|
|
Diverse
veranderingen in en om het station...
|
|
|
VERBOUWING
1973 |
|
Architect: |
M.W. Markenhof |
|
|
VERBOUWING
1993 |
|
Architect: |
E.G. Scheltens |
|
|
|
|
Vanaf het moment dat het nieuwe stationsgebouw
in gebruik werd genomen ondergingen zowel het station als de directe
omgeving met enige regelmaat (grote) veranderingen. De eerste van
de reeks vond al in 1959 plaats, als in dat jaar het eerste perron
een nieuwe overkapping krijgt. Twee jaar later vonden opnieuw grote
werkzaamheden plaats, ditmaal vanwege de aanleg van de al eerder
genoemde verkeerstunnel. Het betekende het einde van het laatste
nog intact zijnde deel van het stationsgebouw van Peters. Ook de
noordelijke hellingbaan naar het eilandperron verdween, hiervoor
in de plaats kwam een trap. Kort daarna verrees de nieuwe noordelijke
vleugel, met daaraan gebouwd het nieuwe stationspostkantoor.
Aan het begin van de jaren zeventig werd het stationsgebouw voor
de eerste keer flink onder handen genomen. De oorspronkelijke hal
kon het toenemende aantal reizigers niet meer aan. Ook was de indeling
van het gebouw aan een grondige herziening toe. Hiertoe werd het
complete deel van het gebouw met daarin de hal en het ingangsportaal
gesloopt, alleen de negentiende eeuwse perrongevel bleef staan.
Er kwam een nieuwe, ruime hal én een nieuwe ingang. De nieuwe
entree kwam in 1973 gereed en was waarschijnlijk een ontwerp van
architect M.W. Markenhof. Architectonisch viel er wel één
op ander aan te merken. De grote uitbouw bestond voornamelijk uit
glas. Het dak was breed, ver naar voren reikend en had een wel heel
dikke dakrand. Het geheel viel volledig uit de toon bij de rest
van het gebouw, dat toch al een allegaartje van bouwstijlen was.
Toch was de nieuwe hal voor het comfort van de reizigers een enorme
verbetering
Aan het einde van de twintigste eeuw bleek de ruimte toch niet meer
te voldoen. In 1993 kreeg het station wederom een nieuwe entree,
alweer de derde voor het naoorlogse stationsgebouw. Opnieuw werd
de ontvangstruimte volledig gesloopt, waarbij ook nu de oude perrongevel
intact bleef. De nieuwe vestibule werd gebouwd naar een ontwerp
van architecte E.G. Scheltens. Ook nu bestaat de uitbouw uit veel
glas en heeft het een breed, plat dak. Die laatste is nu veel minder
lomp dan voorheen, mede dankzij haar subtiel omhoog krullende voorrand.
Toch bleef er een groot verschil in stijlen bestaan, al sluit de
huidige entree mijns inziens wel veel beter aan dan de vorige. Overigens
werd de hal aan het begin van de huidige eeuw weer flink verbouwd,
zij het nu alleen van binnen. De opkomst van de kaartautomaat maakt
een aantal loketten overbodig. Er was bovendien meer behoefte aan
"commerciële invulling". Het lokettenfront verdween,
in plaats daarvan werd in één van de gangen naar het
perron een servicekantoortje ingericht.
Ondertussen werd ook de krappe perrontunnel een steeds groter probleem.
Al sinds 1894 beschikte station over twee naast elkaar liggende
onderdoorgangen, één voor de reizigers en één
voor bagage. In 2003 onderging het station andermaal een grote verbouwing,
ditmaal werden de twee aparte tunnels tot één samengevoegd
en daarna opnieuw betegeld. Ook werden er roltrappen en liften geïnstalleerd.
Nijmegen was tot dan toe één van de laatste grote
stations dat geen liften had. Dit ging trouwens ten koste van de
hellingbaan naar het eerste perron, die schijnt er trouwens nog
wel -zij het onzichtbaar- te liggen. Zowel de trap als de roltrap
werden namelijk wat meer richting het spoor gebouwd. De nieuwe tunnel
werd dus niet alleen een stuk breder, maar ook iets korter. De lift
naar het eerste perron werd trouwens pal naast de vroegere hellingbaan
gebouwd. In 2004 werden de werkzaamheden voltooid. De meest noemenswaardige
verandering sindsdien is de installatie van toegangspoortjes, dit
gebeurde in het najaar van 2016. De poortjes werden ongeveer op
de plaats van de vroegere hellingbaan geplaatst, hierdoor is het
fraaie perronplein -helaas- letterlijk in tweeën is gesplitst.
Afgezien van die OV-poortjes zijn er na 2004, voor wat betreft het
station zelf, geen hele grote werkzaamheden meer geweest.
