WITTEBRUG-POMPSTATION
| Afkorting: | Wit | |
| Maatschappij: | Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij (Z.H.S.E.M.) | |
| Architect: | J.J.L. Bourdrez | |
| Bouwjaar: | 1907 | |
| Baanvak: | Den Haag HS (Rotterdam Hofplein) - Scheveningen Kurhaus (tot 1953) | |
| Aan
de Van Alkemadelaan in Scheveningen, schuin tegenover de wereldberoemde
gevangenis, staat het stationsgebouw (of liever gezegd: haltegebouw)
Wittebrug-Pompstation. Het was één van de twee stations
die Scheveningen rijk was en het is het enige nog overgebleven stationsgebouw
van de vroegere Z.H.E.S.M.-spoorlijn naar deze badplaats. Het stationsgebouw is het oudste, nog overgebleven Z.H.E.S.M.-station. Het werd in 1907 in gebruik genomen, gelijktijdig met de spoorlijn tussen Den Haag en Scheveningen, via Wassenaar. Alhoewel het de bedoeling was dat het een elektrische spoorlijn moest worden ontbrak de bovenleiding gedurende de eerste ruim anderhalf jaar en werd met stoomtreinen gereden. Aanvankelijk heette het station nog Pompstation. Vanaf mei 1909 was de elektrificatie van het dubbelsporige traject een feit. In diezelfde maand veranderde de naam van het station in Wittebrug-Pompstation. Waarom de naam al binnen twee jaar werd gewijzigd is niet duidelijk. Wellicht zorgde de oude naam Pompstation voor verwarring. Die naam verwijst overigens naar een nabijgelegen pompstation van het waterlijdingbedrijf. Met een benzinestation heeft het helemaal niets te maken, want die waren er in die tijd niet of nauwelijks. Al klonk het natuurlijk wel grappig: met de trein naar het Pompstation… Samen met het identieke station Renbaan-Achterweg (dat bij de beroemde renbaan Duindigt stond) en het iets smallere Waalsdorpscheweg, in Wassenaar, vormden zij eens een serie van drie stationsgebouwen. Het gebouw werd -naar alle waarschijnlijkheid- ontworpen door J.J.L. Bourdrez, die de meeste kleinere stationsgebouwen voor de Z.H.E.S.M. ontwierp. Het is een opvallend gebouwtje, dat in feite uit twee (forse) baanwoningen bestaat met daartussenin het eigenlijke (kleine) stationsgedeelte. Ook was er een blokpost in het gebouw aanwezig. Opvallend is dat het middengedeelte aan de perronzijde een stuk uitsteekt. Maar het meest opvallende aan het gebouw is het hoge dak. Hier is duidelijk de scheiding tussen de twee woningen en het stationsgedeelte te zien. Aan de zijkanten loopt het dak opvallend ver door en aan de perronzijde heeft het uitstekende bouwdeel een eigen puntdak. Langs de bovenverdieping is veel houtwerk gebruikt. Oorspronkelijk had het houtwerk langs de bovenverdieping een donkerbruine kleur maar tegenwoordig is dit een stuk valer. Opvallende dakconstructies zouden bij de latere stations van Bourdrez -zoals Pijnacker of Berkel en Rodenrijs- een stijlkenmerk worden. De beste jaren had het station in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog. Vooral de rechtstreekse trein tussen Rotterdam en Scheveningen was erg in trek, zowel bij forenzen (die vooral in Wassenaar waren gaan wonen) als bij dagjesmensen die in het weekeinde massaal naar het Scheveningse strand trokken. De Tweede wereldoorlog maakte echter een einde aan het succes van de Scheveningse trein. In 1942 wordt Scheveningen tot "Sperrgebiett" verklaart. Vanwege de bouw van de "Atlantikwall", waarmee de Duitsers een geallieerde invasie hoopten te vorkomen, moesten de meeste inwoners het dorp verlaten. Een jaar later werd het station gesloten en werden de sporen tussen Scheveningen en het station Renbaan-Achterweg opgebroken. Ook de bovenleiding verdween hierbij en werden -net als de rails- afgevoerd naar Duitsland. Na de oorlog werd de spoorlijn weliswaar (in fasen) weer hersteld, maar winstgevend werd de lijn nooit meer. Het duurde jaren voordat de beiden sporen in gebruik werden genomen en de rechtstreekse verbinding naar Rotterdam verviel. In 1953, drie jaar nadat de lijn weer volledig was hersteld, viel het doek voor de Scheveningse spoorlijn. Vrijwel direct daarna werden alle sporen wederom opgebroken. Het tracé van de voormalige spoorbaan is anno nu nog makkelijk terug te vinden. Tegenwoordig liggen er zowel een fiets- als een voetpad. Deze twee paden liggen iets uit elkaar maar lopen wel volstrekt parallel en vrijwel kaarsrecht. Net als bij een dubbelspoor… Het voormalige stationsgebouw heeft al jaren een woonfunctie. |
 |
|
|
|
|
 |
|
|
Bron:
www.stationsweb.nl
|
 |
 |
|
|
|
|
versie: 25-06-2009