[ Home ] [ Terug naar de eerste pagina ]
   

 

RHEDEN

   
   
   
Het nieuwe stationsgebouw was een vroeg ontwerp van de -nog jonge- architect K. van der Gaast. Het was pas zijn tweede stationsontwerp, na het al genoemde Hilversum Sportpark. Was dat gebouwtje niet veel meer dan een bedieningspost voor de overweg met daarin een loketje, voor Rheden ontwierp Van der Gaast ogenschijnlijk een "volwaardig" stationsgebouw. Op het eerste gezicht leek het een eenvoudig en strakgelijnd gebouw, met aandacht voor detail. Denk hierbij aan de straatgevel, dat grotendeels uit hout bestond, of de schoorsteen. Deze was opgetrokken uit basaltkeien. Het platte dak was breed en vormde bij de toegang een luifel. Daar rustte het dak op een voor dit stationsgebouw zo markante V-vormige ondersteuning.
Maar er waren wat eigenaardigheden aan het gebouw. Zo bestond het voor het grootste deel uit fietsenstalling en bleef er dus maar betrekkelijk weinig ruimte over voor de eigenlijke stationsfaciliteiten. Degenen die daar als eerste mee geconfronteerd werden waren… de reizigers. Die oorspronkelijke diepliggende, zuidelijke kopgevel was namelijk het lokettenfront. De reiziger kocht het kaartje dus gewoon in de buitenlucht! Iets wat trouwens bij het oorspronkelijke gebouwtje van station Sportpark ook al moest. Overigens had men in Rheden wel wat meer beschutting. Nadat de reiziger het kaartje in de open lucht had gekocht, kon hij of zij vervolgens eveneens buiten op de trein wachten. Het station beschikte namelijk niet over een afgesloten wachtruimte, in plaats daarvan was er slechts een tegen de perrongevel gemetselde bank. Op elk van de twee perrons was verder nog een (voor die tijd moderne!) betonnen abri te vinden, van het type dat vooral bij bushalten waren te vinden…
Het stationsgebouw bleek al vrij kort na de opening toch niet helemaal te voldoen. Met name de fietsenstalling bleek te krap te zijn. Het duurde dan ook niet lang voordat een nieuwe, vrijstaande stalling werd gebouwd, pal naast het stationsgebouw. De vrijkomende ruimte kon nu worden gebruikt om toch een inpandige wachtruimte te creëren. Ook de "openlucht-vestibule" werd kennelijk niet erg gewaardeerd. Door het plaatsen van extra puien werd deze afgesloten. Voor de reiziger was het ongetwijfeld een veel comfortabeler oplossing, maar het aangezicht van het gebouwtje werd helaas behoorlijk geweld aangedaan. Tenslotte werden ook de perrons voorzien van gesloten abri's. Wanneer die verbouwingen plaatsvonden weet ik niet precies. Zeer waarschijnlijk aan het begin van de jaren zestig, maar in ieder geval vóór de zomer van 1966.
Enkele jaren na deze verbouwing bleek het stationsgebouw wederom niet meer te voldoen, maar ditmaal om een totaal andere reden: het gebouw was overbodig geworden. In 1969 sloot het loket en werd het gebouw verhuurd aan een drukkerij. Station Rheden was hiermee tot onbemande halte gedegradeerd. Maar halverwege de jaren tachtig werd het stationsgebouw toch weer opnieuw in gebruik genomen. Deze opleving duurde echter niet zo heel lang, de opkomst van de kaartautomaat betekende het definitieve einde van het loket. Het was trouwens ook het begin van het einde van het stationsgebouw. In 1997 raakte het buiten gebruik en kwam het leeg te staan. Tien jaar later, in december 2007, begon de onvermijdelijke sloop van het zwaar verwaarloosde gebouwtje. De later gebouwde fietsenstalling bleef gespaard, inmiddels zit hier al geruime tijd een fietsenstalling in. Op de plaats waar het stationsgebouw heeft gestaan staat nu een kaartautomaat, die in een abri staat opgesteld. Kaartjes moeten -voor zover deze nog los gekocht worden- weer in de buitenlucht worden aangeschaft, net als in 1952…
 
