|
|
Enschede
verandert, het station ook...
Nadat de reiziger de hal is
gepasseerd volgt het dwarsperron, waar tegenover de drie kopsporen
eindigen. Het station heeft twee perrons, vanaf het stationsgebouw
gezien één kopperron aan de linkerkant en aan de rechterkant
een perron dat oorspronkelijk zowel een kop- als een doorgaand langsspoor
had. Tegenwoordig beschikken alle perrons over een overkapping,
maar zelfs de meest terloopse reizigers zullen zien dat die boven
de westelijke perrons niet echt bij de rest van het station horen.
Oorspronkelijk waren namelijk alleen het dwarsperron en het langsperron
(deels) overdekt en moesten de kopperons het lange tijd zonder enige
beschutting doen. De twee perronkappen werd in 1975 geplaatst. De
beide overkappingen zijn, met een lengte van nog geen 100 meter,
opvallend kort. Maar nog opvallende is wellicht het feit dat het
langsperron wél van meet af aan van een overdekt gedeelte
is voorzien, wellicht vanwege het internationale karakter van dit
perron. Maar dat internationale vervoer bleek -zoals bekend- vooral
marginaal te zijn. Het perron werd dan ook voornamelijk voor het
intercityverkeer richting de randstad gebruikt.
De bouw van de perronoverkappingen was feitelijk de eerste grote
verbouwing op het station. Het emplacement bleef lange tijd zo goed
als hetzelfde, waarbij het vroeger aanzienlijk uitgebreider was
dan tegenwoordig het geval is. Het grootste deel van het goederenvervoer
was geconcentreerd op het emplacement van het voormalige GOLS-station
Noord, dat na het staken van de reizigersdienst tot goederenstation
werd omgevormd. Maar ook op het station zelf waren de nodige goederensporen,
alsmede een grote langgerekte loods. Daarnaast waren er ook de nodige
rangeer- en opstelsporen. Met het verdwijnen van de textielindustrie
verdween ook het goederenvervoer per spoor. Rond 1990 was het gedaan
met dit vervoer én met het voormalige station Noord. Enige
jaren later sneuvelde ook de lange witte goederenloods bij het hoofdstation.
In het jaar 2000 werd het emplacement op het station zelf enigszins
aangepast. Directe aanleiding hiervoor was de aanstaande heractivering
van het spoor van Gronau, dat na twintig jaar niet gebruikt te zijn
weer nieuw leven werd ingeblazen. Dat spoor lag er nog altijd. Dit
in grote tegenstelling tot de meeste andere in onbruik geraakte
spoorlijnen, die worden in ons land bijna altijd rigoureus opgeruimd.
In dit geval was het om "strategische redenen" blijven
liggen, dit volgens nadrukkelijke opdracht van de NAVO. Dat het
spoor er nog lag betekende trouwens niet dat het een eenvoudige
klus was om het weer geschikt te maken voor treinverkeer. Integendeel
zelfs, het gehele traject tussen Enschede en Gronau moest opnieuw
worden aangelegd! Op het Enschedese station werd dit nieuwe spoor
niet op het bestaande emplacement aangesloten, maar werd hier volledig
van geïsoleerd. Dit had vooral te maken met het feit dat het
vernieuwde spoor een afwijkend beveiligingsysteem heeft. Bovendien
is het spoor, doordat de dwarsliggers op een wat grotere afstand
van elkaar liggen, uitsluitend geschikt voor lightrail-treinen.
Ook was het lange vierde spoor inmiddels gereserveerd voor het intercityverkeer.
Voor het treinverkeer naar Gronau moest dan ook een apart perron
worden aangelegd, dat uitsluitend via de nabijgelegen overweg was
te bereiken.
Het was een situatie die allesbehalve gelukkig stemde, en dat gold
niet alleen voor dat nogal apart gelegen perron. Ook het feit dat
er maar één geschikt spoor was voor de steeds langer
wordende intercitytreinen begon steeds meer parten te spelen. Niet
zelden ontstond er vertraging als de aankomende en vertrekkende
trein elkaar letterlijk in de weg zaten. Al met al was het gehele
emplacement, dat nog grotendeels de opzet uit 1950 had, aan een
grondige herziening toe. Na een jarenlange voorbereiding -waarbij
wat vertraging ontstond doordat enkele plannen wat bijgesteld moesten
worden- ging het station in de zomer van 2013 gedurende een periode
van zes weken volledig op slot. In die periode werd het volledig
gestript. Letterlijk, want alleen het stationsgebouw bleef staan.
