In het najaar van 2007 werd het karakteristieke
stationsgebouw van Alphen aan den Rijn, met haar opvallende hoge
tentdak, met de grond gelijkgemaakt. Daarmee verdween het laatste,
nog overgebleven stationsgebouw van de voormalige Spoorweg-Maatschappij
Leiden Woerden (LW).
Het stationsgebouw werd in het najaar van 1878 - gelijktijdig met
de spoorlijn Leiden-Woerden - in gebruik genomen. Al snel kreeg
het echter te kampen met verzakkingen en ernstige scheurvorming
in de muren. Het werd zelfs zo erg, dat het stationsgebouw al na
een paar maanden moest worden afgebroken. Er werd een zwaardere
fundering gelegd, waarop het stationsgebouw weer werd herbouwd.
In december 1879, ruim dertien maanden na de opening van de spoorlijn,
werd het herbouwde stationsgebouw weer in gebruik genomen. Dit was
slechts één van de tegenslagen die de, nog jonge,
spoorwegmaatschappij Leiden-Woerden tijdens de aanleg van haar spoorlijn
te verduren kreeg.
Het is 1875 als de Spoorwegmaatschappij Leiden-Woerden (LW) wordt
opgericht. Kort daarop begon men met de aanleg van een spoorlijn
tussen Leiden en Woerden, via Alphen aan den Rijn (dat toen nog
Alphen heette) en Bodegraven.
Door diverse tegenslagen vielen de bouwkosten veel hoger uit dan
was voorzien. Desondanks werd de spoorlijn in het najaar van 1878
in gebruik genomen. De exploitatie van de spoorlijn werd overigens
verzorgd door de NRS, die ook de aanleg grotendeels financierde.
Nadat de NRS in 1890 werd opgedoekt ging, kwam de exploitatie in
handen van Staatsspoor. De LW bleef wel de eigenaar van de lijn,
maar ook zij gingen negen jaar later failliet. In 1899 werd de lijn
eigendom van de Nederlandse Staat.
In 1914 wordt Alphen een bescheiden spoorwegknooppuntje als de lokaalspoorlijn
naar Uithoorn in gebruik wordt genomen. Deze lijn was één
van de lijnen die de HESM in en rond de Haarlemmermeer liet aanleggen.
Een groot succes is deze lijn nooit geworden. Een volwaardiger knooppunt
wordt Alphen in 1934 als in dat jaar de spoorlijn naar Gouda wordt
geopend. Dankzij deze lijn profiteerde Alphen aan den Rijn als spil
in de spoorwegverbindingen naar Leiden, Gouda en Utrecht. Het zwaar
verlieslijdende HESM-lijntje naar Uithoorn heeft echter niet van
deze uitbreiding kunnen profiteren en werd een jaar later opgeheven.
In 1935 werd de lijn opgeheven en twee jaar later werd het spoor
opgebroken.
De spoorlijn Leiden-Woerden werd in 1950 geëlectrificeerd.
Zes jaar later werd ook het baanvak Alphen - Gouda "onder de
draad gebracht". In deze tijd begon Alphen aan den Rijn aan
een explosieve groei. Door de gunstige ligging tussen de steden
Leiden, Gouda en Utrecht groeide Alphen aan den Rijn, mede dankzij
het spoor, uit tot een grote forensenplaats.
Sinds 2003 wordt het baanvak Alphen-Gouda, bij wijze van proef,
met zogenoemd light-rail materieel verreden. Daarvoor moesten op
het station van Alphen aan den Rijn wat aanpassingen aan het emplacement
worden verricht. Er kwam een derde perron, enkele opstelsporen en
een wasinstallatie voor de nieuwe treinstellen. Deze treinstellen
zijn overigens in feite sneltrams, daardoor werd het derde perron
een laag perron.
In de komende jaren gaat het stationsgebied rigoureus op de schop.
Daarbij heeft het stationsgebouw inmiddels het veld moeten ruimen...
Als alles volgens planning verloopt is staion Alphen a/d Rijn in
2013 getransformeerd tot een ov-knooppunt, waarin trein (vanuit
Utrecht), sneltram/lightrail (vanuit Leiden en Gouda) en bus samenkomen.

|
|