Home ] Terug naar de eerste pagina ] Volgende pagina ]

   

 

WINTERSWIJK GOLS

 
   
   
De Geldersch-Overijsschelsche Locaalspoorweg Maatschappij (GOLS) werd in 1881 opgericht. Eén van de initiafiefnemers van deze maatschappij was Jan Willink, een textielbaron uit Winterswijk. Diezelfde Willink was eerder de mede-oprichter van de NWS, dat een doorgaande spoorverbinding tussen Zutphen en het Duitse Ruhrgebied onderhield. Voor deze laatstgenoemde maatschappij was Winterswijk een belangrijk grensstation met een uitgebreid emplacement.
Ook voor de lokale spoorwegmaatschappij GOLS werd Winterswijk een belangrijk knooppunt, met verbindingen naar Hengelo en Enschede (via Groenlo en Neede) en naar Zevenaar (via Doetinchem). Opmerkelijk was het feit dat de GOLS bij de bestaande stations van Zevenaar, Hengelo, Enschede en Winterswijk een eigen station had. Dat was op zich niet zo heel bijzonder. Zo had de ULS in Baarn en Utrecht ook een eigen station, dat in de nabijheid van het "hoofdstation" stond. Concurrentie -en dus geen bereidheid om een lokale maatschappij, dat doorgaans door een grote concurrent werd geëxploiteerd, toe te laten op "hun" station- was dan steevast de oorzaak. Bij de stations van Hengelo en Enschede (beiden Staatsspoor) en Zevenaar (NRS, later Staatsspoor) was dit ook het geval, maar in Winterswijk lag de situatie heel anders.
De HIJSM exploiteerde de NWS-lijn Zutphen-Winterswijk en diezelfde maatschappij zou ook de exploitatie van de GOLS-lijnen verzorgen. Het had dan ook voor de hand geleden als de GOLS van het al bestaande Winterswijkse station gebruik zou gaan maken. GOLS weigerde dit, omdat het voor hen goedkoper was om een eigen station aan te leggen.
De bouw van het station liep niet geheel volgens plan. Weliswaar was het station gereed toen op 15 oktober 1884 het eerste deel van het GOLS-netwerk (de spoorlijn Winterswijk-Neede) in gebruik werd genomen, maar door tegenwerking lag er nog geen spoor tussen het nieuwe GOLS-station en de kruising met het NWS-spoor. Noodgedwongen stopten de eerste GOLS-treinen dan ook op het NWS-station, dat voor de GOLSeen zijspoortje met een perron beschikbaar stelde. Exact negen maanden later was het station dan eindelijk bereikbaar en werd het, gelijktijdig met de spoorlijn Winterswijk-Zevenaar, geopend.
Opmerkelijk genoeg werd voor het stationsgebouw niet gekozen voor een standaard GOLS-gebouw maar werd volstaan met een eenvoudig houten bouwwerk. Deze "houten keet" was overigens een "tweedehandsje". Het diende eerder als tijdelijk stationsgebouw van het Winterwijkse NWS-station, dat op dat moment nog in aanbouw was. Over kostenbesparend denken gesproken…! Het houten gebouw heeft overigens zo'n 23 jaar dienstgedaan. Pas nadat het zo'n beetje op instorten stond, kreeg het station eindelijk een nieuw stationsgebouw. En ook dat verliep niet geheel zonder slag of stoot! Het verhaal gaat dat GOLS zelfs weigerde om een nieuw station te bouwen, ondanks de vele klachten van de reizigers over de bouwvallige staat van het houten gebouw. Het was dan ook de HIJSM die uiteindelijk voor een nieuw stationsgebouw zorgde, zij het met tegenzin, omdat niet zij maar eigenaar GOLS daar eigenlijk verantwoordelijk voor was. Dat zou dan ook meteen verklaren waarom het nieuwe station in 1908 zonder enige vorm van feestelijkheden in gebruik werd genomen.
Met het gereedkomen van het nieuwe stationsgebouw was het GOLS-station dan eindelijk compleet. Het had alles wat een (lokaal)spoorwegknooppunt nodig had: een emplacement bestaande uit zeven sporen, een goederenloods een locomotievenloods en een draaischijf. En dit alles lag achter het emplacement van het NWS-station, dat nog eens tweemaal zo groot was!. Het totale Winterswijkse stationsgebied kon zich dan ook meten met die van de grotere stations van ons land!
Boven: Het allereerste, tijdelijke stationsgebouwtie in Winterswijk heeft op beide stations in die plaats dienstgedaan. Eerst als tijdelijk stationsgebouwtje van het NWS-station, zes jaar later werd het opnieuw opgebouwd als (minder tijdelijk) stationsgebouw van het GOLS-station.
(ansichtkaart)
 
Onder: Vergeleken met het gammele houten bouwwerk was het tweede stationsgebouw van het Winterswijkse GOLS-station een aanzienlijke verbetering. Toch werd het zonder enige vorm van feestelijkheden in gebruikgenomen. Pas tijdens het eeuwfeest van het stationsgebouw, in 2008, werd dit alsnog rechtgezet...
(ansichtkaart)
 
 
 
 
 
Onder: De grote man achter de Achterhoekse spoorwegen: Jan Willink. Voor Willink waren de spoorwegen echter in de eerste plaats bedoeld om op een snelle en goedkope manier steenkolen te vervoeren.vervoeren.
(Bron: De Graafschap-bode)
Onder: Een gedenksteen voor Jan Willink. Sinds 2004 heeft deze steen een plek op de voorgevel van het GOLS-station, daarvoor stond deze steen bijna twintig jaar in de hal van dit stationsgebouw.
 
 

 

 

  Free counter and web stats versie: 08-09-2009