|
|
Het
eerste grensstation: Simpelveld of Bocholtz?
Maatschappij: |
Aken-Maastrichtsche
Spoorweg Maatschappij (AM) |
|
Architect: |
onbekend |
Bouwjaar:
|
1853 |
Verbouwd: |
1882,
1887, 1894, 1903 |
Gesloopt: |
1910 (?) |
|
|
|
|
Dat
het eerste grensstation van Nederland in Simpelveld kwam, en niet
in het naburige Bocholtz -dat dichter bij de Duitse grens ligt- is
een verhaal op zich. Want het was eigenlijk de bedoeling dat deze
wel degelijk in laatstgenoemde plaats zou komen. Maar in Bocholtz
wilde men aanvankelijk helemaal niets van een spoorlijn of een station
weten. Al tijdens de aanleg van de spoorlijn was er veel weerstand.
De burgemeester van Simpelveld, daarentegen, was juist een groot voorstander
van het spoor. De tegenwerking vanuit Bocholtz betekende dan ook dat
het geplande grensstation werd verplaatst naar Simpelveld.
In 1853 was het dan zover en werd de spoorlijn Maastricht-Aken, de
eerste "internationale" spoorlijn van ons land, in gebruik
genomen. Simpelveld kreeg haar gewenste grensstation en Bocholtz had
het nakijken
Dat realiseerde men zich daar trouwens ook, toen
de spoorlijn er al lang en breed lag. Bij de AM -de eigenaar én
de maatschappij die de spoorlijn destijds exploiteerde- werd dan ook
een verzoek ingediend om alsnog een halte of een station te kunnen
krijgen, maar nu werd dit juist door de spoorwegmaatschappij geweigerd!
Overigens kreeg Bocholtz naderhand (in 1890, om precies te zijn) alsnog
een halte, maar daar heeft men uiteindelijk niet zo lang plezier van
gehad. In 1944 werd deze alweer opgeheven
Het eerste station van Simpelveld lag iets ten westen van het huidige
station. Het eerste stationsgebouw was vrij eenvoudig. Ik vermoed
dat het voornamelijk van hout was vervaardigd, in ieder geval was
stijl en regelwerk toegepast. Het contrast met het monumentale stationsgebouw
in Valkenburg, aan dezelfde spoorlijn én van hetzelfde bouwjaar,
kon bijna niet groter! De betekenis van station Simpelveld groeide
echter al snel en in de tweede helft van de negentiende eeuw werd
het stationsgebouw steeds een beetje verder uitgebreid. Aan het begin
van de twintigste eeuw was de oorspronkelijke gevellengte van zo'n
35 meter al meer dan verdubbeld. Het barstte bijna letterlijk uit
haar voegen en een nieuw, en vooral groter station was inmiddels noodzaak
geworden. Ook werd er in die tijd al volop nagedacht over een spoorlijn
van Simpelveld via Kerkrade naar Schaesberg, waardoor het oude en
krakkemikkige "kolenspoortje" uit 1872 kon komen te vervallen.
Wellicht dat deze plannen mede ervoor zorgden dat in 1908 het startsein
werd gegeven voor de bouw van een nieuw, en vooral groter, station
Simpelveld.
|
|
Boven:
Het eerste stationsgebouw van Simpelveld was een vrij eenvoudig
gebouw. Op de plek waar deze foto ooit werd genomen ligt nu het
middenperron van het huidige station. Om een idee te geven ten
opzichte van de huidige situatie: op de plaats waar vroeger het
eerste stationsgebouw stond liggen nu nog enkele opstelsporen.
|
|
|
Onder:
Ongeveer dezelfde locatie als de ansichtkaart hierboven, maar
dan ruim 100 jaar later. Die typische bocht in het Simpelveldse
emplacement lag er toen ook al en het eerste station lag zelfs
nog wat meer in de bocht dan dat dit bij het tweede station het
geval is. Bij de plaats waar ooit het eerste station stond liggen
nu nog wat opstelsporen.
|
|
|
|
|
|
Onder:
Het allereerste grensstation van Nederland had eigenlijk niet
in Simpelveld maar in het naburige Bocholtz moeten komen, maar
door tegenwerking vanuit die plaats werd daar uiteindelijk van
afgezien. Naderhand kreeg Bocholtz nog wel een eigen station,
maar deze werd in 1944 alweer opgeheven. Sinds het einde van de
jaren negentig is Bocholtz een halte aan de museumlijn van de
ZLSM, zoals op de foto te zien is (de foto werd genomen vanuit
de "Schienenbus" van de ZLSM, vandaar de reflecties
van de ruiten
). Van het stationsgebouw wat er ooit gestaan
heeft is niets meer terug te vinden. Overigens was Bocholtz ooit
het hoogst gelegen station van ons land (170 meter boven N.A.P.).
|
Onder:
Een kaartje van Simpelveld, zoals het er aan het einde van de
negentiende eeuw uitzag. De komst van zowel het spoor als het
grensstation hebben het dorp bepaald geen windeieren gelegd. Vooral
de douane- en marechausseefaciliteiten zorgden voor de nodige
werkgelegenheid. Maar ook dankzij de opkomende mijnindustrie in
de omgeving groeide het dorp flink.
|
|
|
|
|
|
versie: 23-03-2011 |