[ Home ] [ Terug naar de eerste pagina ]
   

 

WOLFHEZE

   
   
   
Het nieuwe stationsgebouw was voor Wolfheze al een enorme verbetering ten opzichte van de eerdere halte, maar al snel bleek het stationsgebouw te krap bemeten te zijn. Enkele jaren na de totstandkoming van het nieuwe station werd in de omgeving ervan een psychiatrisch ziekenhuis gestart, dat al snel werd uitgebreid. Ongeveer in diezelfde tijd werd ten noorden van het spoor een blindentehuis gesticht. De werkgelegenheid die dit met zich meebracht zorgde niet alleen voor het ontstaan van het nieuwe dorp Wolfheze, maar ook voor een snelle groei ervan. Maar ook het aantal treinreizigers groeide flink, en zo moest het stationsgebouw al na veertien jaar fors worden uitgebreid. Het gebouw veranderde daardoor helemaal van aangezicht, alleen de rechter zijgevel bleef (vooralsnog) ongewijzigd. Langs de voorgevel en de linker zijgevel kwam een lage aanbouw, waardoor aan de linkerkant een lage zijvleugel ontstond. Aan de rechterkant werd de aanbouw hoog en kreeg het een puntdak. Ook de perrongevel van het oorspronkelijke gebouw veranderde, zij het veel minder ingrijpend. Aan de linkerzijde werd de deur nu vergezeld door twee smalle vensters terwijl er aan de rechterzijde een compleet nieuwe deurpartij kwam. In het midden kwam een grote erker, dat volledig van hout en glas is. Wat vooral bij deze verbouwing opviel was dat het met dezelfde bouwmaterialen en ook in de bouwstijl van het oorspronkelijke gebouw werd uitgevoerd. Wel werd de voorgevel volledig witgepleisterd, maar dit kan ook later gebeurd zijn. Na die tijd heeft het gebouw -voor wat de buitenkant betreft- nauwelijks nog grote wijzigingen ondergaan, behalve dan natuurlijk het verwijderen van het "toiletvleugeltje"…
Het stationsgebouw heeft de Tweede Wereldoorlog overleefd, en dat mag eigenlijk wel een wonder genoemd worden. In 1941 werd onder leiding van de Duitsers een spoorlijntje tussen het station en de vliegbasis Deelen aangelegd, het zogenoemde "Bommenlijntje". En die bijnaam zei al genoeg. Op dit lijntje vonden voornamelijk diverse soorten militair goederenvervoer plaats, zoals vliegtuigonderdelen, minutie, bommen en brandstoffen. Eén goed uitgevoerde luchtaanval had dan ook voor enorme schade kunnen zorgen. Veel ingrijpender was de operatie Market Garden, tussen 17 en 26 september 1944. Alleen al in de omgeving van Wolfheze werden zo'n 12.500 militairen gedropt. Vlak voor de luchtlandingen vond bij Wolfheze nog een bombardement plaats, om zo het luchtafweergeschut uit te kunnen schakelen. Een gebouw van het vlak bij het station gelegen blindentehuis werd hierbij volledig verwoest en ook op andere plaatsen ontstond veel schade. Het stationsgebouw ontsprong op miraculeuze wijze de verwoestingen, alhoewel er ook door sommigen werd beweerd dat het station wel degelijk grote schade had opgelopen. Dat laatste lijkt mij niet erg waarschijnlijk. Alle stationsgebouwen die forse schade opliepen werden namelijk geheel of gedeeltelijk gesloopt. Het gebouw zal zeker niet geheel ongeschonden uit de oorlog zijn gekomen, maar was de schade herstelbaar.
Na de oorlog veranderde het emplacement iets. Het al eerder genoemde "bommenlijntje" was al reeds opgebroken en in 1948 kwam een nieuw eilandperron gereed. Dit perron werd destijds al als een hoog perron aangelegd. Hierdoor verkeert het ook nu nog voor een groot deel in dezelfde staat, compleet met de originele bakstenen perronwanden. Gedurende lange tijd was het perron via de nabijgelegen overweg bereikbaar. In de jaren zeventig werd echter een perrontunnel aangelegd, en is het perron alleen nog die manier te bereiken. In die tijd werden wel meer van dergelijke tunneltjes aangelegd bij kleinere stations, maar dit moest wel zo goedkoop mogelijk gebeuren. De oplossing was een grote ronde betonnen buis, met een diameter van zo'n drie meter, dat nog het meest weg heeft van een grote rioolbuis.
Nadat in 1983 het stationsgebouw van Visvliet was gesloopt bleef dat van Wolfheze nog als enige over van de oorspronkelijk serie van zes. Het had er trouwens even naar uitgezien dat het stationsgebouw van Wolfheze toen al verleden tijd had moeten zijn. Aan het begin van de jaren zeventig zou het loket worden opgeheven, waardoor het gebouw leeg dreigde te komen staan en het lot feitelijk bezegeld was. Maar het liep allemaal anders… In 1973 werd -als één van de allereerste stations van ons land- een winkel in het stationsgebouw gevestigd, waarbij óók treinkaartjes werden verkocht. Feitelijk was dit een voorloper van de latere (en inmiddels alweer ter ziele gegane) Wizzl, zij het dat deze winkel niet door een NS-dochterbedrijf wordt gerund. De "stationswinkel" bestaat trouwens nog altijd, al is ze inmiddels een paar keer van eigenaar veranderd. Of er nu ook nog treinkaartjes worden verkocht is mij niet bekend (tot vorig jaar kon dit in ieder geval nog wel…), ook hier staan inmiddels allang kaartautomaten.
Dankzij de Stationswinkel en de cafetaria, die eveneens in het stationsgebouw te vinden is, was het voortbestaan van het stationsgebouw gegarandeerd. Dat werd bevestigd toen in de zomer van 2006 de buitenkant van het gebouw werd gerestaureerd en weer (bijna) helemaal werd teruggebracht in de staat zoals het er in 1914 uit moet hebben gezien. De buitenmuren werden grondig schoongemaakt en zonodig hersteld. Op zowel de perrongevel als de oostelijke zijgevel keerde de geschilderde stationsnaam weer terug. Hierbij werd echter wel de huidige naam "Wolfheze" gebruikt. Het toch wel karakteristieke uitbouwtje werd echter niet meer herbouwd, en dat is eigenlijk toch wel een gemiste kans. Desalniettemin werd op 11 november 2006 de restauratie feestelijk afgerond en werd bij deze gelegenheid het stationsgebouw tot gemeentelijk monument verklaard.
Boven: Wederom een ansichtkaart van het station, en ook deze werd rond 1950 uitgegeven. Het nieuwe eilandperron is inmiddels gereed en in gebruik. Op dit perron staat een houten wachthokje, voorzien van één of twee vensters en met de stationsnaam er op geschilderd. Het -toch wel bijzonder fraaie- wachthokje heeft waarschijnlijk niet erg lang dienstgedaan, ondertussen is deze (al meerdere keren overigens) allang weer vervangen door een meer onderhoudsvriendelijker (lees: uiteindelijk veel goedkoper) exemplaar...
 
