WIJCHEN
| Afkorting: | Wc | |
| Maatschappij: | Nederlandse Spoorwegen (NS) | |
| Type: | vereenvoudigd Standaardtype Douma (klein) | |
| Architect: | C. Douma | |
| Bouwjaar: | 1973 | |
| Verbouwd: | 2011, 2017 | |
| Baanvak: | 's-Hertogenbosch - Nijmegen | |
| De spoorlijn Nijmegen - ’s-Hertogenbosch onderging tussen 1973 en 1981 een ware metamorfose. Zo werd het toen nog enkelsporige traject tussen Wijchen en Oss dubbelsporig gemaakt, uitgezonderd de spoorbrug over de Maas bij Ravenstein. Rosmalen kreeg weer een station en de nog bestaande negentiende eeuwse stationsgebouwen werden vervangen door nieuwbouw. De stationsgebouwen van Wijchen en Ravenstein werden al in 1973 vervangen, Oss volgde in 1981. Het oude stationsgebouw van Rosmalen ontsnapte aan deze destructiedans, dit omdat het nieuwe station op een andere locatie werd gebouwd. Het huidige Wijchense stationsgebouw werd gelijktijdig met dat van het naburige station Ravenstein in gebruik genomen en beide gebouwen horen dan ook tot dezelfde groep standaardstations. Daarmee zijn de overeenkomsten wel zo’n beetje genoemd, want het zijn verder twee totaal verschillende stations. Niet alleen is het stationsgebouw van Wijchen groter dan dat van het Noord-Brabantse Ravenstein, ook verwerkt “Wijchen” veel meer reizigers. Voor het grootste deel zijn dit forenzen en scholieren, die op werkdagen tussen Wijchen en Nijmegen pendelen. Mede dankzij het spoor groeide Wijchen uit tot een middelgrote plaats met ruim 36.000 inwoners. Maar eigenlijk was het helemaal niet de bedoeling dat Wijchen een station zou krijgen… Het is eind 1871 als een concessie wordt verleend een spoorlijn aan te leggen tussen Tilburg en Nijmegen. Kort hierop wordt de Nederlandsche Zuid-Ooster Spoorweg Maatschappij (NZOS) opgericht om deze spoorlijn aan te leggen én te exploiteren. Één van de drijvende krachten achter deze NZOS was de Britse parlementariër en industrieel A. Brogdon, die op die manier een snelle verbinding tussen Londen en Berlijn wilde verwerkelijken. Maar de daadwerkelijke bouw liep niet bepaald van een leien dakje. Alhoewel de NZOS voortvarend te werk ging, kampte de maatschappij al snel met tegenslagen, tegenwerkingen en een krappe financiële situatie. Dat begon feitelijk al met het bepalen van het definitieve tracé. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de spoorlijn tussen ’s-Hertogenbosch en Nijmegen via Grave zou worden gelegd. Maar in Grave bleek het spoor niet welkom. Daarnaast begon Oss zich in razend tempo te industrialiseren en kon de spoorlijn juist wel goed gebruiken. Hierdoor moest het spoor nu bij Ravenstein de Maas oversteken, om vervolgens via Wijchen Nijmegen te bereiken. Zodoende kreeg Wijchen een station en kon uiteindelijk in 1881 de spoorlijn in gebruik worden genomen. Lang heeft de NZOS hier geen plezier van gehad, al na twee jaar moest het de exploitatie staken. De lijn kwam vervolgens in handen van Staatsspoor. Desondanks wist de kleine maatschappij NZOS voor haar stations voor een zekere variatie te kunnen zorgen. Zo waren de drie grotere stationsgebouwen (Oss, Rosmalen en Udenhout) unicaten, datzelfde gold ook voor het later gebouwde stationsgebouw in Berkel-Enschot. De kleinere stations kregen wel identieke gebouwen. Dit betrof de stations Wijchen, Ravenstein en de vroegere stations Geffen en Helvoirt. Ze kregen een eenvoudig bouwwerkje met een zadeldak. Het stationsgebouw van Wijchen zou later nog een kleine uitbreiding krijgen in de vorm van een uitbouw aan de perrongevel. De laatste jaren van haar bestaan ging het gebouw schuil achter een dikke pleisterlaag. In 1973 werd het vervangen door nieuwbouw. Dat nieuwe gebouw werd een standaardgebouw, ontworpen door architect C. Douma. Het was één van de zeven gebouwen van dat type die dat jaar in gebruik werden genomen. Het Wijchense gebouw is de grotere versie, tegelijkertijd werd in Ravenstein het kleinere model gebouwd. (zie ook de volgende pagina) Het stationsgebouw van Wijchen is een kopie van de gebouwen die in Feanwâlden en Buitenpost werden gebouwd. Station Wijchen had gedurende lange tijd een nogal onopvallend bestaan. Het bestond uit het bekende standaardgebouw en een nogal smal eilandperron, dat ook nog eens vrij ver van het stationsgebouw lag. Maar Wijchen groeide in die tijd sterk, en dat deed ook het aantal treinreizigers die dagelijks van het station gebruik maken. Het smalle perron zorgde dan ook voor onveilige situaties. In 2011 kreeg het station een extra perron, die bij het stationsgebouw kwam te liggen. Het smalle eilandperron bleef, maar was vanaf dat moment uitsluitend nog voor het treinverkeer richting ’s-Hertogenbosch te gebruiken. Het bleek de opmaat naar een veel grotere verbouwing te zijn, die zo’n drie jaar later plaatsvond. Daarbij kreeg het station een nieuw -en vooral veel breder- eilandperron en er kwam een derde spoor. Het tweede spoor, dat nu naast spoor 1 kwam te liggen, werd een kopspoor. Hier eindigde voortaan de (extra) sprinter uit Zutphen, want dankzij deze verbouwing kon het aantal sprinters dat Wijchen aandeed worden verdubbeld. Enkele jaren later werd het station wederom uitgebreid. Dit keer kwam er een nieuwe, overdekte fietsenstalling, die als een soort “tweede stationsgebouw” naast het oorspronkelijke exemplaar werd gebouwd. Dat beeld wordt extra versterkt doordat op de dakrand “STATION WIJCHEN” staat. Het eigenlijke stationsgebouw vervult tegenwoordig slechts een bijrol… |
 .
 |
 |
 |
|
|
 |
 |
|
|
versie:
19-04-2024