[ Home ] [ Terug naar de eerste pagina ] [ Volgende pagina ]
   
 
WEERT

 

Een Belgisch station

   
Maatschappij: Société anonyme des chemins de fer du Nord de Belgique (NB)
  exploitatie: chemin de fer Grand Central Belge (GCB)
Architect: (onbekend)
Bouwjaar: 1879
Gesloopt: omstr. 1911
   
In 1830 verklaarde België zich onafhankelijk van Nederland. Deze afscheiding ging echter niet zonder slag of stoot en uiteindelijk duurde het nog tot 1839 voordat België daadwerkelijk als onafhankelijk land werd erkend. In dat jaar werd het verdrag waarin dit werd geregeld in Londen ondertekend (het Verdrag van Londen of Verdrag van 1839). Voorwaarde hierbij was wel dat het door België geannexeerde oostelijke deel van Limburg terugging naar Nederland. In datzelfde verdrag werd ook bepaald dat Antwerpen recht had op een rechtstreekse verbinding met Duitsland, en wel via Nederlands Limburg! Al vrij snel na het ingaan van het verdrag werden de eerste plannen gemaakt voor een verbinding tussen Antwerpen en Mönchengladbach, in het Duitse Ruhrgebied. Werd aanvankelijk nog gedacht aan een kanaal, later werd besloten dat dit een spoorverbinding zou worden. Maar uiteindelijk zou het nog bijna dertig jaar duren voordat er daadwerkelijk met de aanleg werd begonnen. De oorzaak hiervan laat zich vrij makkelijk raden…: tegenwerking uit Nederland!
De aanleg van de spoorlijn was een samenwerking tussen het België en Duitsland. De Belgische maatschappij Société Anonyme des chemins de fer du Nord de la Belge (NB), die de concessie voor de aanleg had verkregen, zorgde voor de aanleg van het spoor tussen Antwerpen en de Nederlands-Duitse grens. In Duitsland werd de aanleg door de Bergisch-Märkische Eisenbahn-Gesellschaft (BME) verzorgd. De lijn loopt vanuit Antwerpen oostwaarts richting Mol, Neerpelt en Hamond en komt vlakbij het Noord-Brabantse Budel ons land binnen. Via Weert, Roermond en Vlodrop gaat de spoorlijn richting Duitsland, naar Dalheim en tenslotte naar Mönchengladbach.
Het eerste stationsgebouw van Weert was een typisch Belgisch stationsgebouw. Het was een eenvoudig stenen gebouw, dat door de langwerpige vorm en het zadeldak eerder aan een loods dan aan een stationsgebouw deed denken. Op het Nederlandse deel van de IJzeren Rijn werden de stationsgebouwen volgens drie standaard formaten gebouwd. De kleinsten stonden in Baexem (waar nog altijd een klein deel van het stationsgebouw bewaard is gebleven) en in Haelen. De twee grootste waren de grensstations Budel en Vlodrop. Deze gebouwen waren bijna drie keer zo groot als de kleinste gebouwen. Het stationsgebouw van Weert zat hier, qua formaat, tussenin.
Na de voltooiing van de spoorlijn werd de exploitatie verzorgd door de maatschappij Grand Central de Belge (GCB). Gedurende de eerste jaren was Weert dus een Belgisch station. De spoorlijn was in feite dan ook een stukje Belgisch grondgebied. Pas aan het einde van de negentiende eeuw kwam er een einde aan deze situatie. In 1898 werd het Nederlandse deel van de IJzeren Rijn onteigend en kwam in handen van de Nederlandse staat.
Aan het begin van de twintigste eeuw reden weliswaar Nederlandse treinen vanaf Weert, maar nog altijd moest men via Roermond en Venlo naar de rest van Nederland reizen. In 1904 werd dan ook een besluit aangenomen dat er een spoorwegverbinding tussen Weert en het snel groeiende Eindhoven zou worden aangelegd. Niet alleen voor Weert zou dit een enorme verbetering zijn, heel Limburg kwam hierdoor -bij wijze van spreken- aanzienlijk dichter bij de rest van Nederland te liggen!
Boven: Het eerste station van Weert stond naast het huidige station, tegenover de Wilhelminastraat. Het stationsgebouw had een nogal on-Nederlands uiterlijk. Het lag dan ook aan een Belgische spoorlijn, geëxploiteerd door een Belgische spoorwegmaatschappij. Pas aan het einde van de 19e eeuw werd Weert een "Nederlands" station.
(ansichtkaart)
 
 
Onder: Station Olen ligt aan het Belgische deel van de IJzeren Rijn, tussen Neerpelt en Mol. Het is één van de weinige stationsgebouwen langs deze lijn die bewaard zijn gebleven, en verkeert nog het meest in authentieke staat. De vleugel van het gebouw is -qua vorm- identiek aan het eerste stationsgebouw van Weert. Telt dit gebouw in totaal acht traveën (lage + hoge deel), dat van Weert telde er elf.
 
 
Onder: De IJzeren Rijn, hier tussen Weert en Budel, ligt er nog altijd wat verlaten bij. In het begin van 2007 werd -totaal onverwacht- het spoor tussen Weert en Budel compleet vernieuwd, met het oog op re-activering van de spoorlijn. Dit verklaart dan ook het bijna smetteloze uiterlijk van de betonnen dwarsliggers en het ballastbed. Dat het spoor in de periode tussen het vervangen van het spoor en het maken van deze foto (juli 2008) nog maar weinig gebruikt is, is wel duidelijk...
 
 
Onder: De Parallelweg in Weert, bijna honderd jaar geleden en gezien vanaf het nieuwe, hooggelegen perron. Ongeveer op deze plaats -onderaan de spoordijk- stond het eerste station en nog altijd liggen er twee sporen in de weg. Deze sporen zijn blijven liggen ten behoeve van enkele bedrijven in de directe omgeving en werden pas in de jaren zeventig opgebroken. Op dezelfde plek ligt nu een langgerekte parkeerstrook.
Onder: Vanaf het huidige perron een blik richting de Wilhelminastraat. Het eerste station stond zo'n beetje op deze plaats, waar nu de auto's geparkeerd staan. Het kleine pleintje aan de overkant van de straat is het enige dat nog aan het eerste station herinnerd.
 
 

 

 

  Free counter and web stats versie: 23-04-2010