De rode draad door het gehele project was het vereenvoudigen van
het emplacement. Was voorheen het gecombineerde kop/langsperron
het belangrijkste van het station, het zwaartepunt kwam nu te liggen
bij het zuidelijke kopperron. Dat perron werd verlengd tot ruim
340 meter, bijna twee keer zo lang als voorheen. Ook het andere
perron werd wat langer, met name het gedeelte langs spoor 3. Een
andere opvallende verandering is het "doorknippen" van
het spoor 4 (het spoor langs het langsperron) in twee separate kopsporen.
Hierdoor kon de treindienst naar Gronau weer als vanouds vanaf het
zijperron vertrekken. Het spoor naar Duitsland is nog altijd strikt
gescheiden van de rest van het emplacement, vandaar ook de twee
kopsporen 4a en 4b. Het aparte perron uit 2001 bleef overigens grotendeels
intact. Behalve perron was het inmiddels ook onderdeel van de vluchtroute
uit het nieuwe stadskantoor, dat tegen dat perron was aangebouwd
|
|
Boven:
De perrons van het Enschedese station, gezien vanaf het eerste
kopperron (spoor 1 / 2) en in de richting van het stationsgebouw.
De beide perrons zijn voorzien van een overkapping. Deze zijn
echter wel van veel later datum, ze werden in 1975 geplaatst.
Reizigers moesten het de eerste 25 jaar zonder beschutting doen.
De perronoverkappingen zijn met een lengte van nog geen 100 meter
wel erg aan de korte kant...
|
|
Onder:
Het lange langsperron aan de noordzijde van het station
is, in tegenstelling tot de overige perrons wél al
van meet af aan voorzien van een perronluifel. Dit perron
was dan ook bestemd voor het doorgaande verkeer naar Duitsland.
Voordat de treindienst naar Gronau werd hervat werd het
doorgaande spoor afgesneden, dit omdat het gehele spoor
vanaf Enschede een Duits beveiligingssysteem heeft. Hierdoor
moest het spoor van het Nederlandse spoor worden geïsoleerd.
Tussen 2001 en 2013 maakte de trein naar Gronau zelfs gebruik
van een semi-permanent perron, waarvan aan de rechterkant
nog een restant is te zien. Sinds de zomer van 2013 vertrekt
de trein naar Gronau weer als vanouds vanaf het zijperron.
.
|
|
|
|
|
|
Onder:
Een ansichtkaart met daarop de perronzijde van het station,
waarbij duidelijk te zien is dat de overkappingen hier nog ontbreken.
De kaart is vermoedelijk uit de tweede helft van de jaren vijftig.
Dat is te zien aan de "Blauwe Engel", dat hier nog
haar originele outfit heeft (dus met een lichte kleur op het
dak
). Ook de GTW-bus aan de rechterkant draagt bij aan
het tijdsbeeld
.
|
Onder:
Nogmaals het eerste perron, ditmaal gezien in westelijke richting.
Na de grote verbouwing van 2013 werd dit het belangrijkste perron,
hiervandaan vertrekken nu de intercity's richting het westen
van het land. Het perron werd voor dit doel dan ook een flink
stuk verlangd. Vooral op dit perron schiet de geringe lengte
van de perronoverkapping tekort. Overigens gaat het gerucht
dat het station ergens in 2016 van nieuwe -en ongetwijfeld betere-
perronbeschutting zal worden voorzien.
.
|
|
|
|
|
Onder:
Station Enschede beschikte ooit over een groot emplacement, véél
groter dan ze vandaag de dag is. Het grootste deel van het goederenvervoer
was geconcentreerd op het voormalige GOLS-station, maar ook op
dit station waren de nodige goederen- en rangeelsporen aanwezig.
Deze zijn inmiddels allemaal verdwenen. een langwerpige groenstrook
direct ten noorden van het station herinnert nog altijd aan dit
verleden
.
|
Onder:
Dit bungalow-achtige bijgebouw staat bij het einde van het eerste
perron, ongeveer op de plaats waar de rechtervleugel van het
eerste stationsgebouw stond. Jarenlang was het gebouwrje in
gebruik geweest bij het onderhoudsperxoneel (van NedTrain),
maar sinds de zomer van 2013 is het niet meer als zodanig in
gebruik. Wat er in de toekomst mee gaat gebeuren is nog niet
bekend
.
|
|
|
|
|
versie: 28-12-2015 |