[ Home ] [ Terug naar de eerste pagina ]
   

 

BOSKOOP en WADDINXVEEN

   
   
   
De stations in Boskoop en Waddinxveen waren de allerlaatste nieuwe stations die nog in het "oude" tijdperk van afzonderlijke spoorwegmaatschappijen in gebruik werden genomen. Beiden werden ontworpen door architect H.G.J. Schelling, en zijn zeer eenvoudig vormgegeven. Van een expressionistische bouwstijl was inmiddels geen sprake meer. Het nadrukkelijk zichtbaar gebleven skelet, dat Schelling eerder al had toegepast bij de perrongebouwtjes van station Koog-Zaandijk, keerde terug. Ditmaal zijn het staalskeletten, waarbij ook hier de wanden zijn opgevuld met baksteen. Dat juist voor deze constructie werd gekozen had een puur praktische reden, ook nu was de slechte bodemgesteldheid de directe aanleiding. Een staalskelet is immers relatief licht en toch enorm sterk. Zware dragende muren kunnen hierdoor achterwege blijven. Overigens was het gebruik van een staalskelet bij een stationsgebouw niet helemaal nieuw. Architect Van Ravesteyn paste deze eerder al toe bij de -inmiddels allang gesloopte- stationsgebouwen Geleen-Lutterade (bouwjaar: 1931) en Spekholzerheide (bouwjaar 1934).
Echt revolutionair waren de beide stationsgebouwen dus bepaald niet en van een "revolutionaire uitstraling" was al helemaal geen sprake. "Utilitair" dekt de lading beter. Dat ging vooral op bij het inmiddels gesloopte stationsgebouw van Waddinxveen, dat vooral opviel door de nogal vreemde verhoudingen. Het bestond uit een reizigersgedeelte met daaraan gebouwd een goederenloods. Deze was in verhouding erg groot, waardoor het leek alsof het eigenlijke stationsgebouw als een soort aanbouwtje tegen de loods was aangebouwd. In de jaren negentig werd de goederenloods gesloopt, waarmee het grootste deel van het gebouw was verdwenen. Het restant van het stationsgebouw kreeg toen nog enige jaren respijt. In de zomer van 2004 ging het gebouw echter alsnog tegen de vlakte, nadat een jaar eerder de loketfunctie was opgeheven.
Het stationsgebouw van Boskoop heeft beduidend meer uitstraling. Het heeft zelfs nog echt de ouderwetse opzet: een wat hoger middendeel en lagere zijvleugels. Een klassiek concept in een -voor die tijd- modern jasje, zogezegd. In de korte linkervleugel waren één of meerdere wachtruimten. De rechtervleugel is beduidend langer. Hier waren de bagage en/of goederenafdelingen te vinden, hetgeen ook duidelijk te zien is aan de grote houten deuren in zowel de voor- als de perrongevel. Daarnaast beschikte het station nog over een grote, vrijstaande goederenloods. Die loods, die nog altijd bestaat, staat trouwens opvallend ver van het stationsgebouw. Ook op dit station verviel in 2003 het loket. In grote tegenstelling tot het Waddinxveense stationsgebouw bleef dit exemplaar wel behouden. Sinds 2004 zit er een sportschool in. In de voormalige goederenloods zit tegenwoordig een antiekzaak. Enkele jaren geleden kreeg het gebouw een grondige opknapbeurt, waarbij het werd verlost van de donkere en grauwe kleuren en weer de originele (vermoed ik, althans) kleurstelling terug kreeg.
Alhoewel men aanvankelijk nogal sceptisch was over de levensvatbaarheid van deze spoorverbinding, bleek deze wel degelijk in een behoefte te voorzien. Werd er heel in het begin nog met stoomtractie gereden, nog vóór het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog reed hier dieselmaterieel. Ook na de oorlog bleef de lijn Gouda-Alphen aan den Rijn het domein van de dieseltrein, zo was dit één van de drie eerste lijnen waar aan het begin van de jaren vijftig de toen gloednieuwe "Blauwe Engelen" gingen rijden. Erg lang duurde deze inzet overigens niet. In 1956 werd de spoorlijn namelijk geëlektrificeerd. In 1973 kreeg Waddinxveen een tweede halte: Waddinxveen Noord. Rond de eeuwwisseling naar de 21ste eeuw leek de interlokale tram, een nagenoeg uitgestorven vorm van openbaar vervoer, een comeback te gaan maken. De spoorlijn tussen Gouda en Alphen aan den Rijn kreeg hierbij een opmerkelijke hoofdrol…
Om het groeiende wegverkeer in de omgeving van Leiden het hoofd te kunnen bieden werd in de jaren negentig de RijnGouweLijn (RGL) bedacht, een tramverbinding tussen Gouda, Alphen aan den Rijn en Leiden. Er werden zelfs plannen gemaakt voor doortrekking naar Katwijk en Noordwijk. Als proef werd de spoorlijn Gouda-Alphen aan den Rijn -een onderdeel van die toekomstige tramverbinding- geschikt gemaakt voor zo'n tramdienst. Er werden speciaal hiervoor nieuwe trams gekocht en op de vijf stations werden aparte, lage perrons aangelegd. Bij de stations Boskoop en Waddinxveen Noord werd het lage perron in het verlengde van het bestaande perron geplaatst, terwijl bij het station Waddinxveen twee lage perrons aan weerszijden van het eilandperron werden gebouwd. Dit omdat hier de ruimte ontbrak om het lage perron in het verlengde van het bestaande hoge perron aan te leggen. De bestaande perrons bleven gedurende de proefperiode overigens gewoon intact. De trams verdwenen in december 2009 van de lijn en keerde de trein vervolgens weer terug. Aanvankelijk dacht men dat dit laatste van tijdelijke aard zou zijn, maar al snel werd duidelijk dat het hele RGL-project op losse schroeven was komen te staan. In 2012 werd de RijnGouweLijn definitief geschrapt. De lage perrons werden nog in datzelfde jaar verwijderd...
Boven: Een fraaie ansichtkaart van het station van Waddinxveen. Een dieseltrein van het type DE-3 (Mat '34) komt binnen vanuit (of vertrekt juist naar) Boskoop. De kaart is zeer waarschijnlijk rond 1955 uitgegeven. Een jaar tevoren hadden deze treinen hun (donker)groene kleur ingeruild voor lichter staalblauw. Het jaar daarop zou de lijn Gouda-Alphen aan den Rijn "onder de draad komen". Van dit type treinstel is overigens nog één exemplaar bewaard gebleven, deze maakt al sinds jaar en dag deel uit van de vaste collectie van het Spoorwegmuseum. Op de achtergrond torent het hoge schuine dak van de dienstwoning boven het stationsgebouw uit. Deze woning staat er nog altijd, het is één van de weinige objecten van het oorspronkelijke station dat gespaard bleef. Van het stationsgebouw zelf is trouwens óók nog een klein stukje muur bewaard gebleven. (zie de foto elders op deze pagina)
 