Dat geldt echter bepaald niet voor het véél te grote
plein voor het station, waarbij het lijkt alsof men niet goed weet
wat ze ermee moet. Al diverse keren is het volledig op de schop
gegaan, waarbij de situatie er niet duidelijker op werd. Wellicht
is het formaat van het plein hier mede debet aan, het is simpelweg
veel te groot. In de beginjaren was het plein nog wel overzichtelijk.
Het busstation was aan de zuidzijde, aan de toenmalige noordzijde
waren de taxistandplaatsen en de uitstaphalten van de bussen. Daartussenin
was een voetgangersgebied. In de jaren zestig groeit het Stationsplein
flink, een groot deel ervan werd in die tijd als parkeerterrein
gebruikt. De laatste decennia is het plein een waar hoofdpijndossier
geworden, waarbij het totaalbedrag aan reparaties en wijzigingen
al in de vele miljoenen is gelopen. En het einde is nog lang niet
in zicht; naar verluid gaat het plein in 2019 weer volledig op de
schop
|
|
Boven:
Een wat oudere foto van het huidige stationsgebouw en het Stationsplein,
gemaakt in 2002. De huidige entree werd in de jaren negentig gebouwd
en in datzelfde decennium kreeg ook het plein haar huidige vorm.
Dat laatste heeft men geweten in Nijmegen; er zijn inmiddels al
diverse aanpassingen geweest en alleen al daarvan lopen de kosten
inmiddels in de vele miljoenen. Het haalde zelfs het tv-programma
Kanniewaarzijn, waar het onderwerp was van het onderdeel "Weggegooid
Geld". Aan de rechterkant is een kunstwerk van de van oorsprong
Engelse kunstenaar Tony Craig te zien.
|
|
|
Onder:
Aan het begin van de jaren zeventig onderging het centrale deel
van het stationsgebouw haar eerste grote verbouwing, waarbij een
aanzienlijk deel van het gebouw werd gesloopt. Alleen de oude
perrongevel bleef staan. Deze entree was een ontwerp van architect
M.W. Markenhof. Erg fraai was die nieuwe vestibule niet te noemen.
Vooral de brede dakrand, die al snel volstond met reclame, oogde
nogal lomp. Ook de toren werd in de jaren zeventig voorzien van
reclame-uitingen voorzien, in dit geval van een bekend merk Eau
de Cologne
.
|
|
|
|
|
|
|
Onder:
De hal, zoals die er na de eerste verbouwing en uitbreiding uitzag.
En eerlijk is eerlijk, vergeleken met de oude situatie (zie de
vorige pagina) is de ruimte een grote verbetering. De hal is hier
in zuidelijke richting gezien, dus in de richting van de toren.
Die is op de achtergrond vaag te zien. De loketten waren in die
tijd recht tegenover de ingang gesitueerd. Aan weerszijden daarvan
was een gang naar het perronplein, een situatie die trouwens ook
nu nog bestaat
.
|
Onder:
Twintig jaar na de eerste grote verbouwing werd de hal opnieuw
rigoureus onder handen genomen. En wederom kreeg het stationsgebouw
een nieuwe entree, ditmaal ontworpen door E.G. Scheltens. De hal
werd nóg groter. Aan het begin van de huidige eeuw onderging
deze ruimte haar laatste grote verbouwing. De kaartautomaat had
er inmiddels voor gezorgd dat er veel minder loketten nodig waren,
terwijl er juist meer behoefte was aan winkels en dergelijke.
Het station heeft overigens nog wel loketten, die zijn hier echter
niet te zien. Deze foto is trouwens in tegenovergestelde richting
genomen ten opzichte van de vorige afbeelding
.
|
|
|
|
|
Onder:
De "bogenwand" gaf unieke doorkijkjes op het stationsgebouw.
Deze foto dateert uit het midden van de jaren vijftig, dus kort
na de opening van het gebouw. Aan weerszijden van de stationstoren
zijn respectievelijk een schoorsteen en een gashouder te zien,
beide van de gasfabriek. Die stond pal naast -en ook deels vóór-
het station en heeft tot 1954 dienstgedaan. Nadat de fabriek was
gesloten werd een deel van het terrein gebruikt voor de aanleg
van de verkeerstunnel. Pas veel later, en na een grondige bodemsanering,
werden op het terrein het nieuwe hoofdpolitiebureau en de Doornroosje
gebouwd
.
|
Onder:
Ongeveer dezelfde plek als de vorige foto, maar dan zestig jaar
later. Het uitzicht wordt momentheel grondig verpest door een
grote fietsenstalling, die hier overigens pas enige jaren geleden
werd gebouwd. Op het zuidelijke deel van het Stationsplein was
ooit het busstation, die bevindt zich tegenwoordig aan de noordkant
van het plein. In plaats van een gashouder staat er nu een studentenflat,
die onderdeel is van het gebouwencomplex waartoe ook het poppodium
behoort.
.
|
|
|
|
|
versie: 16-01-2017 |