Home ] Terug naar de eerste pagina ] Vorige pagina ] [ Volgende pagina ]
   
 
VENLO

 

Een imposante entree

Decoratie: P. Killaars (beeldengroep)
   
   

Het nieuwe Venlose station is een ontwerp van architect K. van der Gaast, die halverwege de jaren vijftig nadrukkelijk betrokken werd bij de uitvoering van dit deel van het Brugplan. Voor Van der Gaast (die ditmaal werd geassisteerd door W.J. Drees) was dit het tweede grote stationsproject -na Eindhoven, dat in 1956 gereed kwam- en het eerste dat hij volledig nieuw ontwierp. De architect stond hierbij voor de nodige uitdagingen. Allereerst schoof het station zo'n driehonderd meter in noordwestelijke richting op, hetgeen een ingrijpende reconstructie van het emplacement betekende. Maar het station schoof ook in de richting van de spoorbrug op, waardoor de perrons wat hoger kwamen te liggen. Bovendien werd het emplacement verhoogd om zo de bouw van het viaduct "Roermondsepoort" mogelijk te maken. Ook mocht het station niet helemaal wegvallen in het grote verkeersplan. Tenslotte was Venlo in die tijd één van de belangrijkste grensstations van Nederland. Met dat laatste had de architect trouwens al enige ervaring opgedaan, kort tevoren was het ontwerp van het nieuwe (grens)station Oldenzaal gereedgekomen. Het stationsgebouw van Venlo kreeg met enkele ogenschijnlijk simpele, maar zeer effectieve ingrepen kreeg het station de allure die het verdiende. Zo werd (net als in Oldenzaal, trouwens) het stationsgebouw naar perronniveau getild, waardoor het een stuk hoger oogt. Bijkomend voordeel was dat een ruime fietsenkelder onder het gebouw kon worden gecreëerd. Het lessenaarsdak van het centrale deel ver naar voren doorgetrokken, waardoor een imposante luifel boven de ingang ontstond. En zoals bij zoveel grotere stations uit de jaren vijftig had ook Venlo een hoge stationstoren. De werkzaamheden werden gefaseerd uitgevoerd, het treinverkeer moest immers gewoon doorgaan. Als eerste kwam halverwege de jaren vijftig de "Roermondsepoort" gereed en werd een nieuw seinhuis in gebruik genomen. Het nieuwe station werd op 8 februari 1958 geopend.
Het stationsgebouw valt niet alleen op door haar enorme luifel, het is met een gevellengte van tegen de 140 meter ronduit imposant. Die grote lengte dankt het gebouw aan het feit dat het een belangrijk grensstation was. Bijna de helft van het totale gebouw wordt ingenomen door de lange linkervleugel, waarin de visitatieruimte en de kantoren van marechaussee en douane waren. De rechtervleugel is met een gevellengte van iets meer dan twintig meter aanzienlijk kleiner. Hierin zijn voornamelijk dienstruimten. De beide vleugels eindigen met een lessenaarsdak, toch wel het stijlkenmerk van dit stationsgebouw. Tussen de twee vleugels is het centrale deel, met haar bijna 12 meter hoge en ruim 50 meter brede luifel. Daaronder is een grote glazen voorgevel, net zoals Van der Gaast in Eindhoven had toegepast. De toegangen waren oorspronkelijk onder diezelfde gevel, afgewisseld met opvallende glazen erkers. Die uitbouwtjes waren afgedekt door een plat dak, die boven de toegangen als een soort tweede gevel fungeerde. Helaas zijn bij een verbouwing de toegangen naar voren gehaald en zijn de glazen wanden dichtgemaakt, waardoor het open karakter wat verloren is gegaan. Wat gelukkig wel bleef is het brede bordes met de trappen, waarin veel natuursteen is verwerkt. Op dat bordes staat een beeldengroep.
Wat ook opvalt aan het gebouw is de afwisseling in materiaalgebruik Genoemd is al het vele glas in de voorgevel en het natuursteen, dat behalve voor het bordes ook voor de plinten werd gebruikt. De zijgevels van het centrale deel zijn (volgens mij) bekleed met donkerbruine steenstrips, deze zijn ook op de perrongevel en onder het schuine deel van de daken van de zijvleugels te vinden. De wanden van die vleugels zijn geelkleurig, ook dit was typerend voor de stations van Van der Gaast. De bijna 25 meter hoge stationstoren, die rechts van het centrale deel staat, doet daarentegen eerder aan het werk van Schelling denken. Zoals gebruikelijk heeft ook deze toren meerdere functies; naast blikvanger en drager van het NS-logo en de uurwerken is het tevens de schoorsteen. Ook markeert ze tegenwoordig de toegang naar de fietsenkelder en wordt ze zo nu en dan als een soort overmaatse reclamezuil gebruikt…