Boven en onder: Tweemaal het stationsgebouw, kort na de opening (foto boven) en na de verbouwing (onder). Als stationsgebouw oogde het oorspronkelijke gebouw groter dan het in werkelijkheid was, het bestond namelijk voor het grootste deel uit fietsenstalling. Deze zat in de rechterkant van het gebouw, in het deel met de houten gevel. Het eigenlijke stationsgebeuren, zoals het loketkantoor en wat dienstruimten, waren in het smallere gedeelte aan de linkerkant. Het loket zelf vormde ook meteen de zuidelijke kopgevel, de reiziger stond dus buiten bij het kopen van een kaartje. Kennelijk beviel dit niet, aan het begin van de jaren zestig werden wat extra wanden geplaatst (onder). Voor de reiziger was dit een grote verbetering, maar voor het uiterlijk van het stationsgebouw bepaald niet. Op de beide foto's prijkt de stationsnaam nog trots op het dak, in fraaie losse letters. Deze verdwenen vermoedelijk aan het einde van de jaren zestig, toen het stationsgebouw (naar later bleek voor tijdelijk) haar functie had verloren...
.
 
 
Onder: Twee foto's van de perronzijde van het stationsgebouw. De eerste is gezien vanaf het perron voor de richting Arnhem. Net als bij station Hilversum Sportpark zijn bij dit station de perrons in een bajonetligging, aan weerszijden van de Groeneweg. Duidelijk te herkennen is de schoorsteen. Deze is wat donkerder van kleur, dit omdat deze bestaat uit basaltkeien. Deze kant van het gebouw bleef redelijk ongewijzigd, zeker vergeleken met de straatgevel. De grootste veranderingen waren in het gedeelte links van de schoorsteen, beter te zien op de tweede foto. Dit deel van de perrongevel week iets terug, waarbij het dak een soort luifel vormde. Oorspronkelijk was dit een (nagenoeg) blinde muur, waaraan een bank was bevestigd. Dit was de "openlucht-wachtruimte". De noordelijke gevel had een opening, zodat men op de bank de trein in de gaten kon houden. Nadat de fietsenstalling was verplaatst kon in de ontstane ruimte een inpandige wachtgelegenheid worden gecreëerd, deze was via een deur in de perrongevel te bereiken. De bank was hierdoor overbodig geworden…
.
 
 
Onder: Een kijkje in het verlaten halletje met de loketwand. Die wand was ooit de kopgevel van het stationsgebouw. De gevels van het halletje, en dus ool het raam waardoorheen deze foto werd genomen, waren van later datum. Opmerkelijk genoeg werd het vernieuwde loket al enkele jaren na die verbouwing alweer gesloten. Het stationsgebouw werd vervolgens verhuurd aan een drukkerij. Rond 1985 had de NS het gebouw echter toch weer nodig en werd het loket heropend. In 1997 werd het echter weer gesloten. Ditmaal voorgoed…
.
Onder: Het stationsgebouw stond er op het laatst nogal ellendig bij, vooral de perrongevel zag er belabberd uit. Deze foto werd op 23 september 2006 genomen, vijftien maanden later was het gebouw definitief gesloopt. Het opvallende ronde bord is een aankondigingbord voor een overweg. Het getal geeft aan dat die overweg bij kilometerpunt 9,2 is. Het bord zelf, en dus ook het station, staat bij kilometerpunt 8,0. Dit is trouwens de afstand gemeten vanaf Arnhem.
.
   
   
Onder: Het huidige "stationsgebouw" bestaat uit een kaartautomaat, dat in een abri staat opgesteld. De reiziger moet, net als in de jaren vijftig, het kaartje in de buitenlucht kopen. Aan de rechterkant is de later gebouwde fietsenstalling te zien. (zie ook de volgende foto)
.
Onder: De voormalige fietsenstalling is het enige gebouw dat bewaard is gebleven, maar het hoort eigenlijk niet bij het oorspronkelijke station. Het werd wat later gebouwd, waarschijnlijk in de eerste helft van de jaren zestig. Dat het wat later werd gebouwd is duidelijk te zien, maar het is ook zichtbaar dat geprobeerd is in de stijl van het stationsgebouw te blijven. In plaats van een houten gevel is de straatzijde "gewoon" van baksteen, maar wel met opvallend siermetselwerk. In het voormalige bijgebouw is tegenwoordig een fietsenzaak gevestigd.
.
 

 

 

 

  Free counter and web stats versie: 8-06-2015