Home ] Terug naar periode 1860-1880 ]Vorige station ] Volgende station ]
   

 

BOXTEL

   
Afkorting: Btl
Maatschappij: Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (Staatsspoor)
Type: standaardgebouw Staatsspoor 4e Klasse
Architect: K.H. van Brederode
Bouwjaar: 1865
Verbouwd: 1872
1901
Gesloopt: 1998
   
   

In 1865 kreeg Boxtel haar eerste station langs de nieuw aangelegde Staatslijn E, De spoorlijn Tilburg-Eindhoven. Het stationsgebouw was oorspronkelijk een Waterstaatstation 4e klasse. Al in 1872, het station is dan nog maar zeven jaar oud, gaat het gebouw een rigoureuze verandering. Het gebouw wordt flink vergroot. Ook het voor dit type stationsgebouw zo kenmerkende dak verdween, waarbij op het werd vervangen door een conventioneel zadeldak. Maar niet alleen het stationsgebouw werd grondig verbouwd, het hele station ging op de schop. Dit vanwege de aanleg van de spoorverbinding Utrecht-Boxtel (Staatslijn H). Boxtel werd hiermee een knooppunt, helemaal toen het een jaar later een rechtstreekse verbinding met Duitsland kreeg (het bekende Duitse Lijntje Boxtel-Goch, via Veghel en Gennep).
Rond de eeuwwisseling naar de twintigste eeuw ondergaat het station wederom flinke veranderingen. Zo werden vóór het station twee sporen aangelegd, waarmee het vanaf toen een eilandstation werd. Ook kreeg het gebouw haar lange perronluifels. Dit waren trouwens "tweedehandsjes", ze waren afkomstig van twee totaal verschillende stationsgebouwen die beiden overbodig waren geworden. Langs de oorspronkelijke voorgevel kwam de marquise die oorspronkelijk op het stationsgebouw Vlissingen-Stad was bevestigd, de andere luifel was waarschijnlijk afkomstig van het opgeheven Staatsspoor-station in Utrecht. Aan de Eindhovense kant van het brede eilandperron kwamen twee zaksporen, bedoeld als begin- en eindpunt van het Duitse Lijntje. Waarschijnlijk hebben er aan de westzijde van het perron, richting Tilburg ook één of meerdere zaksporen gelegen, maar hier heb ik niets over kunnen vinden.
Als gevolg van ingrijpende emplacementwijzigingen viel na ruim130 jaar het doek voor dit -toch wel- monumentale stationsgebouw. Het werd in 1998 gesloopt. Een deel van de "Vlissingse" overkapping bleef bewaard voor het Spoorwegmuseum in Utrecht. In het jaar 2000 werd het gloednieuwe station Boxtel geopend.

 
Boven: Alhoewel het stationsgebouw al in 1872 radicaal veranderde bleef het oorspronkelijke Waterstaat-gebouw tot het laatst nog duidelijk herkenbaar, al was het alleen vanwege die drie smalle vensters op de bovenverdieping (hier trouwens niet goed te zien). Het ronde venstertje op de zijgevel hoort óók bij dat oorspronkelijke gebouw. Bij zo'n beetje alle andere nog overgebleven gebouwen van dit type verdween dit ronde venster juist.
 
boxtel.GIF (3435 bytes)
Onder: Deze fraaie gietijzeren pilaren -met paardjes- ondersteunden de perronoverkapping langs spoor 2. Er zijn een paar van bewaard gebleven, die liggen nu in het Spoorwegmuseum.
boxtel_detail.JPG (15181 bytes)
 
 
Onder: Alhoewel het oude station Boxtel volledig verdween zijn er nog enkele tastbare herinneringen, waaronder deze voormalige goederenloods. Het was de bedoeling dat de loods een rijksmonument zou worden, maar mede onder druk van NS is dit niet doorgegaan. Eén van de argumenten daarbij was dat de loods door de ombouw naar het nieuwe station "geen bouwkundige context meer heeft". Dat zou juist een reden moeten zijn om het te behouden! Ook zou het feit dat er een verflaag op zit een reden zijn het geen monumentale status te verlenen. Verbijsterend...
Onder: Station Boxtel in het jaar 1938. Duidelijk te zien zijn de twee kopsporen van het Duits lijntje. Direct daarachter staat een seinhuis (post T). Ooit was de spoorlijn Boxtel-Goch-Wesel deel van een belangrijke internationale verbinding, maar in 1938 was de lijn al niet veel meer dan een zijlijntje. De Tweede Wereldoorlog maakte een definitief einde aan het internationale treinverkeer en na 1950 was het helemaal gedaan met het reizigersvervoer. Het goederenvervoer werd in de jaren daarna stukje bij beetje afgebouwd. Tot het begin van deze eeuw bleef sporadisch nog een goederentrein naar Veghel rijden, maar in 2005 kwam ook hier een einde aan. Dat gedeelte is momentheel nog het enige deel van de spoorlijn dat (grotendeels) bewaard is gebleven. De rest van de spoorlijn is inmiddels opgebroken.
 
 
Onder: Alhoewel het stationsgebouw best wel markant genoemd kon worden was het eigenlijk een allegaartje van bouwstijlen. En dat komt bij de twee perronluifels het duidelijkst naar voren. De luifel aan de linkerkant kwam vermoedelijk van het Staatsspoorstation in Utrecht, dat in 1868 was gebouwd en al in 1874 werd gesloten. De marquise aan de rechterkant was zes jaar jonger en kwam oorspronkelijk uit Vlissingen. Deze kap had een wat steilere dakhelling, een diepere knik en was iets hoger aan het gebouw bevestigd.

 

 

 

  Free counter and web stats versie: 12-10-2006 (bijgewerkt: 10-04-2013)