|
|
KWADIJK
(KWADIJK-EDAM) en OOSTHUIZEN
Afkortingen: |
Kdk, Ohz |
Maatschappij: |
Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij
(HIJSM) |
Architect: |
M.A. van Wadenoijen
(?) |
Bouwjaar:
|
1884 |
Baanvak: |
Zaandam-Hoorn |
|
|
|
|
De
spoorlijn Zaandam-Hoorn (ook wel de Waterlandse Lijn genoemd) was
één van die spoorlijnen die, als gevolg van de "derde
spoorweg aanleg" werden aangelegd.
Anders dan bij de eerdere spoorlijnen, die door de staat werden aangelegd,
was er voor wat betreft de stationsgebouwen nu geen sprake van seriebouw.
Langs het hele baanvak Zaandam-Hoorn zijn geen twee stations precies
hetzelfde.
Oók niet de stationsgebouwen van Kwadijk en Oosthuizen. Deze
twee stationsgebouwen zijn namelijk elkaars spiegelbeeld. Ze bestaan
uit een laag, maar vrij groot, stationsgebouw met aan één
van de uiteinden een hoge stationswoning. In Kwadijk staat de stationswoning
aan de linkerkant (gezien vanaf de straatzijde) van het stationsgebouw,
in Oosthuizen staat deze aan de rechterzijde daarvan. Oorspronkelijk
zou het stationsgebouw in Oosthuizen uitbundiger versierd worden,
maar dat werd uiteindelijk van af gezien. Beide stations werden op
20 mei 1884, gelijktijdig met het baanvak, in gebruik genomen.
Het station van Kwadijk had oorspronkelijk een dubbele functie. In
het stationsgebouw was namelijk ook het postkantoor gevestigd. Hiermee
was het in feite één van de eerste zogenoemde combi-stations
van Nederland. De toevoeging "-Edam" verscheen voor het
eerst in 1906 toen er een rechtstreekse tramverbinding met Edam tot
stand was gekomen. Deze tramverbinding was op normale spoorbreedte
aangelegd. Even ten noorden van het station Kwadijk-Edam sloot het
tramspoor aan op het emplacement.
Eigenlijk hadden de inwoners van Edam het station liever dichter bij
het dorp gehad, maar bleek niet haalbaar. Met deze tramverbinding
dit gemis gecompenseerd, zeker voor wat betreft het goederenvervoer.
De Edammer kazen en de Volendammer vis konden nu immers snel vervoerd
worden.
In 1933 werd de tramlijn naar Edam voor personenvervoer opgeheven.
Dit betekende uiteindelijk ook het einde van het station Kwadijk-Edam.
In 1938 werden de stations Kwadijk-Edam en Oosthuizen opgeheven. Het
goederenvervoer over de tramlijn bleef nog wel enkele jaren bestaan,
maar in 1944 werd ook dit gestaakt. Kort daarna zijn de tramsporen
opgebroken.
Het stationsgebouw in Kwadijk werd de laatste jaren vooral gebruikt
als atelierruimten. In 2006 werd bekend dat de gebruikers van de ateliers
naar andere ruimten moesten uitwijken, omdat de toenmalige eigenares
het stationsgebouw wilde verkopen. Het voormalige stationsgebouw zal
binnenkort ingrijpend worden verbouwd. Het is de bedoeling dat de
buitenkant ongewijzigd zal blijven, maar van binnen zal het verbouwd
worden tot woon/werk-eenheden. Het is daarbij ook de bedoeling dat
er naast het stationsgebouw een appartementencomplex wordt gebouwd.
Wanneer dit daadwerkelijk gaat gebeuren is mij niet bekend, maar de
plannen zijn al in een vergevorderd stadium.
Het stationsgebouw van Oosthuizen kreeg na de sluiting een herbestemming
als zuivelfabriek. Vooral aan de straatkant is het stationsgebouw
onherkenbaar veranderd, maar ook aan de perronzijde en de zijkant
werd flink verbouwd. Eigenlijk is het stationsgebouw alleen nog aan
de vorm te herkennen.
Het stationsgebouw in Kwadijk werd de laatste jaren vooral gebruikt
als atelierruimten. In 2006 werd bekend dat de gebruikers van de ateliers
naar andere ruimten moesten uitwijken, omdat de toenmalige eigenares
het stationsgebouw wilde verkopen. Het voormalige stationsgebouw zal
binnenkort ingrijpend worden verbouwd. Het is de bedoeling dat de
buitenkant ongewijzigd zal blijven, maar van binnen zal het verbouwd
worden tot woon/werk-eenheden. Het is daarbij ook de bedoeling dat
er naast het stationsgebouw een appartementencomplex wordt gebouwd.
Wanneer dit daadwerkelijk gaat gebeuren is mij niet bekend, maar de
plannen zijn al in een vergevorderd stadium.
|
|
|
|
Boven:
Station Kwadijk.
|
|
Onder:
Station Kwadijk, kort na de opening.
|
|
|
|
Onder:
Nog steeds is boven de voormalige ingang het monogram van staatsspoor
met daarbij het jaartal 1884 te vinden.
|
|
|
|
|
Onder:
Aan de perronzijde is het voormalige stationsgebouw van Oosthuizen
nog enigszins herkenbaar.
|
Onder:
Aan de voorkant doet alleen de vorm van het gebouw nog aan het
voormalige stationsgebouw denken...
|
|
|
Onder:
Impressie van het plan "Gare du Nord" in Kwadijk. Rechts
op de tekening staat het voormalige stationsgebouw, dat ingrijpend
zal worden verbouwd. Links het nieuw te bouwen appartementencomplex.
Voor meer informatie: www.bijzonderbouwen.nl
Bron:
J.H. Bakker Bouwprojecten
|
versie: 7-03-2008 |