| |
Het
huidige station
STATION
II | |
| | |
Decoratie: | J.
Dijker | | | | |
| |
Het tweede, en huidige,
stationsgebouw kwam begin 1972 gereed. Dit gebouw is -niet bepaald verassend-
een ontwerp van C. Douma, die destijds voor een aardige uitdaging stond. Als het
aan de NS had gelegen was het nieuwe ontvangstgebouw een éénlaags
bouwwerk geworden, vergelijkbaar met stationsgebouwen van Emmen of Gorinchem.
Maar het toenmalige gemeentebestuur verzette zich tegen deze plannen en vond dat
de monumentale Stationsstraat een waardige afsluiting verdiende. De Spoorwegen
zagen dit uiteindelijk ook in. Zoals op de vorige pagina al aangegeven werd eerst
geprobeerd om middels samenbouw het nieuwe stationsgebouw een aanzienlijk grotere
uitstraling te geven. Toen dit mislukte besloot Douma evenzogoed een ruim acht
meter hoog ontvangstgebouw te ontwerpen. Die hoogte kon onder meer worden bereikt
door het restaurant naar de eerste verdieping te verplaatseen. Dit stationsgebouw
werd vrijwel gelijktijdig met dat van Steenwijk ontworpen en de gelijkenis in
de hoofdopzet is dan ook opmerkelijk; in beide gevallen is sprake van twee separate
gebouwen, waarbij het rechter gebouw het eigenlijke stationsgebouw is. Bij beiden
worden de twee gebouwen door een soort corridor met elkaar verbonden. Dit is in
Steenwijk een gezamenlijke ingang voor zowel het stationsgebouw als het postkantoor,
die in het linker gebouw was gehuisvest. Omdat in Bergen op Zoom geen samenbouw
mogelijk was werd hier het linker gebouw een wat groot uitgevallen fietsenstalling.
De corridor is hier slechts een brede doorgang naar het perron, met in het midden
een kleine kiosk. Vanuit deze doorgang was, en is nog altijd, de ruime hal te
bereiken. Deze valt vooral op door haar hoogte. Naast het lokettenfront bevindt
zich de trap naar het restaurant, welke zich op een insteekverdieping boven de
dienstruimten bevond. Maar zoals zo vaak bleek ook hier een restaurant op een
bovenverdieping van een stationsgebouw geen succes. Wat vooral opvalt is het vele
glas. Alleen de dienstruimten zijn voor de buitenwereld afgeschermd met gesloten
wanden. Aan de voorzijde is dit een betonnen wand, dat in een roestbruine kleur
werd geschilderd. Over de volle breedte zijn betonmozaïeken aangebracht,
gemaakt door beeldend kunstenaar J. Dijker. Daarboven verspringt de gevel wat
naar voren en is er een grote glazen wand. Hier bevond zich het reeds genoemde
restaurant. De vloer van deze uitbouw onderbreekt ook een groot deel van de aangrenzende
zijgevel, hier was vroeger een terras. Die is er trouwens nog altijd, maar wordt
al jaren niet meer gebruikt voor horecadoeleinden. Wat verder opvalt is dat het
gebouw rijkelijk van luifels en andere vormen van beschutting is voorzien. Genoemd
is al de corridor naar het perron. Maar ook het dak van het stationsgebouw kan
als een grote luifel worden beschouwd, ook is er beschutting onder de uitbouw
en het aangrenzende terras. De corridor is trouwens voorzien van vierkante lichtkoepels,
zodat ook hier meer dan voldoende daglicht voor handen is. In die doorgang is
een kiosk gebouwd, zodat het stationsgebouw feitelijk uit drie gebouwen bestaat.
Via die corridor is het perron te bereiken. Ook kwam er een tunneltje, zodat haastige
reizigers niet meer voor gesloten spoorbomen hoeven te wachten. Dit tunneltje
werd tevens een toegang voor de stadsdelen ten oosten van het spoor. In de
afgelopen halve eeuw is het stationsgebouw voor wat betreft de buitenkant nauwelijks
veranderd, al is het uurwerk boven de ingang niet meer de originele. Ook is het
NS-logo, die oorspronkelijk uit neonverlichting bestond, vervangen door een exemplaar
met TL-verlichting. Het restaurant hield het ruim 25 jaar vol, maar moest in 1997
dan toch haar deuren sluiten. De loketten werden in 2004 opgeheven. Hierna kon
nog een tijdje het kaartje in de Kiosk worden gekocht, maar ook dit is al geruime
tijd niet meer mogelijk. Het ooit zo belangrijke station heeft veel van haar glans
verloren, het voortbestaan van het stationsgebouw is zelfs een tijd onzeker geweest.
Inmiddels is een eventuele sloop voorlopig van de baan. De vraag blijft of dit
veel te grote gebouw in haar huidige vorm zal blijven bestaan
|
. Boven
en onder: Het huidige stationsgebouw bestaat inmiddels een halve eeuw en is in
die tijd -op enkele details na- nauwelijks veranderd. Dankzij het vele glas ie
het gebouw ook van binnen erg licht. De foto hieronder toon echter een wat meer
gesloten deel van het gebouw. Mede daardoor valt het brede dak extra op, dat -dankzij
de smalle vensterstrook eronder- bijna lijkt te zweven. Ook duidelijk zichtbaar
is het terras van het vroegere restaurant. Op de plek van het vroegere Van Gend
& Loos-gebouw zijn tegenwoordig fietsenstallingen. Ook staat er sinds enige
jaren het beeld "de Racer". .
|
| | | | Onder:
Het lage deel van het stationsgebouw verbindt de twee hoge bouwdelen met elkaar.
Alhoewel het in feite een met elektrische schuifdeuren afgesloten doorgang is,
vormt het heden ten dage het belangrijkste deel van het stationsgebouw, zeker
nu het eigenlijke stationsgebouw grotendeels niet meer als zodanig wordt gebruikt.
In het gedeelte aan de linkerkant is sinds enige tijd een "Huiskamer",
in het hoge gedeelte op de achtergrond is nog altijd een bewaakte fietsenstalling
annex verhuur- en reparatiepunt. .
| Onder:
Het stationsgebouw bestaat aan de voorzijde voornamelijk uit glas. Toch was ook
hier een gedeelte dat uit een dichte wand moest bestaan. Dit werd een roestbruin
gekleurde betonnen muur, waarop mozaïeken zijn aangebracht. Het werd gemaakt
door J. Dijker en bestaat uit abstracte betonfiguren, al dan niet opgevuld met
mozaïeken van -vermoedelijk- keramiek. Het beton lijkt zelfs het uitkragende
gedeelte er boven te ondersteunen. Dijker maakte meer van dergelijke wanddecoraties,
maat dit is het enige stationsgebouw waaraan hij heeft meegewerkt
.
| | | | | Onder
(beide foto's): Twee foto's van de stationshal en het lokettenfront, links zoals
het er oorspronkelijk uitzag en rechts dezelfde ruimte, maar dan anno 2012. De
decoratie langs de balierand lijkt sterk op de versiering in het stationsgebouw
van Gorinchem, dat trouwens slechts enkele maanden eerder gereedkwam. Bergen op
Zoom behield tot 1997 een bemenst loket, daarna was het nog een tijdje mogelijk
om in de Kiosk een treinkaartje te kopen. Toen de foto rechts werd gemaakt was
de hal nog toegankelijk als wachtruimte. De trap naar het vroegere restaurant
is alleen op de foto links zichtbaar, ze bestaat overigens nog wel
| | | | | | | | |
versie: 31-12-2021 |