HAARLEM
Het oude station wordt te klein
| STATION II (verbouwd) | ||
| Architect: | P.J. Mouthaan | |
| Bouwjaar: | 1867 | |
| Gesloopt: | 1906 | |
| Vanaf
de tweede helft van de negentiende eeuw kampte het station van Haarlem
geregeld met capaciteitsproblemen. In 1867 werd het station daarom
flink onder handen genomen. Aanleiding voor deze rigoureuze verbouwing
was de lijn Haarlem-Alkmaar-Den Helder, dat enkele jaren daarvoor
in gebruik was genomen. Ook werd het spoor tussen Haarlem en Amsterdam
en Tussen Haarlem en Leiden, wat op dat moment nog uit breedspoor
bestond, vervangen door normaalspoor. Het emplacement ging dus ook
compleet op de schop. De verbouwing werd uitgevoerd volgens een ontwerp
van P.J. Mouthaan. Van het stationsgebouw uit 1841 blijft alleen een
deel van de muren overeind staan. Van het middendeel bleef alleen
het silhouet bewaard. Daarom wordt er vaak van een nieuw station gesproken,
het derde Haarlemse station in nog geen dertig jaar tijd! Opmerkelijk is dat de basisvorm van het oude stationsgebouw blijft bestaan. Wel krijgen het middendeel en de zijvleugels een extra verdieping. Hierdoor werd het middendeel, dat dezelfde breedte behield, een vreemde verhouding. De eindgebouwen maakten voortaan deel uit van de hoge zijvleugels. Behalve in de hoogte werd het stationsgebouw ook flink in de breedte uitgebreid. Aan weerszijden van de hoge zijvleugels kwamen lagere aanbouwen met aan weerszijden een hoog deel, en vervolgens nog een kort laag bouwdeel. Doordat er ook muren van het oude stationsgebouw werden hergebruikt ontstond een wat vreemde mengeling van bouwstijlen, waarbij vooral de afwisseling van halfronde en rechte vensters op de begane grond opviel. Een wat rommelig uitziend gebouw, dat niet echt fraai om te zien was. Met een gevellengte van ruim 120 meter was het op dat moment wel veruit het grootste station van Nederland. Sommigen beschouwen dit als een nieuw station, en rekenen het dan ook tot het derde station van Haarlem. Daar is wat voor te zeggen, maar feitelijk is het een verbouwing en uitbreiding van het tweede stationsgebouw. Een groot deel van het oude stationsgebouw bleef namelijk bestaan en ook de basisvorm van het middendeel bleef hetzelfde, zij het dat er een extra verdieping op kwam. Maar ook dit station werd al snel te klein. Ook zorgden de overwegen aan de Jansweg en de Kruisweg voor steeds grotere verkeersproblemen. Vooral de overweg aan de Jansweg zorgt voor steeds meer oponthoud. Deze is steeds vaker, en vooral steeds langer gesloten en dat is aanleiding tot een groeiende stroom klachten. Vanaf 1881 werd de spoorwegverbinding met Zandvoort in gebruik genomen. Aanvankelijk kende deze eerste lokaalspoorlijn van Nederland nog een eigen station, compleet met eigen emplacement en locomotievenloods. Dit station, Haarlem Bolwerk, lag bij de aansluiting met de spoorlijn naar Leiden. Het station Haarlem Bolwerk heeft overigens maar kort bestaan, maar het bijbehorende emplacement vormde later de basis van het kenmerkende driehoekige emplacement aan de westzijde van het Haarlemse hoofdstation. Ondertussen is de situatie bij de overwegen aan weerszijden van het station onhoudbaar geworden. In 1897 wordt bij Kruisweg een voetgangersbrug over de sporen geplaatst. Het is slechts een doekje voor het bloeden, want een echte oplossing is nog niet in zicht. Het zou uiteindelijk tot na de eeuwwisseling duren voordat er eindelijk een besluit valt om de spoorbaan op te hogen en een nieuw stationscomplex te bouwen. Vooral de geraamde bouwkosten van ruim vijf miljoen gulden blijkt een groot struikelblok te zijn. Wat men echter nog niet wist was dat deze geraamde kosten veel te laag bleken te zijn… |
 |
|
|
|
|
 |
|
|
|
 |
 |
 |
|
|
|
[ Vorige pagina ]
|
[ Volgende pagina ]
|
|
|
versie: 26-09-2008