BERKEL EN RODENRIJS
| Afkorting: | Rdr | |
| Maatschappij: | Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij (Z.H.S.E.M.) | |
| Architect: | J.J.L. Bourdrez | |
| Bouwjaar: | 1908 | |
| Baanvak: | Den Haag CS-Rotterdam Hofplein | |
| Berkel
en Rodenrijs waren ooit twee afzonderlijke dorpen onder de rook van
Rotterdam. Tegenwoordig zijn zij allang met elkaar vergroeid en dankzij
de vele nieuwbouwwijken, die nog steeds als paddestoelen uit de grond
schieten, is de rand van Rotterdam inmiddels al bijna bereikt. De groei van Berkel en Rodenrijs als forensenplaats komt vanaf 1908 goed op gang als in dat jaar de lokale spoorlijn tussen Den Haag Hollands Spoor en Rotterdam Hofplein (de Hofpleinlijn) in gebruik wordt genomen. De gemeente Berkel en Rodenrijs krijgt meteen twee stations op haar grondgebied, want zowel Berkel als Rodenrijs krijgen een eigen station. De beide stationsgebouwen zijn een ontwerp van de vrijonbekende architect J.L.L. Bourdrez. Bourdrez, ooit werkzaam onder de grote bouwmeester Berlage, was vooral een werktuigbouw-kundig ingenieur. Daarnaast was hij ook stadsplanoloog en directeur van de Nederlandsche Betonmaatschappij en hij schijnt zelfs gemeenteraadslid in Den Haag geweest te zijn. Bourdrez was één van de eersten in Nederland die met gewapend beton ging werken, iets wat een eeuw geleden nog in de kinderschoenen stond… Voor de Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg Maatschappij ontwierp Bourdrez de meeste stationsgebouwen, op de eindstations (Scheveningen Kurhaus, Den Haag HS en Rotterdam Hofplein) na. Deze maatschappij kende niet echt een standaardisatie in haar stationsgebouwen, voor de twee lijngedeelten bestonden zelfs aparte stationsontwerpen. Toch kan je wel van een zekere seriebouw spreken. Het rond het midden van de jaren zeventig gesloopte stationsgebouw van Berkel was identiek aan dat van het naburige Pijnacker. Het was een opvallend gebouw met relatief lage muren en een op-merkelijk hoog dak. De ingang zat links van het midden, in een klein naar voren uitstekend gedeelte dat een eigen puntdakje had. In het verlengde hiervan was aan de perrongevel eveneens zo'n uitstekend bouwdeel te vinden. Het stationsgebouw van Rodenrijs lijkt in grote lijnen ook op het stationsgebouw Pijnacker, qua formaat en indeling zijn ze identiek aan elkaar. Het grote verschil zit echter in de dakconstructie. Het dak heeft een wat flauwere hoek en staat wat hoger op het stationsgebouw. Daardoor domineert het dak veel minder. Om de reizigers toch dezelfde beschutting te geven als in Berkel loopt langs de overstekende dakdelen een houten rand. Alhoewel ook hier het gebouw met veel oog voor detail werd afgewerkt oogt het toch wat minder elegant dan het stationsgebouw van het naburige Pijnacker. Overigens is alleen de dakconstructie afwijkend, voor de rest zijn de genoemde stationsgebouwen volledig identiek aan elkaar. Waarom Rodenrijs een iets afwijkende stations-gebouw kreeg is niet bekend, maar ik denk dat Bourdrez dit bewust deed om een onderscheid te maken met de stationsgebouwen van Berkel en Pijnacker. Het voormalige station van Berkel stond bij het Klapwijkse laantje, ten noorden van de huidige Randstadrail-halte Berkel-Westpolder. Het lag destijds vrij ver van de bewoonde wereld. Daardoor werd het station nooit echt een succes. Toch heeft het nog tot 1965 in de dienstregeling gestaan. Enige jaren nadat het station werd gesloten werd het ook gesloopt. Station Rodenrijs, daarentegen, lag veel gunstiger. Niet alleen lag het veel dichter bij de bebouwde kom, ook voor de tuinders lag dit station veel gunstiger. Het kreeg dan ook een wat uitgebreider emplacement. Ook werd een spoorhaventje bij het station aangelegd. Die gunstiger ligging van station Rodenrijs was mede bepalend voor het opheffen van station Berkel. Veel reizigers uit Berkel reisden namelijk liever via station Rodenrijs. Tegelijk met het schrappen van station Berkel uit de dienstregeling werd de naam van station Rodenrijs gewijzigd in Berkel en Rodenrijs. In de jaren daarna leidde het station een tamelijk rustig bestaan. Een groot deel van de rezigers waren dagelijkse forenzen of scholieren. Voor de rest was het altijd vrij rustig op de Hofpleinlijn. Het goederenvervoer, dat afgezien van het vervoer van groenten en fruit verder weinig voorstelde- werd in 1970 geschrapt. In die tijd werden de goederensporen overigens meer gebruikt voor het tijdelijk stallen van te slopen treinmaterieel dan waarvoor ze eigenlijk bedoeld waren. De spoorweg-verbinding werd vervolgens ook meerdere malen met opheffing bedreigd. De allerlaatste reizigers-trein reed uiteindelijk op 2 juni 2006. Het stationsgebouw was toen al reeds in gebruik als eetcafé. Na een ingrijpende verbouwing kreeg de Hofpleinlijn (dat inmiddels was omgedoopt tot Erasmuslijn) in het najaar van 2006 een tweede leven als metroverbinding. De perrons van het voormalige station Berkel en Rodenrijs hebben nog ruim een jaar dienst gedaan als tijdelijk station, in afwachting van de oplevering van een nieuw station. De stationsnaam was overigens toen alweer gewijzigd in "Rodenrijs". In het voorjaar van 2008 werd het nieuw metrostation Rodenrijs in gebruik genomen en werden de perrons van het oude station verwijderd. Station Berkel en Rodenrijs was definitief verleden tijd. |
 |
|
|
|
|
 |
|
|
|
 |
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
versie: 15-05-2009