PURMEREND OVERWHERE
| Afkorting: | Pmo | |
| Maatschappij: | Nederlandse Spoorwegen (NS) | |
| Architect: | C. Douma | |
| Bouwjaar: | 1971 | |
| Baanvak: | Zaandam-Hoorn | |
| Deze voorstadhalte neemt
een bijzondere plek in tussen de exemplaren die in de jaren zestig en zeventig
werden gebouwd. Als één van de weinigen werd deze halte niet voorzien
van een standaard stationsgebouw, maar kreeg het een ontvangstgebouw dat nauwelijks
onderdeed voor dat van het Purmerendse hoofdstation. Ook was dit het allerlaatste
nieuw gebouwde station dat van een klassiek bloktoestel werd voorzien. Zoals de naam van het station al doet vermoeden ligt het aan de overzijde van het riviertje de Where, die ooit veel breder was en vroeger de verbinding vormde tussen het Purmermeer en het Beemstermeer. Aan dat riviertje is ooit de stad Purmerend ontstaan, dat eeuwenlang een betrekkelijk klein marktplaatsje bleef. Maar vanaf de tweede helft van de jaren zestig van de twintigste eeuw begon Purmerend explosief te groeien, vooral nadat het door het Rijk was aangewezen als "overloopgemeente" voor Amsterdam. Telde Purmerend in 1960 zo'n 10.000 inwoners, tien jaar later waren dit er al ruim 23.000. en toen moest de echte explosieve groei nog beginnen. In mum van tijd werden nieuwe woonwijken uit de grond gestampt, waaronder de wijken Overwhere en Wheermolen, ten noorden en oosten van het centrum. Om die uitbreidingen mogelijk te maken moest zelfs het grondgebied van de gemeente worden uitgebreid, wat ten koste ging van de toenmalige gemeente Kwadijk. Geheel in de geest van het NS-plan "Spoor naar '75" werden de twee wijken aan het spoor voorzien van een eigen station. Om deze mogelijk te maken werd het enkelspoor tussen de nieuwe halte en het bestaande station van Purmerend verdubbeld. De enkelsporige draaibrug over de Where werd vervangen door een bredere ophaalbrug, uiteraard eveneens voorzien van dubbelspoor. Opmerkelijk genoeg behield het spoor haar klassieke beveiliging, dat nog speciaal voor de nieuwe situatie moest worden aangepast… Dat dit station een unicaat stationsgebouw kreeg had vooral te maken dankzij haar ligging aan een steile en smalle spoordijk. Ook moest men rekening houden met de slappe grond in dit gebied. Het station moest daarom zo licht mogelijk worden geconstrueerd. De perrons werden daarom uitgevoerd als jukkenperrons, bereikbaar via een naastgelegen overweg. Het stationsgebouw werd in de directe nabijheid van de overweg gesitueerd, waarbij de ingang in de zijgevel werd geplaatst. Het gebouw heeft dus geen echte voorgevel en al helemaal geen straatgevel. Doordat het stationsgebouw op perronhoogte werd gebouwd kon onder het gebouw zelfs een ruime fietsenstalling worden gecreëerd. De wanden van deze stalling doen trouwens eerder aan een soort hekwerk dan aan echte muren denken, ook dit om de constructie zo licht mogelijk te houden. Om diezelfde reden bestaan de gesloten geveldelen van het stationsgebouw niet uit gemetselde wanden van geglazuurde baksteen, maar zijn de geveldelen betegeld met koolzaadgele wandtegels. Op die tegelwand is zelfs een versiering aangebracht in de vorm van drie kleurige wandtegels. Ze werden bij het openen van het station aangeboden door de Belangenvereniging van Huiseigenaren "Wheermolen I". De overige geveldelen bestaan overigens uit glas. In het gebouw waren een hal, loketten en wat dienstruimten te vinden. Het formaat en de indeling van het gebouw is overigens vergelijkbaar met dat van een "plint". Dit station bestaat bij publicatie van deze pagina zo goed als exact een halve eeuw. In die vijftig jaar is er het nodige veranderd, vooral op het spoor. Zo werd in 1982 het spoor tussen Purmerend en Zaandam verdubbeld en werd de beveiliging gemoderniseerd. Hierdoor kwam de bediening van de klassieke beveiliging vanuit station Overwhere te vervallen. Vier jaar later werd ook het spoor tussen Purmerend en Hoorn voorzien van dubbelspoor. Ook het station onderging wat wijzigingen, waarbij de belangrijkste het sluiten van de fietsenkelder was. Aan het begin van de huidige eeuw kwam de afrit naar die stalling te vervallen, de ruimte werd benut om het perron vóór het stationsgebouw aanzienlijk te verbreden. Het loket bleef opvallend lang open, pas in 2007 werd deze opgeheven. In het gebouw -dat inwendig flink verbouwd is- zit tegenwoordig een koffie- en broodjeszaak. |  .
.  |
 |
 |
 |
 Bron:
Wikipedia |
|
|
versie: 30-09-2021