Onder: De perrongevel onderging tijdens de verbouwing in 1914 ook grote veranderingen, maar is daarna nauwelijks meer gewijzigd. Enkele jaren geleden werd de buitenkant van het stationsgebouw weer in de oude staat (van 1914 overigens) hersteld. De gevels zijn rijkelijk versierd met sierbanden en siermetselwerk, vrij uniek voor een in serie gebouwd Staatsspoor-station. Let ook op de fraaie erker, waarvanuit vroeger de seinen en wissels werden bediend en ook de stationschef zijn werkplek had.duren.
 
 
 
Onder: Het emplacement van station Wolfheze bestaat uit twee perrons en drie sporen. Langs spoor 1 vertrekken de treinen richting Arnhem, de treinen naar Ede-Wageningen vertrekken meestal vanaf spoor 3. Spoor 2 wordt voornamelijk als inhaalspoor gebruikt. Op dit moment (2012) stopt er slechts éénmaal per week een trein, de laatste trein naar Ede-Wageningen op de woensdagavond...
 
 
 
 
Onder (beide foto's): In dit plantsoentje, schuin tegenover het station, staat een monument dat herinnerd aan de luchtlandingen, als onderdeel van de operatie Market Garden. Deze operatie bestond -heel kort gezegd- uit twee hoofdonderdelen: grootschalige aanvoer van geallieerde troepen vanuit de lucht (Market) en vanuit België over land (Garden), om zo dwars door Nederland naar Duitsland op te kunnen stoten. Een groot deel van die luchtlandingen vond hier in deze omgeving plaats. Cruciaal bij deze operatie was het veroveren van de belangrijkste verkeersbruggen over de grote rivieren. Het verhaal is bekend; de Rijnbrug in Arnhem (nu de John Frostbrug) was een brug te ver... De operatie mislukte en voor een groot deel van Nederland zou de Duitse bezetting nog ruim 8 maanden langer duren.
 
 
Onder: Alhoewel het station al sinds lange tijd een eilandperron heeft is het eerste perron ook nog gewoon in gebruik. Doordat ook dit perron op hoogte gebracht moest worden is het wat verschoven en ligt het nu schuin naast het stationsgebouw, in plaats van erachter. Langs dit perron stoppen de treinen voor de richting Arnhem.
Onder: Het eilandperron werd enkele jaren na de Tweede Wereldoorlog aangelegd, zo rond 1948. Het perron werd al direct als hoog perron aangelegd en verkeert ook nu nog grotendeels in dezelfde staat. Of dat in de toekomst ook zo blijft, os overigens nog maar zeer de vraag, naar de huidige maatstaven is het perron namelijk wat aan de lage kant. Het perron is ook nog eens vrij smal, daardoor lijkt het veel langer te zijn dan dat het in werkelijkheid is. Opvallend is ook het feit dat het perron maar voor de helft gebruikt wordt, namelijk alleen langs spoor 3.
   
   
Onder: In de jaren zeventig werd een perrontunneltje aangelegd tussen het eilandperron en de overzijden van de sporen, zowel richting het stationsgebouw als in noordelijke richting. Dankzij het tunneltje is het wachten voor de gesloten overweg, een daardoor wellicht de trein missen, verleden tijd. Maar het tunneltje heeft nog het meest weg van een groot uitgevallen rioolbuis. Het is gelukkig wel verlicht (heel goed zelfs), maar het is en blijft toch een wat benauwende omgeving. Gelukkig zijn er niet zo gek veel van dit soort tunneltjes aangelegd..! Een ander probleem is dat het tunneltje de enige manier is om het perron te bereiken. Liften en/of hellingbanen zijn er niet, zodat de bereikbaarheid niet voor iedereen gegarandeerd is...

 

 

 

  Free counter and web stats versie: 6-11-2012