SCHEVENINGEN
KURHAUS
Het succes en de merkwaardige ondergang van het Scheveningse spoor
| In de
eerste jaren van haar bestaan waren de Z.H.E.S.M-spoorlijnen een succes.
Veel rijke Rotterdammers ontvluchtten destijds hun stad, vanwege de
hoge gemeentelijke belastingen, en vestigden zich onder andere in
Wassenaar. Wel bleven ze in hun oude woonplaats werken, waardoor de
spoorlijn Scheveningen-Rotterdam een forenzenlijn werd. In het weekeinde
en in de vakanties trokken veel toeristen en dagjesmensen met de trein
naar Scheveningen. De spoorlijnen van de Z.H.E.S.M. waren, mede dankzij
de bijzonder comfortabele treinstellen, een bijzonder groot succes. Vanaf het midden de jaren twintig werd begonnen met de elektrificatie van het Nederlandse spoorwegnet. De Hofpleinlijn en de Scheveningse lijn waren tot dan toe de enige elektrische spoorlijnen, maar ze werkten nog steeds met 10.000 volt wisselstroom. Inmiddels was 1500 volt gelijkstroom de nieuwe standaard geworden en als eerste werden de twee Z.H.E.S.M.-lijnen aangepast aan deze nieuwe situatie. De bijzonder geliefde treinstellen werden eveneens aangepast. De Z.H.E.S.M. heeft deze ombouw overigens niet meer meegemaakt. Grootaandeelhouder H.IJ.S.M. had de Z.H.E.S.M. inmiddels volledig overgenomen. In 1926 werd de maatschappij opgedoekt. De Tweede Wereldoorlog maakte een einde aan het succes van de Scheveningse lijn. Het zou uiteindelijk zelfs het begin van het einde betekenen. In 1942 werd Scheveningen door de Duitsers tot "Sperrgebiett" verklaard. Omdat zij een geallieerde aanval over zee vreesden, werd langs de hele kustlijn de zogenoemde "Atlantikwal" gebouwd. De meeste inwoners van Scheveningen moesten hu huis verlaten en veel gebouwen werden gesloopt of raakten onherstelbaar beschadigd vanwege de aanleg van deze verdedigingslinie. Het bekendste bouwwerk dat hiervoor het veld moest ruimen was de oude Scheveningse pier. Vanaf het voorjaar van 1943 werd het treinverkeer tussen de halten Renbaan-Achterweg en Scheveningen Kurhaus gestaakt. De sporen en bovenleidingen werden opgebroken en afgevoerd naar Duitsland. Het station raakte zwaar beschadigd en zou nooit meer in oude staat worden hersteld. Na de Oorlog werd de spoorverbinding naar Scheveningen weer opgebouwd, maar de spoorlijn werd nooit meer rendabel. Dat had overigens, naast de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog, ook nog andere oorzaken. Omdat de spoorlijn zo snel mogelijk weer moest worden opgebouwd werd aanvankelijk volstaan met een enkelspoor, waardoor er minder treinen konden reiden. De naam van het station werd gewijzigd in "Scheveningen" De toevoeging "Kurhaus" verviel, omdat dit kennelijk te Duits klonk. In dat licht blijft het vreemd (en naar mijn mening onbegrijpelijk…) dat een paar kilometer verderop het station Den Haag SS wél haar naam behield… Pas in 1950 was de spoorlijn weer volledig hersteld. De verbindingsboog bij Den Haag, waardoor Scheveningen een rechtstreekse verbinding met Rotterdam had, werd aanvankelijk niet meer hersteld. Die beslissing zou uiteindelijk het lot van de Scheveningse spoorlijn bezegelen, want veel reizigers lieten nu de trein links liggen. Toen uiteindelijk werd besloten de verbindingsboog toch weer te gaan gebruiken was het al te laat. Op 4 oktober 1953 reed de allerlaatste trein naar Scheveningen. |
 |
|
|
|
|
 |
|
 |
 |
|
|
|
[ Vorige pagina ]
|
[ Volgende pagina ]
|
|
|
versie: 4-08-2009