|
|
|
GOES
| |
|
 |
| |
|
| Afkorting: |
Gs |
| Maatschappij: |
Nederlandse
Spoorwegen (NS) |
| Architect: |
K.
van der Gaast |
| Decoratie:
|
B. Bonies |
| Bouwjaar:
|
1982 |
| |
|
| |
|
In 1972 werd in het Overijsselse Steenwijk één van de weinige, echt geslaagde zogenoemde combistations in gebruik genomen; een combinatie van een stationsgebouw en een postkantoor. Bij dat gebouw werden de twee functies duidelijk gescheiden in twee aparte bouwdelen, maar dankzij de gezamenlijke ingang was er toch duidelijk één geheel. Het bleek een gouden greep. Toch zou dit concept maar één keer worden herhaald. Exact tien jaar na het gereedkomen van het stationsgebouw annex postkantoor werd eenzelfde combigebouw in het Zeeuwse Goes in gebruik genomen. Helaas werd deze samenbouw veel minder overtuigend. De zichtbaar strikte scheiding ontbrak hier, en de toevoeging van twee extra kantoorlagen deed de herkenbaarheid als stationsgebouw al helemaal geen goed. En dan te bedenken dat in het oorspronkelijke plan er ook nog een evenementenhal aan toegevoegd had moeten worden…
De Zeeuwse stad Goes ligt op het voormalige eiland Zuid Beveland. Met bijna dertigduizend inwoners is het na Middelburg en Vlissingen de derde stad van de provincie Zeeland en veruit de grootste plaats van zowel Noord- als Zuid Beveland. Het heeft in de regio dan ook een belangrijke centrumfunctie. Ook heeft het een lange en rijke geschiedenis. Die centrumfunctie is ook van toepassing op de verbindingen van en naar Goes, vooral voor wat betreft het tijdperk vóór de aanleg van de autosnelweg A58. Wie in die tijd vanuit Noord-Brabant naar Vlissingen of Middelburg reisde was blij als “bottleneck” Goes gepasseerd was. Ook voor het spoor was Goes een belangrijk knooppunt. Al sinds 1868 heeft de stad een station aan de spoorlijn Roosendaal – Vlissingen,. ook wel de Zeeuwse Lijn of Staatslijn F wordt genoemd. Daarnaast waren er diverse interlokale tramlijnen, die in of bij Goes uitkwamen. Eén van die tramlijnen was de ringlijn Goes – Hoedekenskerke – Goes, die oorspronkelijk als lokaalspoorlijn was aangelegd. Een groot deel van deze lijn doet al sinds jaar en dag dienst als museumlijn. Een ander deel van diezelfde ringlijn heeft nog tot 2008 dienst gedaan als goederenspoorlijn. (de Oude Sloelijn) Meer dan 110 jaar lang was het stationsgebouw van Goes een Staatsspoor standaardgebouw vierde klasse, ook wel een Waterstaatstation genoemd. In 1982 kwam het huidige combigebouw gereed, het werd gebouwd naar een ontwerp van K. van der Gaast. Voor Zeeland is Goes een belangrijk intercitystation, het is na Roosendaal het drukste station aan de Zeeuwse Lijn. Dagelijks verwerkt het bijna net zoveel reizigers als de stations Middelburg en Vlissingen samen.
Voor wat betreft de spoorwegen in Goes is er in de huidige eeuw al veel veranderd. Van het behoorlijk forse spooremplacement zijn nog maar enkele sporen overgebleven, de brede bovenleidingportalen in de Kloetingseweg maken nu vooral een over-gedimensioneerde indruk. Datzelfde geldt ook voor her veel te grote stationsgebouw, dat al jaren deels leegstaat. Het stationsgedeelte bestaat slechts uit een langgerekte hal en een “Huiskamer”. Loketten zijn er al jaren niet meer. Naast de leegstand doet ook de bijzonder rommelige entree grote afbreuk. Het plein voor het gebouw is al sinds jaar en dag een grote fietsenstalling. waardoor de ingang van het station zelfs bijna onvindbaar is. Desondanks zijn er ook grote verbeteringen aangebracht, zoals een nieuwe entree aan de zuidzijde van het station en een onderdoorgang voor het wegverkeer.
