|
|
KROPSWOLDE
|
|
 |
|
|
|
|
|
Het
stationsgebouw bestaat uit een opvallend hoog, en deels witgepleisterd,
gedeelte en daarnaast (of daarachter
) een laag en vrij lang
deel met een opmerkelijk hoog dak. Het gebouw heeft daardoor wat vreemde
proporties. De ingangsgevel doet, door het ontbreken van een topgevel,
zelfs wat plomp aan. Centraal in deze gevel een dubbele deur met daarboven
een groot halfrond venster, de (vroegere) ingang van het stationsgebouw.
Rechts daarvan de deur naar de voormalige stationswoning, dat zich
op de bovenverdieping bevond. Op de begane grond waren de stationshal
en het plaatskaartenkantoor. Het lage gedeelte bestond voor een groot
deel uit de wachtkamer 3e klasse. Dat moet dan klaarblijkelijk een
forse wachtruimte zijn geweest. Aan de perrongevel valt de grote erker
aan de rechterkant meteen op. Wellicht dat hierin vroeger het bloktoestel
stond. Boven de erker is de stationsnaam, verwerkt in een tegeltableau.
Helaas is dit tableau niet meer compleet, waardoor de naam niet goed
meer te zien is. Nog altijd verdwijnt er zo nu en dan een stukje uit
het tableau en dat is natuurlijk eeuwig zonde!
Aanvankelijk was het stationsgebouw niet voorzien van een pleisterlaag,
maar deze werd al vrij snel na de ingebruikname van het gebouw aangebracht.
Dit gebeurde vermoedelijk ergens in de jaren twintig. Allereerst werd
de bovenste verdieping van het hoge gedeelte witgepleisterd, later
volgde de gehele perrongevel van dit bouwdeel. Alle overige gevels
bleven overigens ongemoeid. Deze variatie in wel of geen pleisterlaag
doet het gebouw opmerkelijk goed. Op de één of andere
manier worden de wat vreemde verhoudingen van het gebouw hiermee gemaskeerd,
alhoewel het aanbrengen van die laag in de eerste plaats puur een
praktisch doel diende. Verder bleef het stationsgebouw, op wat kleine
aanpassingen aan de buitenzijde na, nagenoeg ongewijzigd. De grootste
verandering voor het station kwam in 1989. Op 8 april van dat jaar
kwam een einde aan de klassieke beveiliging, door middel van armseinen.
Het traject Groningen-Nieuweschans was het laatste reguliere spoortraject
waar deze nog actief was. De modernisering van de spoorlijn betekende
tegelijkertijd het einde van de loketfunctie van een aantal stationsgebouwen,
waaronder dat van Kropswolde. Het verlies van de stationsfunctie betekende
zelfs bijna het einde van het gebouw, maar dat kon gelukkig worden
voorkomen. Het stationsgebouw was toen overigens in een behoorlijk
vervallen staat. Het werd verhuurd aan een groep kunstenaars die het
vervolgens een flinke opknapbeurt gaven. En dat had resultaat; halverwege
de jaren negentig werd het gebouw een rijksmonument. Tot voor enkele
jaren geleden bleef het voormalige stationsgebouw in gebruik als kunstgalerie
en als antiek / curiosazaak. Sinds het najaar van 2009 is in het gebouw
een museum voor handwerktuigen gevestigd.
|
|
Boven
en onder: Het stationsgebouw heeft geen echte voorgevel maar wel
een ingangsgevel, een constructie die eerder ook al bij de stationsgebouwen
in Nieuwerkerk en Weert werd toegepast. De gevel die normaal gesproken
de voorgevel zou zijn is nagenoeg onzichtbaar (onder)...
|
|
|
|
|
|
Onder:
De perrongevel is ongetwijfeld het meest interessante deel van
het stationsgebouw, met details als: de gedeeltelijke pleistering,
de erker, het tegeltableau en het hoge dak van het lage deel (met
forse overstek, dat tegegelijkertijd de perronluifel vormt).
|
Onder:
De stationshal, zoals deze er in 1970 uitzag, met zicht op de
dubbele toegangsdeur en het loket. De deur rechts was waarschijnlijk
de toegang tot het plaatskaartenkantoor en was dan ook gesloten
voor het publiek. De foto werd (vermoed ik) genomen vanuit de
doorgang naar de wachtkamer.
|
|
|
|
|
|
Onder:
De blikvanger van de perrongevel is de opvallend grote erker.
Vanuit deze uitbouw werden vroeger de seinen, wissels en de overweg
bediend. In 1989 werd de beveiliging gemoderniseerd, waarbij dit
nu vanuit Groningen werd geregeld. Met het verdwijnen van de handmatige
bediening ter plaatse raakte het station ook haar loketfunctie
kwijt. Boven de erker is een tegeltableau met de stationsnaam.
Duidelijk is te zien dat het tableau niet meer compleet is. Nog
altijd verdwijnt er zo nu en dan een stukje, en dat is jammer...
|
Onder:
Dit toepasselijk vormgegeven hekwerk is uiteraard niet authentiek,
maar het misstaat zeker niet. In dit gedeelte van het gebouw waren
de toiletruimten. Let ook op het verschil in grootte tussen de
twee deuren. De rechterdeur gaf toegang tot het "damesprivaat",
de linkerdeur was vroeger een open doorgang naar het herentoilet.
Deze toegang werd ergens in de jaren zeventig of tachtig dichtgemaakt,
waarbij toen een (kleinere) deur werd geplaatst.
|
|
|
|
|
versie: 25-11-2011 |