Het huidige stationsgebouw
| STATION IV | ||
| Decoraties: | L. la Rooy (glasappliqué) | |
| J. Uiterwaal (herplaatste chamottebeelden) | ||
| H. van Norden (tegeltableau) | ||
| Na een lange en moeizame aanloop kon op zaterdag 13 oktober 1984 het nieuwe stationsgebouw in gebruik worden genomen. De openingsplechtigheid werd verricht door de toenmalige minister van Verkeer en Waterstaat Smit-Kroes, in het bijzijn van de NS-directie. Bij die gelegenheid werd een tegeltableau onthuld, welke boven de trap naar de perrontunnel was bevestigd. De opening viel samen met het vijftig jarig jubileum van de spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn, waardoor het extra feestelijk werd. Op het genoemde traject reed die dag een SSN-stoomtrein, om het geheel luister bij te zetten. Het nieuwe stationsgebouw werd ontworpen door M. W. Markenhof, een architect die toen al een lange staat van dienst had bij de NS. Zo was hij al in 1948 betrokken bij de bouw en herbouw van het vorige stationsgebouw van Gouda. Later werd Markenhof mede-architect van de stations Driebergen-Zeist en Zwijndrecht, welke respectievelijk in 1962 en 1965 gereedkwamen. In de jaren zeventig werkte Markenhof aan de verbouwing van het Goudse station, maar door omstandigheden moest collega K. van der Gaast het werk overnemen. De herkansing voor Markenhof kwam rond 1980, toen hij opdracht kreeg het nieuwe Goudse stationsgebouw te ontwerpen. Het werd het enige stationsgebouw dat Markenhof als zelfstandig architect op zijn naam kreeg. Zoals op de vorige pagina al aangegeven ging aan de bouw van het stationsgebouw een moeizaam traject vooraf. De weerstand tegen de sloop van het vorige stationsgebouw was groot en Markenhof moest meerdere ontwerpen voorleggen aan de welstandscommissie. Ook viel het niet mee om een éénlaags gebouw -een eis van de gemeente Gouda- te ontwerpen tegen de achtergrond van een wat verhoogde spoorbaan. De oplossing was de toevoeging van zes grote, halfronde “gewelven” op het dak. De twee buitenste werden aanzienlijk groter dan de overige vier, waarbij het grootste exemplaar de toegang tot het station markeert. Het tongewelf aan de rechterkant is iets kleiner. Daartussenin zijn vier identieke gewelven die nog wat kleiner zijn. De zes gewelven maken het gebouw een stuk hoger, wat vooral aan de perronzijde noodzakelijk bleek. Ze geven het gebouw een geheel eigen gezicht, maar hebben tegelijkertijd nóg een functie: in vijf van de zes exemplaren werd een chamottebeeld van het oude stationsgebouw geplaatst. Opmerkelijk genoeg bleef het meest rechtse gewelf tot op de dag van vandaag leeg. Onder de zes tongewelven bevindt zich de kern van het gebouw, dat een duidelijk zichtbaar gebleven betonskelet is. Deze is aan de voorzijde gevuld met puien van staal en glas, de overige gevels bestaan vooral uit beton. De voorgevel wijkt ter hoogte van de betonnen pilasters wat naar binnen, zodat deze nog nadrukkelijker zichtbaar zijn. Een moderne interpretatie van een klassiek element, dat ook bij het vorige stationsgebouw was te zien. Bij dit gebouw werd nog een extra element toegevoegd in de vorm van plantenbakken, die rondom de pilasters zijn geplaatst. Een grappig detail is dat de halfronde vorm van de gewelven terugkeert in de betonnen staanders. In de oorspronkelijke opzet had het nieuwe stationsgebouw twee toegangen, één onder het linker tongewelf en één onder de meest rechtse van de vier kleine gewelven. De toegang aan de linkerkant leidt direct naar de trap van de perrontunnel. Van hieruit bezien bevindt de langwerpige hal zich aan de rechterkant. Hier waren de loketten en wat winkeltjes. Helemaal aan de rechterkant, onder het grote tongewelf, was een restaurant. In het gebouw is goed te zien dat de zes gewelven meer zijn dan alleen een omhulsel voor de chamottebeelden; ze zorgen ook voor een unieke ruimtebeleving in de hal. Door het vele glas en het gebruik van lichte kleuren is de ruimte erg licht. Wie vanuit de perrontunnel naar de uitgang loopt wordt getrakteerd op een boeiend glasappliqué, gemaakt door de Amsterdamse kunstenaar L. la Rooy. Wie juist naar de trein gaat ziet boven de tunneltrap een tegeltableau, dat al in 1925 werd gemaakt door H. van Norden. Het tableau sierde ooit de voorgevel van de Goedewaagen Aardewerkfabriek, waar ook dit tableau en de chamottebeelden zijn gemaakt. Er is trouwens nog een aardig detail over dit gebouw te vertellen. Want was het niet een eis van de gemeente dat het gebouw maar één bouwlaag mocht hebben? Welnu, strikt genomen hield Markenhof zich hier niet aan; het stationsgebouw heeft het er wel degelijk twee, al bevindt die tweede laag zich geheel onder de grond. Dit was de fietsenkelder, die qua vloeroppervlak bijna net zo groot was als de verdieping erboven. De kelder was te bereiken via een hellingbaan, links van het gebouw. Via diezelfde baan konden ook minder validen de perrontunnel bereiken, want merkwaardig genoeg werd die nieuwbouw destijds niet aangegrepen het station van liften te voorzien. Een kostbare misser, die pas véél later werd rechtgezet... |
 .
.
 |
 |
|
|
|
 Bron: Pinterest |
|
 |
|
 |
 |
[ Vorige pagina ] | [ Volgende pagina ] |
|
|
versie:
4-04-2025