Boven en onder: De voorzijde van het stationsgebouw, nu (boven) en zoals het er oorspronkelijk uitzag (onder). De imposante gevel wordt vooral gedomineerd door haar hoog oplopende dak, dat tevens als enorme luifel fungeert. Daaronder is een grote glazen pui en daar weer onder de toegang. Oorspronkelijk waren de toegangen in één lijn met de glazen gevel en werden ze afgewisseld met grote rechthoekige uitbouwen, die eveneens van glas waren. Er waren vijf toegangen, drie ingangen, een uitgang en een dienstingang die niet voor het publiek toegankelijk is. Enige jaren geleden werd het station grondig verbouwd, waarbij het aantal publiekstoegangen werd teruggebracht tot één, die nieuwe in/uitgang werd naar voren verplaatst en de erkers werden helaas dichtgemaakt. Tevens werden het bordes en de trap wat veranderd. De dienstingang aan de linkerkant van het gebouw bestaat nog steeds en is ook nog altijd niet door reizigers te gebruiken…
.
(ansichtkaart)
 
 
 
Onder (beide foto's): De linkervleugel is bijna 70 meter lang en neemt daarmee de helft van de totale gevellengte in beslag. Oorspronkelijk waren hier de kantoren van de Koninklijke Marechaussee en de douane. Ook was er een visitatiezaal, waar reizigers van en naar Duitsland werden gecontroleerd. Met het openstellen van de Europese binnengrenzen kwam hieraan een einde, zowel douane als de marechaussee hebben het station verlaten. Tegenwoordig hebben zowel de NS als Veolia hier kantoorruimten. Op de linkerfoto is goed te zien dat de vensters wat vooruitsteken. De plint bestaat uit natuursteen, ook dit is een kenmerk voor de stationsgebouwen van Van der Gaast uit deze pertiode. Op de foto rechts is de vroegere hellingbaan naar de fietsenkelder te zien. Of beter gezegd: vanuit de kelder, want zelfs hier was ooit een strikte scheiding tussen in- en uitgang. Bij de verbouwing enige jaren geleden kregen zowel de stalling als de fietsenwinkel een nieuwe toegang en helling aan de rechterkant van het gebouw.
.
 
   
Onder: Het duidelijke onderscheid tussen het centrale deel en de zijgevels ontbreekt aan de perronzijde van het gebouw, ook al omdat de perronoverkapping aanzienlijk langer is dan het centrale deel. Bovendien loopt de bovenverdieping niet door tot de perrongevel. Op deze foto is de korte rechtervleugel te zien. Het omhooglopende dak wordt extra geaccentueerd door de bruine steenstrook, die overigens langs de gele dakrand van de perrongevel loopt. De stationstoren is ook vanaf het eilandperron een markant herkenningspunt.
.
Onder: Dit nogal onopvallend uitziende gebouw hoort ook bij het stationscomplex dat door Van der Gaast werd ontworpen. Het staat aan de Kaldenkerkerweg, naast de grijze Veolia-loods. Het is het voormalige Centraal Dienstgebouw, er waren diverse werkplaatsen en op de bovenverdieping waren kantoren. Tegenwoordig is het een bedrijfsverzamelgebouw. De donkere kleur van de gevel is overigens niet origineel…
.
   
   
Onder: Het voormalige seinhuis, met daaraan gekoppeld het dienstgebouw, kwam al in de zomer van 1955 gereed en is daarmee zo'n 2,5 jaar ouder dan het station. Uiteraard hoorde het seinhuis bij het totaalontwerp van het stationscomplex. Het valt vooral op door de forse betonnen omlijsting. In het lage gedeelte zijn nog altijd ruimten voor spoormedewerkers, het wordt tegenwoordig gebruikt door DB Schenker.
.
Onder: Op het brede bordes staat deze beeldengroep "Reizigers", gemaakt door de Limburgse beeldhouwer P. Killaars. Het kunstwerk werd aangeboden door het toenmalige gemeentebestuur van Venlo en de Kamer van Koophandel en werd (dat vermoed ik althans) ergens halverwege de jaren zestig onthuld. Enige jaren geleden werd de beeldengroep -dat uit moezelkalksteen werd gehouwen- enkele meters verplaatst toen het bordes en de trap werden vernieuwd. Oorspronkelijk stond het wat meer richting de toren…
.
   
 

 

  Free counter and web stats versie: 30-04-2018