek, dat tot haar einde in nagenoeg originele staat bleef, ten prooi moest vallen aan de slopershamer…
 
Boven en onder: Het stationsgebouwtje van Almelo de Riet was ooit het tweede gebouw van het type Standaardgebouw type Vierlingsbeek en is momentheel het oudste nog bestaande exemplaar. Maar nog geen twintig jaar geleden stond het op de nominatie om gesloopt te worden. Dit werd gelukkig voorkomen doordat het een horecabestemming kreeg. Die herbestemming zorgde er helaas wel voor dat het gave uiterlijk enigszins werd aangetast. Vooral aan de voorgevel is dit goed te zien. Aan de perronzijde (onder) valt op dat de uitbouw van het plaatskaartenkantoor helemaal aan de kopse kant is. Vroeger werd namelijk vanuit die uitbouw -onder andere- de overweg bediend. Beide foto's zijn al in het voorjaar van 2014 gemaakt Op de gevels is nog de oude naam van het cafetaria te zien. Inmiddels heeft deze een andere uitbater, een andere naam en een ander -wat rustiger- uiterlijk…
.
 
 
Onder: Het huidige stationsgebouw kwam in 1957 gereed, maar de halte bestaat al wat langer. Al in 1926 werd op deze plek een provisorisch perronnetje aangelegd, die enkele jaren later werd vervangen door definitieve perrons en een klein haltegebouwtje. Op het tweede perron (hier niet zichtbaar) stond een wachthokje. Deze ansichtkaart toont die eerste halte. De spoorlijn is al geëlektrificeerd. Dat betekent dat de kaart ergens tussen 1951 en 1956 is uitgegeven. Het treinstel (waarschijnlijk een Mat '36) maakt het tijdsbeeld compleet. De halte heette toen nog simpelweg "De Riet", dus zonder de plaatsnaam ervoor. Ook het huidige station heeft nog een tijdje die vereenvoudigde naam gehad, pas in 1965 werd het definitief Almelo de Riet.
.
Ansichtkaart (Bron: Toen was Almelo nog mooi)
 
 
Onder: Op het tweede perron, die voor de richting Enschede, staat een wachthokje dat gelijktijdig met het stationsgebouw werd gebouwd. Het is dan ook in dezelfde stijl en met dezelfde materialen opgetrokken. De foto links toont het gebouwtje in haar oorspronkelijke staat, rechts zoals het er anno 2018 uitziet. In 2012 werd de complete voorgevel verwijderd, mede omdat de ruimte toen vooral door zwervers scheen te worden gebruikt. Doordat die voorkant nu weg is, is de constructie van het bouwwerk goed te zien. De binnenkant werd onlangs opgefleurd middels een enorme fotoprint op de achterwand. De schoorsteen, op de linker foto nog duidelijk zichtbaar, is inmiddels ook al verleden tijd. Wanneer deze werd gesloopt is mij niet bekend, in ieder geval nog niet zo heel lang geleden...
.
 
 

Onder: Een typisch kenmerk bij de vroege stationsgebouwen van Kloos is dat het bouwjaar van het gebouw is verwerkt in de twee liggers boven de ingang. De cijfers zijn uitgehakt en vervolgens ingekleurd, zodat ze wat beter opvallen. Dit detail is -naast dit gebouw- verder alleen nog op de stationsgebouwen van Doetinchem West en Wijlre te zien, bij de latere gebouwen ontbreken de cijfers...
.
Onder: In de eerste week van april 1945 werd Twente bevrijd door de geallieerden. Op 4 april trok het Canadese Lake Superior Regiment ter hoogte van station De Riet Almelo binnen, een dag later was ook deze stad weer vrij. Op de zuidoostelijke zijgevel van het stationsgebouw is een plaquette bevestigd die aan deze historische gebeurtenis herinnert.
.
 
 
 

 

  Free counter and web stats versie: 2-07-2018