| |
SCHAGEN | | | Decoratie: | K.
Boulloud-Feddema (glasmozaïek, inmiddels verdwenen) |
| | |
| |
De komst
van het spoor leidde gedurende lange tijd niet echt tot een forse groei van Schagen,
al waren er in de loop van de tijd wel wat kleine uitbreidingen geweest, vooral
in de directe omgeving van het station. Rond 1950 telde de gemeente nog geen vijfduizend
inwoners. Maar vanaf de tweede helft van de jaren zestig begon Schagen sterk te
groeien. Door de explosieve naoorlogse bevolkingsgroei én de sterk toegenomen
welvaart zochten steeds meer mensen een woning buiten de overbevolkte steden.
Schagen was vooral in trek bij mensen uit Alkmaar. Maar ook Amsterdammers wisten
Schagen te vinden, mede dankzij goede wegverbindingen. Ook de bereikbaarheid via
het spoor werd verbeterd. Al in 1957 was het spoor tussen Alkmaar en Den Helder
geëlektrificeerd en dankzij de komst van een nieuw type treinstel dat snel
kon optrekken (Mat '64) kon in een wat hogere frequentie worden gereden. Dat nieuwe
treinsteltype was trouwens ook één van de redenen om Schagen van
een vernieuwd station te voorzien. Halverwege de jaren zestig had het Schagense
station nog haar oude, inmiddels flink verbouwde Waterstaatgebouw, dat al jaren
in een zwaar verwaarloosde staat verkeerde. Ook leed het aan nooit volledig herstelde
oorlogsschade. Het was dus niet zo verwonderlijk dat de NS zo snel mogelijk tot
vervanging wilde overgaan, maar opvallend genoeg dacht het toenmalige gemeentebestuur
hier anders over; met de verwachtte sterke groei van het aantal inwoners diende
er wel een stationsgebouw van formaat te staan. Kennelijk ging men er van uit
dat er een klein standaardgebouwtje voor in de plaats kwam
Er kwam inderdaad
een standaardgebouw, maar klein werd het bepaald niet. Feitelijk kreeg Schagen
het grootste naoorlogse standaard stationsgebouw toebedeeld. Met een gevellengte
van circa 40 meter is het even groot als het stationsgebouw van Etten-Leur, dat
echter wel iets lager is. Een ander verschil is dat het stationsgebouw van Schagen
een spiegelbeeld van het Brabantse gebouw is. Beide gebouwen zijn dus even groot,
maat om de één of andere reden doet het Schagense gebouw wat forser
aan. Wat hetzelfde bleef is de wat naar voren geplaatste donkere wand, waar achter
de deur naar de bagage afdeling was. Dit was het laatste gebouw waarbij dit donkere
deel een muur met reliëf metselselwerk. Ook was dit de laatste die aan de
voorzijde een laadperron kreeg. Een jaar eerder was in Heerhugowaard een wat gewijzigde
versie van dit type gebouw gereedgekomen, waarbij de donkere wand in een soort
blokvorm veranderde. Zoals al even aangetipt heeft dit gebouw een wat hogere plint,
dit vanwege de grotere hoogte van de perrons. Het station heeft in de loop
van de tijd wat wijzigingen ondergaan. Al ver voordat het huidige stationsgebouw
werd gebouwd werd het emplacement vereenvoudigd, waarbij het smalle middenperron
werd vervangen door een veel breder en praktischer eilandperron. In 1996 werd
het spoor tussen Schagen en Heerhugowaard verdubbeld, waardoor treinen niet meer
in Schagen op elkaar hoefden te wachten en hardnekkige vertragingen (die berucht
waren op deze lijn) tot het verleden zouden horen. Ongeveer tegelijkertijd werd
een perrontunnel aangelegd, vóór die tijd was het eilandperron via
een met spoorbomen beveiligd overpad te bereiken. De grootste veranderingen onderging
het station in 2009, toen er een nieuwe ingang naar de perrontunnel werd gebouwd.
Daarbij werd de perrontunnel doorgetrokken en kwam er ook aan de oostzijde, waar
inmiddels een nieuwe wijk was ontwikkeld, een toegang. Tevens kreeg het station
liften. Het stationsgebouw is van binnen inmiddels al meerdere keren verbouwd.
Rond de millenniumwisseling werd de loketruimte omgebouwd tot Wizzl. Later werd
dit een Kiosk. Sinds kort is in deze ruimte een StationsHuiskamer gevestigd. Tot
voor kort verwerkte het station gemiddeld bijna 5500 reizigers per dag, door de
coronacrisis zullen dit er nu wat minder zijn... |
. Boven:
Het stationsgebouw, zoals het er kort na de ingebruikname uitzag. Aan de buitenkant
is het gebouw nauwelijks veranderd. Evenals in Etten-Leur is het uurwerk inmiddels
vervangen, bij dit gebouw gebeurde dit trouwens al aan het einde van de jaren
negentig. Toen verdwenen ook de letters "NEDERLANDSE SPOORWEGEN" van
de dakrand. .
Onder:
Het oorspronkelijke interieur, met onder de loketten een glasmozaïek, waarschijnlijk
gemaakt door K. Boullaud-Feddema. Helaas verdween het tijdens een verbouwing.
Waneer precies is mij niet bekend, in ieder geval lang voordat de ruimte tot Wizzl
werd verbouwd
.
| |
| | | | Onder
(beide foto's): In 2009 kreeg het station nieuwe toegangen, waaronder één
aan de achterzijde van het station (foto links). Beide toegangen werden gekoppeld
aan een vernieuwde tunnel, die trouwens nog niet eens zo heel oud was. Tevens
kwamen er liften. De nieuwe hoofdingang (foto rechts) doet het stationsgebouw
helaas wel wat naar het tweede plan verschuiven
.
| | |
|
| | . | Onder:
Station Schagen heeft sinds jaar en dag twee perrons en drie perronsporen. Het
eilandperron werd vermoedelijk in de jaren vijftig aangelegd, in ieder geval ruim
voordat het eerste stationsgebouw tegen de vlakte ging. Op de achtergrond is het
markante gebouw "de Landbouw" uit 1926 te zien. Dit voormalige hotel
is tegenwoordig een appartementencomplex. Let ook op de bakstenen keerwand van
het eerste perron. .
| | | | | Onder:
Bij het huidige station is het tramverleden ver te zoeken, het is dan ook zorgvuldig
uitgewist. Waar vroeger het tramperron was is nu de P&R strook. Op de plek
van de remise staat al sinds jaar en dag een onderstation voor de bovenleiding.
Een tweede elektriciteitshuisje (hier niet zichtbaar) markeert ruwweg de plek
van het oorspronkelijke tramstation... .
| Onder:
Aan de achterzijde van het station, nabij de oostelijke toegang, staat dit kunstwerk
van F. Hage. Het is getiteld: "De poort en het schip". Het bestaat uit
beton en staal en is bekleed met talloze keramische tegels. Op de (verzonken)
sokkel staat de volgende tekst: "Thuiskomen is verder dromen" en "Ontmoeten
is verder komen". .
| | | | | | |
versie: 19-05-2021 |