|
Boven en onder: Het huidige stationsgebouw van Goes werd in 1982 in gebruik genomen. Het verving een Staatsspoor-standaardgebouw vierde klasse uit 1868, waar in de loop van de tijd zoveel aan was verbouwd dat het een rommelig geheel wast geworden. À propos: rommelig, dat gaat zeker op voor de huidige entree. (foto boven) Deze gaat al jaren schuil achter de fietsenrekken, waardoor er van een duidelijke ingang allang geen sprake meer is. Het gebouw is een typisch voorbeeld van een combistation, waarbij het stationsgebouw meerdere functies heeft. Het -hier nauwelijks zichtbare- linkerdeel was vroeger een postkantoor, de twee bovenverdiepingen zijn (externe) kantoorruimten. Het eigenlijke stationsgedeelte bleef beperkt tot de begane grond van het gedeelte aan de rechterkant. Het bestaat uit een lange gang naar de perrontunnel, met vroeger langs de zijwand de loketten. (foto onder) Ook was er een restaurant, dit is tegenwoordig de “Huiskamer”. Nog even terug naar de foto hierboven, aan de rechterkant is het voormalige hotel Terminus uit 1936 te zien. Eigenlijk had het gebouw moeten wijken voor het huidige stationsgebouw, in het oorspronkelijke plan had deze namelijk nog veel groter moeten worden. Dit zou voor de herkenbaarheid als stationsgebouw een ramp zijn geweest, het latere station Den Haag Mariahoeve liet nog eens duidelijk zien hoe catastrofaal zo’n megaproject voor een station kan zijn. Overigens staat het voormalige hotel alsnog op de nominatie te worden gesloopt...
.
|
|
|
|
|
|
|
Onder: De perronzijde van het station. Station Goes heeft slechts één vrij smal eilandperron. Op dat perron staat nog een klassieke, geklonken overkapping. De ruim 100 meter lange constructie werd waarschijnlijk ergens in de tweede helft van de jaren twintig van de vorige eeuw gebouwd. Vanaf het perron is goed te zien dat het gebouw uit meerdere delen bestaat; in het hogere deel is het eigenlijke stationsgebouw, met daarboven twee kantooretages. Rechts daarvan het vroegere postkantoor. Het lagere deel helemaal aan de linkerkant was vroeger de stationsrestauratie, met daarboven ook weer kantoorruimten.
|
Onder: De nieuwe toegang aan de zuidzijde van het station. Pas sinds 2002 is het perron rechtstreeks vanaf deze zijde van het spoor te bereiken. In 2020 kreeg de toegang een nieuwe, volwaardige en markante entree. Opmerkelijk genoeg werd er niet voor gekozen de perrontunnel wat in te korten, ondanks het feit dat toen al het grootste deel van het emplacement was opgeruimd. Die nieuwe toegang was onderdeel van een aantal grootschalige werkzaamheden bij het station, ook een verkeerstunnel onder de sporen (zie ook de foto elders op deze pagina) maakte hier deel van uit.
|
|
|
|
|
Onder: Ooit beschikte Goes over een behoorlijk omvangrijk emplacement, alleen al op het station bestond deze uit elf doorgaande sporen. Ook waren er diverse laad- en losplaatsen en er was zelfs een locomotievendepot. Vrijwel alle goederensporen op en bij het station zijn inmiddels verdwenen, op het emplacement van de museumlijn SGB na. Het station zelf telt nu nog maar drie sporen, waarbij het derde spoor een passeerspoor is voor de goederentreinen van en naar de Sloehaven. Wat rest is een opvallend brede groenstrook. Ongeveer in het midden van de foto, links van de boom, is nog net de top van de markante watertoren te zien.
|
|
|
|
|
Onder: Even ten westen van station Goes bevindt zich het emplacement van de museumlijn Stichting Stoomtrein Goes – Borsele (SGB), die overigens niet verder gaat dan Baarland. Deze foto, gemaakt vanaf de Van Doornestraat, toont enkele markante en historische items zoals een aantal antieke bagagerijtuigen (een houten exemplaar van het type D 1900 en stalen bagagerijtuigen van het type Dg en DIV), een elektrische locomotief uit de serie 1200 en een klassieke grijze telefooncel. Op de achtergrond staat het voormalige seinhuis van station Middelburg.
|
Onder: De tunnel “Terwellegang” werd in 2020 in gebruik genomen. Deze onderdoorgang voor auto’s, fietsers en voetgangers verving een drukke overweg, die al heel lang berucht was. De overweg gaat nu in een ruime bocht onder het spoor door, zodat het zuidwestelijke deel van Goes veel makkelijker en veiliger is te bereiken. Opvallend: het perron is niet rechtstreeks vanuit deze onderdoorgang te bereiken, ondanks het feit dat deze er pal naast ligt. Dit zal ongetwijfeld een bewuste keuze zijn geweest. Wel is er aan de noordzijde een trap, om zo rechtstreeks het busstation te kunnen bereiken.
|
|
|
|
|
versie:
30-06-2025
|