 
Onder: Een tramstel van het type A32 staat op het oude station van Alphen aan den Rijn gereed voor vertrek naar Gouda. Tussen 2003 en 2009 rede zes van dergelijke tramstellen op dit traject. Omdat op deze lijn óók treinen bleven rijden werden de trams zo aangepast dat deze ook met 1500 volt overweg konden. De maximum snelheid van de trams was slechts 80 km/u, terwijl de baansnelheid 20 km/u hoger ligt. Dit gaf, vooral in de beginperiode van de proef, nogal eens wat problemen. Niet zelden werd een aansluiting gemist. Met het ingaan van de dienstregeling 2010 was de proef beëindigd en was de trein weer terug op deze lijn. De zes tramstellen rijden nu in de Zweedse hoofdstad Stockholm, het station van Alphen aan den Rijn is inmiddels bijna onherkenbaar veranderd.
 
 
Onder: Het Waddinxveense stationsgebouw, aan het begin van de jaren negentig. Evenals het naburige stationsgebouw van Boskoop was ook dit gebouw in de loop van de jaren steeds donkerder en grauwer geworden. De beide stationsgebouwen verloren in 2003 hun functie en kwamen leeg te staan. Voor het stationsgebouw van Boskoop werd al vrij snel een herbestemming gevonden, voor dit gebouw werd sloop al snel de eindbestemming.
Onder: Van dezelfde fotograaf opnieuw het stationsgebouw van Waddinxveen, maar dan zoals het er in de zomer van 2004 bijstond. Opmerkelijk genoeg heeft het stationsgebouw het begin van de "tramproef" nog meegemaakt, maar nu zijn de dagen ervan definitief geteld. Het gebouw, of wat er toen nog van over was, is al voor een groot deel dichtgetimmerd. Enkele weken na deze opname ging het tegen de vlakte...
 
 
Onder: Van het stationsgebouw is nog een heel klein stukje muur bewaard gebleven. Het is nu een gedeelte van een soort transformatorhuisje of schakelkast, waarbij voor de rest ervan eveneens stenen van het stationsgebouw -na een grondige schoonmaakbeurt- werden hergebruikt. Heel aardig hierbij is dat ook een deel van het staalskelet is blijven staan. Het is een wat vreemde, maar toch ook wel bijzondere herinnering aan het vroegere stationsgebouw.
Onder: Schuin tegenover het station staat deze voormalige dienstwoning. Het is het enige complete gebouw van het oorspronkelijke station dat bewaard is gebleven. Overigens staat deze woning op dit moment (maart 2014) te koop.
 

 

 

 

  Free counter and web stats versie: 4-03-2014