Home ] Terug naar periode 1900-1920 ]Vorige station ] Volgende station ]

   

 

DENEKAMP

Maatschappij: Nederlands Westfaalsche Stoomtrammaatschappij (NWSM)
Architect: (onbekend)
Bouwjaar: 1903
Status: Gemeentelijk monument
Baanvak: Oldenzaal-Denekamp
   
   

Het bijzonder fraaie stationsgebouwtje van Denekamp is een voormalig tramstation en hoort daarom eigenlijk niet thuis op deze site. Toch wil ik dit stationsgebouwtje niet onbesproken laten, niet in de laatste plaats omdat het een bijzonder gaaf - en aan de buitenzijde- in een nagenoeg authentieke staat verkerend gebouwtje is.
De tramverbinding tussen Oldenzaal en Denekamp was één van de twee tramlijnen van de Nederlandsch Westfaalsche Stoomtram maatschappij (NWSM), welke in 1896 in Oldenzaal werd opgericht. Naast de lijn naar Denekamp onderhield deze maatschappij ook een tramverbinding met het Duitse Gronau. Ooit was het de bedoeling geweest dat de tramlijn via Ootmarsum en Tubbergen naar Almelo zou worden doorgetrokken, maar hier is uiteindelijk niets van terechtgekomen.
In Denekamp werd de aanleg van de nieuwe tramverbinding kennelijk wel heel voortvarend ter hand genomen. In 1897 kwam het stationsgebouwtje namelijk al gereed, terwijl de aanleg van de tramverbinding nog goed en wel moest beginnen! Door tegenslagen duurde het echter nog zo'n zes jaar voordat de tramverbinding met Oldenzaal daadwerkelijk een feit was, maar in de zomer van 1903 konden zowel station als tramverbinding dan eindelijk in gebruik worden genomen.
Het stationsgebouwtje is erg klein. Het doet sterk denken aan een verkorte versie van het kleine type GOLS-station, zoals deze nog in Boekelo en Zelhem te vinden zijn (zonder bovenverdieping…). Het gebouwtje heeft ee levendig aanzien, dankzij de muren die uit twee soorten (en twee kleuren) kalkzandsteen zijn opgetrokken. Op de perrongevel, dat overigens vaak voor voorgevel wordt aangezien, staat in fraaie letters de plaatsnaam geschilderd. Deze geschilderde letters zijn nog volstrekt origineel, al zullen ze in de loop van de tijd ongetwijfeld één of meerdere keren zijn overgeschilderd. Naast het stationsgebouw staat nog een klein bijgebouwtje. Dit voormalige toiletgebouwtje, met haar lessenaarsdak, is nog in originele staat, al is dit er niet echt van af te zien.
Aanvankelijk was de tramverbinding best een succes, maar vanaf de tweede helft van de jaren twintig komt de klad erin. Vervoerde de NWSM in 1923 nog zo'n 30.000 passagiers, twaalf jaar later was dit nog minder dan een vijfde daarvan… De opkomst van de vrachtwagen en de autobus betekende dan ook het einde, in 1936 werd het personenvervoer gestaakt. Het goederenvervoer hield het zes jaar langer vol, maar werd in 1942 op last van de Duitse bezetter alsnog opgeheven. Alle sporen werden vervolgens opgebroken en afgevoerd naar Duitsland.
Van de sporen is tegenwoordig dan ook helemaal niets meer terug te vinden, maar het stationsgebouwtje met het bijbehorende toiletgebouwtje zijn nog steeds in Denekamp te bewonderen. Het staat tegenwoordig in een uithoek van een enorm groot plein, waar het dan ook nauwelijks opvalt. Lange tijd werd het gebouwtje bewoond door de in Denekamp bekende globetrotter en fotograaf Antoon Damhuis. In 2001 nam de stichting "t Spoorhuuske" het beheer van het gebouw over. In datzelfde jaar werd het stationsgebouwtje gerestaureerd. Dat had overigens niet veel later moeten gebeuren, want het stond toen eigenlijk op instorten.
De angst van het instorten van het historische stationsgebouw stak in 2005 wederom de kop op als pal naast het gebouw een appartementencomplex met een parkeergarage wordt gebouwd. Dat bleek uiteindelijk erg mee te vallen, maar het kwam de vindbaarheid van het gebouwtje niet ten goede. De wereldwinkel, die sinds de restauratie in het stationsgebouwtje is gevestigd, ondervindt dit inmiddels aan den lijve…

Boven: Het voormalige stationsgebouw in Denekamp biedt sinds 2001 onderdak aan een wereldwinkel. Naast het stationsgebouwtje staat een retiradegebouwtje. Dit is nog het originele toiletgebouwtje, al is het niet helemaal meer in authentieke staat. Ook het hek, dat vóór het retiradegebouwtje staat, is nog helemaal origineel...
 
 
Onder: Op de perrongevel, die vaak voor de voorgevel wordt aangezien, staat in fraaie letters de plaatsnaam geschilderd. De vorm en de plaatsing van de letters is nog helemaal authentiek, al zullen ze ongetwijfeld wel één of meerdere keren zijn overgeschilderd.
 
 
Onder: Op deze bijzondere ansichtkaart staan tram (trein) en bus nog gebroederlijk naast elkaar, maar deze situatie duurde niet lang. Uiteindelijk werd de tram volledig door diezelfde bus weggeconcurreerd.
Onder: Het Denekampse station in de tijd dat het nog volop in bedrijf was. Alhoewel de lijn Oldenzaal-Denekamp een tramverbinding was, werd er bijna uitsluitend met GOLS treinmaterieel gereden. In Oldenzaal had de lijn een eigen halte vlak voor het station,maar had even verderop wel degelijk een aansluiting met het spoorwegnet. Deze tram was dan ook eerder een vereenvoudigde lokaalspoorlijn...

 

 

 

  Free counter and web stats versie: 13-08-2009